Samenvatting
Samenvatting Sv filo (Henk Vandaele)
- Vak
- Filosofie
- Instelling
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Samenvatting filo les + boek
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: mabrouksamiha • 1 maand geleden
Voorbeeld van de inhoud
FILOSOFIEINLEIDING: DUBBELZINNIGHEID
Dubbelzinnigheid is een dynamiek van enerzijds is er, anderzijds is er…
Ook de natuur lijkt een dynamiek van aantrekken en afstoten.
Vb. Natuur geeft ons voedsel/ Natuur neemt ook zoals ziek zijn, sterven, ...
Ook de verhouding tussen ons en de natuur is dubbelzinnig. Vb. Moeder baart een kind, na
geboorte terug afgeven.
Ook zorg is dubbelzinnig:
Vb. Wanneer kind pleeggezin: Enerzijds contact met ouders belangrijk, maar anderzijds ook
de rust en regelmaat bewaken
Situatie van vreemdeling, vluchteling migrant (Theorie cultuursocioloog Stuart Hall)
VB. Stuart Hall is een kind uit middenklasse gezin met wortels in Afrika, India en England.
Vanuit zijn ervaringen ervaart hij dubbelzinnigheid: FAMILIAR STRANGER (treffend begrip).
Je hebt enerzijds het vreemde/ anderzijds het vertrouwde. (Verwijzing naar
dubbelzinnigheid) Hij zit tussen 2 eilanden.
FILOSOFIE STELT DE VRAAG NAAR DE GROND
Filosofie= een grond vinden
Filosoferen begrijp ik als nadenken over gronden. Is er een grond, een principe of een
fundament om onze dubbelzinnigheid uiteindelijk te verklaren?
Aristoteles: Grond is het eerste waarvandaan iets is, iets ontstaat of gekend wordt. Om tot
grond te komen heb je steeds vragen.
Vb: Vrouw doet de afwas: gewoonte patriarchaat schepping God waarop steunt
God om dit te bepalen God is zijn eigen argument, zijn eigen fundament
God is niet meer overdraagbaar of herleidbaar tot een dieper argument of fundament
Met een grond verdwijnt de dubbelzinnigheid
TOTALE EN RELATIONELE GRONDEN
TOTALE GRONDEN
Een totale grond claimt de mens totaal te kunnen verklaren
1. Onbetwistbaar: omdat hij vanuit zichzelf de waarheid toont.
Vb: Warmtebron Midden-Oosten Allah ipv geologische achtergrond
1
,VB: Katholieke achtergrond geboorte Midden Oosten Ook Katholicisme de ware
Godsdienst? (Mijn vanzelfsprekende achtergrond werd betwistbaar = NIET TOTAAL)
Een totale grond is onherleidbaar: een dergelijke grond toont zijn waarheid los van elke
relatie. God staat buiten elke relatie.
2. Absoluut: losgemaakt van elke tijd en ruimte. Het absolute is iets wat los moet gezien
worden van het andere. Verklaart alles wat is, en zal zijn. De verklaring voor de mens is God.
RELATIONELE GROND
Een relationele grond is een grond dat wat is slechts voor een deel bepaalt en verklaart.
Ook voor een deel onbepaald/ toeval/ nieuwigheid…
In een relationeel denkbeeld is de verhouding tussen het bepalende en het onbepalende
niet zwart-wit. Hun verhouding is te begrijpen als een continuüm. Beide zijn min of meer
verbonden met elkaar en dus niet meer helemaal van elkaar te onderscheiden.
Continuüm van bepalende en onbepaalde voorstellen als een voortdurende evolutie
(yin/ yang) als een vloeibaarheid, als een relatie tussen elementen die niet totaal
samenvallen maar ook niet gescheiden.
Vanuit een relationeel denkkader heb ik nooit een afgesloten identiteit. Je bent als mens
nooit definitief.
DEEL 1: TOTALITAIR MENSBEELD
2 subgroepen: idealistisch denkbeelden en materialistische denkbeelden.
