1. Inleiding
Musculus = spier = afgebakende structuur die bestaat uit langwerpige spiercellen
met contractie als hoofdfunctie.
1.1. Indeling van de spieren
Indeling door middel van plaats , vorm en de functie.
Algemeen: flexie = buigen, extensie = strekken
1.1.1. Plaats
Mono-articulaire spier: overbrugt 1 gewricht
Bi-articulaire spier: overbrugt 2 gewrichten
Poly-articulaire spier: overbrugt meerdere gewrichten
Apendiculaire spieren: liggen ter hoogte van het lidmaat
Axiale spieren: liggen ter hoogte van de romp
Kopspieren: liggen ter hoogte van da kop
1.1.2. Vorm
Spieren rond de ledematen
Spoelvorm
Algemene structuur: beginpees (of origo of oorsprong, caput), spierbuik en
eindpees (of insertio of aanhechtingsplaats, cauda)
Spieren van de lichaamswand
Plaatvorm platte spieren
Origo is breed
Eindigen door middel van aponeurosen of peesplaten
Tussen spoelvormige en plaatvormige spieren bestaan er overgangen:
m. serratus = getande spier
m. quadratus = vierhoekige spier
m. digastricus of biventer= spier met twee opeenvolgende spierbuiken
verbonden door een tussenpees
m. biceps, m. triceps, m. quadriceps= spier met twee, drie of vier spierhoofden
kan verwarrend zijn: bij mens biceps brachii: twee spierhoofden, maar bij
huisdieren maar 1 caput
longus= lang
brevis= kort
major = groot
minor = klein
1
, 2
2
1. Bierbuik
2. caput
3. cauda
1
4. peesplaat
1 1
1
6. getande spier
3
4
3
1.1.3. Functie van de spieren
Somatische spieren en skeletspieren: zijn verantwoordelijk voor de beweging van het
lichaam.
Viscerale spieren: verantwoordelijk voor het activeren van organen.
Binnen de skeletspieren kunnen volgende functies worden toegeschreven.
1.1.3.1. Buigers of flexoren en strekkers of extensoren
Bij de benaming is het noodzakelijk om het gewricht te benoemen waarop de
werking van de spier invloed heeft.
1.1.3.2. Adductoren
Brengen of houden een lidmaat dicht bij het mediaan vlak voorkomen het
zijdelings uitglijden.
Vb. benen bij elkaar houden
1.1.3.3. Abductoren
Tegengestelde werking in vergelijking met adductoren. Bij soorten met verschillende
tenen zorgen de abductoren voor een fijnere beweging.
Vb. benen uit elkaar doen.
1.1.3.4. Rotatoren
Veroorzaken een beweging rond een lengteas.
Proneren = de dorsale zijde van het lidmaat wordt naar het lichaam toe gedraaid
Supineren = roteren in tegenovergestelde richting.
2
,1.1.3.5. Orbiculaire of kringspieren
Omcirkelen een natuurlijke opening vernauwen of vergroten de opening
Heeft het een afsluitfunctie? sfincter
1.2. Algemene bouw van een skeletspier
Spierbuik:
Middendeel
Bestaat uit spiercellen
Omvat het vlezige deel van de spier.
Caput:
Of beginpees
Aangeduid als oorsprong of origo
Meest proximale aanhechtingsplaats
Meestal beweegt dat punt (origo)niet bij een contractie
Cauda
Of eindpees
Komt meestal overeen met het bewegend punt tijdens de contractie
Eindpees zit vaak vast op de insertio
Sommige spieren eindigen rechtstreeks in het periost (= beenvlies)
Bij de meeste spieren eindigen de spieren in peesstroken. Dit kan zich
groeperen tot pees of peesplaat
Hypertrofie: massa van spier neemt toe en zo ook de dikte/het volume van de
spiervezels (je krijgt geen spiervezels bij!)
Atrofie: afname van de individuele massa van de spiervezels
Hyperplasie: het aantal spiervezels neemt toe
Dystrofie: het aantal spiervezels neemt af door vernietiging
1.3. Hulpstructuren bij de werking van de spieren
Zenuwen
Prikkelgeleiding
Prikkeloverdracht
Zorgen ervoor dat de spieren gaan samentrekken motorische zenuwen
Bloedvaten
= holle structuren die voedingstoffen, O2, CO2, afvalstoffen, witte
bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes rondbrengen
Slijmbeurzen en peessccheden
Slijmbeurs: waar pezen over een harde structuur bewegen
Peesschede: zorgt voor een betere beweging t.o.v. de structuren.
3
, Fascia
Diepe fascia
Onderhuidse fascia
o Functie: vasthouden van lichaamsvet en
water + doorgang geven aan zenuwen en
bloedvaten
o In sommige delen van het lichaam: omvat
spieren die zorgen voor beweging van de
huid.
Diepe fascia
o Stevige bindweefselplaten die spiergroepen
en pezen omgrijpen
o Op sommige plaatsen: versmelten met
peesplaten of aponeurosen tot een geheel
o Geeft ook doorgang aan zenuwen en
bloedvaten
o Krijgen topografische benamingen
o Er kunnen ook plaatselijke versterkingsstroken
voorkomen (retinacula of ligamenta
annularia)
Ligamenten
Korte stevige banden bestaande uit collageenvezels en elastinevezels.
Verbinden bijeenliggende beenderen op het skelet
Pezen
Of tendo
Wit glanzend uitzicht, trekvast, weinig uitrekbaar
Helpen de eerste kracht op te vangen bij een plotse spiercontractie
Aponeurose
Of peesplaat
2. De huidspieren – mm. Cutanei
= dunne afgeplatte spieren die geen of slechts een beperkte aanhechting aan het
skelet
Liggen in de oppervlakkige fascie
Aangeduid met een topografische benaming
Meerde huidspieren:
o De m. cutaneus trunci of romphuidspier: bedekt het grootste deel van
de romp
o De m. cutaneus colli of halshuidspier
(colli = van de hals; trunci = van de romp)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiengoeminne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.