Praktijk Bovenste extremiteiten:
cervicothoracale overgang
Deel 1: Cervicale wervelkolom en cervicothoracale overgang
Inhoud en doelstelling van de cursus:
De anatomie, theoretische grondslagen en basis-praktische vaardigheden van het klinisch onderzoek
en -behandeling werden in de bachelor-jaren voor een deel behandeld. We verwachten dat de
student deze stof beheerst aan het begin van de lessenreeks. In deze cursus wordt verder gebouwd
op de eerder verworven competenties van de bachelor jaren en wordt het klinisch inzicht en de
manuele vaardigheden uitgebreid en verdiept. In dit deel van de cursus zal zowel het onderzoek als
de behandeling van de wervelkolom verder uitgebreid worden. Aan de hand van casussen krijgt de
student een algemeen denkkader mee en krijgt hij/zij inzicht in de praktische toepassing van de
geleerde technieken. Daarnaast worden nieuwe inzichten, onderzoeks- en behandelingstechnieken
aangereikt.
Eindcompetenties
De eindcompetenties van het vak, waarvan dit werk enkel het praktische luik omvat, luiden:
• Inventariseert de klachten van de patiënt/cliënt
• Voert een kinesitherapeutisch onderzoek uit
• Bouwt correcte klinische redeneringen op
• Formuleert verantwoorde behandelingsdoelstellingen
• Stelt een verantwoord kinesitherapeutisch behandelingsplan op
• Past kinesitherapeutische behandelingstechnieken toe
• Past zijn kinesitherapeutisch handelen aan in functie van de doelstelling en context
• Evalueert het behandelingsresultaat en stelt zo nodig bij
• Communiceert doelgericht correct en relevant
• Reflecteert op zijn professioneel handelen
• Houdt zich aan afspraken
• Is efficiënt en nauwkeurig
• Interpreteert wetenschappelijke gegevens
Evaluatie van de student
De student krijgt een ongeziene casus voorgelegd. Er zal gepeild worden naar het klinisch redeneren,
het inzicht in de keuze van onderzoeks- en/of behandelingstechnieken en de correcte uitvoering
ervan. Daarnaast wordt de student nog gevraagd een techniek uit te voeren, losstaand van de initiële
casus. De te kennen leerstof omvat de inhoud van deze cursus, de inhoud van de praktijklessen, de
aangereikte literatuur en alle relevante leerstof uit voorbije jaren.
✓ 60% Praktijk
✓ 40% theorie
1
,1. Anamnese
Voor de anamnese gaat vaak nog een screeningproces vooraf. In Nederland is dit een verplicht
onderdeel van het onderzoek. In België wordt dit eerder gebruikt als een handige tool om na te gaan
of een patiënt al dan niet moet teruggestuurd worden naar de dokter.
Vaak zit het screeningsproces in België verwoven in het anamneseproces.
Screening = is een proces waarbij de fysiotherapeut besluit of verder fysiotherapeutisch onderzoek
geïndiceerd is. Dit gebeurt voor de anamnese door middel van gerichte vragen, tests of andere
diagnostische verrichtingen.
Risicofactoren of alarmsignalen herkennen ≠ medische diagnostiek
Bestaat uit 4 onderdelen:
o Aanmelding
o Inventarisatie van de hulpvraag
o Screening op ‘pluis/niet-pluis’
o Informeren en adviseren over de bevindingen van het screeningsproces
Generieke rode vlaggen :
= Symptomen die wijzen op mogelijk ernstige onderliggende pathologie, waarvoor therapeut contact
met de huisarts dient op te nemen.
a. Onbegrepen tekenen of symptomen na een (recent) trauma
b. Koorts (langere tijd en onverklaarbaar)
c. Recent gewichtsverlies (>5kg/maand en onverklaarbaar)
d. Langdurig gebruik corticoïden
e. Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
f. Voorgeschiedenis van maligniteit
g. Nachtelijke pijn, niet beïnvloedbaar door bewegingen/houdingen
h. Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Regio specifieke rode vlaggen
= symptomen die wijzen op mogelijk ernstige onderliggende pathologie, waarvoor P/T contact met
de huisarts dient op te nemen.
o Spinale fracturen
→ Mechanisch trauma of letsel (bestaan vragenlijsten voor, bv. ‘c-spine rule of NEXUS)
o Tekenen van ruggenmerg compressie
→Klachten die zich bilateraal voordoen (bv. in beide armen/klachten in de
rug wanneer hoofd naar voor gebogen)
o Neoplastische aandoeningen
o Vasculaire aandoeningen
o Systeem-/inflammatoire aandoeningen
o Hoog cervicale ligamentaire instabiliteit
→ Typisch bij mensen met het syndroom van down
Indien er hoog risico is op ernstigere letsels wordt er beeldvorming
aangewezen.
2
, C-spine rule NEXUS
(National Emergency X-radiography Utilization Study)
Er is geen RX cervicaal aangewezen als aan ALLE
5 van onderstaande criteria voldaan is:
1. Afwezigheid van gevoeligheid posterieur
midcervicale lijn
2. Geen bewijs van intoxicatie
3. Normaal niveau van alertheid/ bewustzijn
4. Geen focaal neurologisch deficit
5. Geen pijnlijk afleidend letsel
Cervicale myelopatie*
= compressie in spinaal kanaal → Neurologische tekenen
Veroorzaakt door: Symptomen:
- Degeneratieve veranderingen - Sensorische stoornissen handen
intervertebrale disci - Verstoorde gang
- Hypertrofie/ossificatie ligamenten: - Balans ‘unsteadiness’
o lig. Flavum - Verminderde kracht en spieratrofie
OF - Verstoorde darm en blaasfunctie
o lig. Longitudinale posterior
- Osteofietvorming
*Komt zeer weinig voor, maar moeten er wel aandachtig voor zijn
Cervicale arteriële dysfunctie
Waar: Onderzoek:
- Anterieur: A. carotis interna - Anamnese:
- Posterieur: A. vertebrobasilaris - Hoge bloeddruk
- Verhoogde cholesterol waarden
- Diabetes
Kan verward worden met - Roken
craniocervicale pijn - Infecties
- Abnormaliteiten in bloedstolling
- Direct bloedvat trauma
- Hersenzenuwen
- Premanipultatievetestingniet valide!
→ Men kan door een premanipulateve
testing de dissectie niet aantonen
3
, Klinische cervicale instabiliteit
- Traumatisch/niet-traumatisch
Screening in geval van:
- Val
- Stomp trauma
- Auto ongeval
- Co-morbiditeit van:
o Reumatoïde artritis
o Down syndroom
o Ankyloserende spondylitis
- Langdurig gebruik van corticosteroïden (of anticonceptie*)
*Geen rechtstreeks verband met instabiliteit. Studies tonen aan dat de bindweefselkwaliteit verminderd
Combi C-spinerule, doorgedreven anamnese en klinisch onderzoek
Vaak voorkomende klachten:
- Niet lang een statische houding kunnen aanhouden
- Vermoeidheid en onvermogen om hoofd recht te houden
- Beter bij externe ondersteuning (incl. handen of halskraag)
- Frequent nood aan zelf-manipulatie
- Gevoel van instabiliteit, trillen of gebrek aan controle
- Frequente episodes van acute aanvallen van nekpijn
- Scherpe pijn, vaak bij plotse bewegingen
Tractus anamnese
= nagaan of probleem t.h.v. de ingewanden verantwoordelijk kan zijn voor de klacht
Algemeen: Tractus Digestivus:
- Slikklachten
- Buikpijn
- Misselijkheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper YLe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,98. Je zit daarna nergens aan vast.