IDEALISTISCH MENSBEELD
SARTRE OVER DE MENS: ‘IK MAAK TOTAAL MEZELF’
Dit omvat het idee dat we de mens verklaren uit geestelijke grond. We stellen het ik
centraal. Belangrijk is de stroming van het idealistische denken waren de filosofen.
Sarte (ik maak absoluut mezelf)
Descartes (Ik denk dus ik ben)
Sartre: Franse filosoof- links politiek activist)
Hij verzette zicht tegen het oude patriarchale conservatisme (=man beslist) en gaf met
zijn filosofie ruimte aan het individu en de menselijke vrijheid, de persoonlijke
verantwoorde keuze.
Om het individualisme historisch te duiden keren we terug naar de jaren ’60. Om te
breken met de verstikkende traditionele patriarchale samenleving van toen, zetten men
vanaf de jaren ’60 in op emancipatie. Jongeren verzetten zich tegen de sterke
conservatieve, hiërarchische structuren en opteerden voor meer vrije keuze. Vanaf de
jaren ’90 werden de mensen ook zelfverantwoordelijk voor hun gedrag, op het totalitaire
toe, men kreeg totale verantwoordelijkheid maar ook totale schuld (vb
hospitalisatieverzekering, pensioensparen)
2
, Over het existentialisme beschrijft hij de mens als volgt: ‘Hij kan alleen iets worden, en dan
zal hij zijn wat hij van zichzelf maakt. Er bestaat dus niet zoiets al de menselijke natuur, want
er is geen God die zich die natuur denken kan. De mens is niet alleen zoals hij zichzelf denkt,
maar ook zoals hij zichzelf wil, en zoals hij zichzelf onderwerpt nu hij er eenmaal is, zoals hij
wil worden nu hij eenmaal bestaat; de mens is niet anders dan wat hij van zichzelf maakt’
In dit citaat staan de concepten natuur en vrijheid centraal.
Het idee dat God en natuur ons totaal binden, die vorm van totalitarisme schuift Sartre
terecht aan de kant.
Hij schuift de natuur zelf totaal aan de kant
Hij maakt ook plaats voor de menselijke vrijheid
Het negeren van om het even welke natuur lijkt erop uit te lopen dat iedereen zomaar kan
doen wat hij wil- en als iemand iets niet kan, is het omdat hij het zelf niet wil. Iedereen op
zich is het fundament van zijn leven. (vb als vluchtelingen willen integreren kunnen ze dat)
Ik maak en bepaal ondubbelzinnig mezelf.
Ik ben absoluut en onbetwistbaar de grond van mijn leven
Ik ben de nieuwe God
Totale eenzaamheid leidt tot de filosofische stroming solipsisme, waarbij het individu denkt
dat hij het enige bewustzijn is op de wereld en dat alles rondom hem zo is omdat hij dat zelf
maakt.
Sartre had dit met zijn filosofie niet allemaal zo extreem bedoeld, waardoor hij uiteindelijk
een beetje terugkrabbelt en de andere toch een plaats geeft in zijn verhaal. Helaas krijgt de
andere een negatieve plaats. Die wordt gezien als een concurrent, “de Hel, dat is de ander”.
Daardoor valt de samenleving terug op juridische regels, want we zitten in een samenleving
waarin iedereen elkaar concurrent is, er is geen vertrouwen, er is een strijd van “allen tegen
allen”.
Waarom totaliseren we onze identiteit zo?
Het begrip wij is vaak afwezig, alleen maar de ‘ik’
Bijvoorbeeld slogan Design your future, waarom is het niet design our future
Is een dergelijk leven waarin men in extremis zijn eigen God is, absoluut vol te houden?
Welke vorm van psychopathologische onrust brengt een dergelijk leven met zich mee?
DESCARTES: IK DENK DUS IK BEN (FRANSE FILOSOOF)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ElineDesmet123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen