Pathologie gezelschapsdieren
Hoofdstuk 1: Het diagnostisch labo-onderzoek
1 Het labo-aanvraagformulier
Dit vergezelt het te onderzoeken deel
Identificatie moet volledig ingevuld worden
o Om identiteitswissel tegen te gaan
o Tracering eigenaar door labo
Aanvinken
o Verschillende standaardprotocols
o Verschillende individuele parameters
2 Het bloedonderzoek
2.1 Hematologie
Een bloedstaal kan onderzocht worden:
Hematologisch: de cellulaire samenstelling
Biochemisch: de chemische samenstelling
Serologisch: aanwezigheid van antistoffen en/of antigenen
De normale cellulaire samenstelling van het bloed:
Erytrocyten: rode bloedcellen reticulocyten: jonge erytrocyt
Leukocyten: witte bloedcellen
Thrombocyten: bloedplaatjes
Enkele berekende waarden:
o Hemoglobine gehalte
o Hematocriet (HTC) of packed cell volume (PVC)
Kwantitatieve en kwalitatieve meting van de cellen:
Elektronische tellers (flowcytometrie) maken een verdunning en berekenen de
concentratie van de verschillende cellen
o De grootte van de cellen
o Het aantal cellen
Microscopisch op een bloeduitstrijkje: homogene, monocellulaire laag van
bloedcellen die men aanbrengt op een draagglaasje
o Om de grootte en het voorkomen van bepaalde cellen te beoordelen
o Om de morfologie van de cellen te beoordelen
o Om afwijkingen of bloedparasieten vast te stellen
2.1.1 De erytrocyten (= rode bloedcellen)
2.1.1.1 Functie
Transporteren van zuurstof. Hemoglobine bindt met het zuurstof.
,2.1.1.2 Vorming en eigenschappen van de rode bloedcel
Stadia van ontwikkeling:
1. . De pro-erytroblast: zit in het rode beenmerg en ontstaat uit de
hematopoiëtische stamcel
2. De erytroblast (= normoblast)
3. Reticulocyten zijn jonge erytrocyten en komen normaal slechts voor in een
frequentie van 1 % in het bloed, de rest zit nog in het rode beenmerg
4. De erytrocyt
Bouw van de erytrocyt:
Kernloos bij de zoogdieren: tijdens rijping wordt de kern uitgestoten en zal de
cel rijker worden aan hemoglobine
Vorm is rond, biconcaaf, schijfvormig
2.1.1.3 Bepaling van het HCT (hematocriet) of PCV (packet cell volume)
Volume RBC/volume totaal bloed
o afh. van aantal en de grootte van de rbc
Gebeurt door
o flowcytometer
o centrifugeren in capillairbuisje
Na centrifugatie drie lagen:
Rode bloedcellen (onderaan)
Plasma (bovenaan)
Buffycoat (tussenin) (d.i. laag met leuco’s, thrombo’s en evt. reticulo’s)
De HCT of PCV verandert met het aantal rode bloedcellen, maar ook met de
grootte van deze cellen.
Het plasma kan ook afwijkend zijn:
Gele kleur: icterus (= geelzucht)
Melkachtige kleur: lipemie (= verhoogd vetgehalte in het bloed)
Waterig bloed: anemie (= bloedarmoede)
Roze-rood bloed: hemolyse (stuk gaan van de RBC)
Bij het aflezen moet er steeds rekening gehouden met de hydratatie toestand
omdat deshydratatie bloedindikking tot gevolg heeft.
,2.1.1.4 Een afwijkend bloedbeeld
Mycrocyten Kleinere cellen dan normaal
Macrocyten Grotere cellen dan normaal
Anisocytose Ongelijke grootte van de cellen
Hypochrome cellen Erythrocyten met te weinig hemoglobine
Hyperchrome cellen Erythrocyten met te veel hemoglobine
Beenmergdepressie Het beenmerg een of meer categorieën bloedcellen niet
meer of minder produceert.
Anemie (bloedarmoede) Verminderd aantal erythrocyten:
Door acuut of chronisch bloedverlies
Door te weinig aanmaak van rode bloedcellen en
hemoglobine in het beenmerg
Door vernietiging van de rode bloedcellen in de
circulatie
Regeneratieve anemie
er is een snellere productie van rbc in beenmerg
Er is een poging om het bloedverlies te
compenseren
Dan zullen er veel onvolwassen vormen in het
bloed te zien zijn, dit zijn vnl. Reticulocyten
Niet-generatieve anemie
Het beenmerg reageert niet of nauwelijks op de
anemie
Wordt meestal veroorzaakt door aandoeningen
aan beenmerg of onderdrukking van de
erytropoëse
Polycythemie Een verhoogd aantal erytrocyten (komt zelden voor)
Hemolyse Erythrocyten barsten
2.1.2 De leukocyten
Leukocyten blijven slechts gedurende kortere tijd in het bloed en gebruiken de
bloedbaan enkel om te migreren van het beenmerg naar de weefsels.
, Leukocytose: het totaal aantal witte bloedcellen is
gestegen
Panleukopenie: alle witte bloedcellen zijn gedaald
Pancytopenie: tekort van alle cellen
2.1.2.1 Neutrofielen
= ‘soldaatjes van de eerste linie’
Staafkernige neutrofielen: jonge, onrijpe cellen,
waarvan de kern nog opgezwollen
Segmentkernige neutrofielen: volwassen vorm: de kern is in meer segmenten
verdeeld.
Linksverschuiving in het bloed: wanneer het aantal staafkernigen gestegen. Dit wijst
op een infectie of een ontsteking.
Neutrofilie: meer neutrofielen dan normaal in het bloed
Neutropenie: minder neutrofielen dan normaal in het bloed
2.1.2.2 Eosinofielen
Eosinofilie: te veel aan eosinofielen: kan tekenzijn van allergie, parasieten, …
Eosinopenie: te weinig aan eosinofielen
2.1.2.3 Basofilen
Komen niet of zelden voor in het perifere bloed
2.1.2.4 Lymfocyten.
Bestaan uit T- en B-lymfocyten. B-lymfocyten staan in voor de maak van de
antistoffen.
Lymfocytosis: stijging van de lymfocyten
Lymfopenie: daling van de lymfocyten
2.1.2.5 Monocyten
Presenteren de antigenen aan de lymfocyten. Ze kunnen zich transformeren tot
macrofagen.
Monocytose: stijging van de monocyten
2.1.3 De thrombocyten of bloedplaatjes
Dit zijn kleine cytoplasmafragmentjes. Functie: werking in het stollingsmechanisme.
Thrombocytopenie: tekort aan thrombocyten. Kan gepaard gaan met echymosen
(= blauwe plek). Oorzaken: verminderde aanmaak door beenmergsupressie, een
verhoogd gebruik, verhoogde afbraak van de thrombocyten, een verkeerde
staalname.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiengoeminne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.