Antibiotica
= verstoren vitale processen van de bacterie
ideaal: proces enkel aanwezig bij de bacterie
bv. inwerken op de peptidoglycaanstructuur
vaak: betere penetratie in de bacterie of hogere affiniteit voor bacterieel doelwit
Werkingsmechanismen
1. inwerken op de celwandsynthese
2. inhibitie van de proteïnesynthese
3. inwerken op de nucleïnezuren
4. verstoren van de membraanfunctie
5. inwerken op het intermediair metabolisme
Werkingsspectrum
= geheel van verschillende bacterie-geslachten die door het antibioticum kunnen geremd worden bij therapeutisch
haalbare concentraties
Resistentie
Natuurlijke R:
- vaak tgv geen of onvoldoende penetratie van het antibioticum
- ontbreken van het doelwit of onvoldoende affiniteit
- natuurlijke neutraliserende enzymen
Verworven R:
- van nature gevoelig, maar R verworven
Chromosomale R Extrachromosomale R
- uitselectie van mutanten Opnemen van DNA-fragmenten die genetische informatie bevatten
- In de hand gewerkt door regelmatig voor de productie van R-factoren
en langdurig contact mat
concentraties die in de buurt liggen Opnemen van DNA-fragmenten die genetische informatie bevatten
van de MIC voor de productie van R-factoren
- Transductie: door bacteriofagen (meestal beperkt tot
uitwisseling binnen dezelfde soort)
- Transformatie: opname van « naakte » stukjes DNA
afkomstig van gelyseerde bacteriën
- Conjugatie: via seks-pili onder de vorm van plasmiden
(tussen eenzelfde of een verschillende soort)
, 1. Permeabiliteits-resistentie
Doorheen de celwand:
Vaak bij gram – bacteriën:
o veel fosfolipiden en lipopolysacchariden met porinen
o porinen waardoor de antibiotica in de bacteriecel kan binnendringen
o resistente mutanten: porinen zijn verdwenen of kenmerken zijn gewijzigd zodat de antibiotica niet
meer de bacteriecel kan binnendringen
2. efflux-resistentie
Doorheen de celmembraan:
o antibiotica die hun aangrijpingspunt in het cytoplasma hebben moeten doorheen de celmembraan
o vaak gebeurt dit via een actieve pomp (met energie-verbruik)
o deze actieve pomp werkt in 2 richtingen
o resistentie: toegenomen positieve regulatie
o vaak weinig specifiek: meerdere klassen worden uitgeschakeld
3. afbraak-resistentie
Enzymatische afbraak van antibiotica
gevolg: werking van het antibioticum wordt verhinderd
4. target-resistentie
Doelwit van het antibioticum wordt gewijzigd
voorbeeld: wijziging PBP’s
5. bypass-resistentie
Antibioticum werkt in op een metabool proces
de bacterie gaat het metabool proces terug herstellen door productie van « vervangingsenzymen »
6. target-overproductie
Bacterie gaat het doelwit overproduceren, zodanig dat steeds voldoende doelwit aanwezig blijft en de bacterie kan
overleven
voorbeeld: overproductie PBP’s waardoor PBP’s verder kunnen blijven instaan voor de celwandsynthese
Resistentie vermijden
- voldoende hoge dosering mutanten ontstaan meestal bij concentraties net boven de MIC
- associatie van 2 antibiotica zonder kruisresistentie (met verschillend werkingsmechanisme)
- reserve-antibiotica
β-lactamantibiotica
Penicilline Cefalosporine
Monobactam Carbapenem
zijketens
- affiniteit voor de PBP’s
- stabiliteit tegen β-lactamasen
- oplosbaarheid
- zuurbestendigheid
- penetratiesnelheid doorheen de bacteriële celwand
- ………..
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmadw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.