Samenvatting geschiedenis & actualiteit
INLEIDING
Kadering van het vak
Waarom geschiedenis in sociaal werk?
Het is belangrijk dat we de wereld begrijpen waarin we leven (weten, begrijpen,
analyseren, contextualiseren)
Verschil: ‘mening’ – Standpunt
o Mening = niveau van cafépraat
o Standpunt = zijn door argumentatie onderbouwd/ betekent letterlijk: ‘Op welk
standpunt sta ik?’
‘Nut’/ betekenis van geschiedenis?
o Competenties en leerresultaten: maatschappelijke contexten &
ontwikkelingen, evoluerende samenleving wrijvingen
o Cognitieve doelstellingen: historische maatschappelijke fenomenen,
verbanden, mechanismen
o Sociale/affectieve doelstellingen: kritische attitude, nuanceren, relativeren
Als sociaal werker moeten we weten hoe de samenleving in elkaar zit, we moeten de wereld
begrijpen waar we momenteel in leven. Je kan maar iets begrijpen als je weet waarover het
gaat.
Onze ‘kleine wereld’ ons ZELF, onze gezinssituatie
De ‘grote wereld’
o Oorlog in Syrië
o Coronacrisis + historische context van corona
o Mentaal welzijn van de jongeren door de vele coronamaatregelen
Wat is geschiedenis? (Competenties/ adhv de leerresultaten)
Contextueel/integratief Een SW raadpleegt een geheel van bronnen om samen met de
belanghebbenden een inschatting van de situatie te maken
Historiserend/evoluerend kritisch Een SW signaleert wrijvingen tussen de evoluerende
en de belanghebbenden
,Geschiedenis is een sociale menswetenschap (GEEN exacte wetenschap!) waarbij visies en
interpretaties minstens zo belangrijk zijn als harde cijfers. Hierdoor krijgt geschiedenis vaak
het stigma ‘onwetenschappelijk’
Geschiedenis
Gaat over gebeurtenissen uit het verleden
o Kan gaan over duizenden jaar geleden, maar kan ook over gisteren gaan
Actualiteit = wat nu gebeurt, actueel
o Het is een soort bedrog, want op het moment dat je het bestudeert/bekijkt is
het al geschiedenis
Het is geen voorspellende wetenschap dus er wordt niet gekeken naar wat zou
kunnen komen – het is al gebeurt
Futurologie = zoeken naar datgene wat zich nog niet heeft voorgedaan, datgene wat
nog moet gebeuren
Gebeurtenissen hoeven dan ook niet altijd wereldschokkend te zijn, ook
dagdagelijkse handelingen zijn onderwerp van onderzoek
Geschiedenis = menswetenschap/ wetenschap die geen exacte modellen hanteert, maar
waar de subjectiviteit deel uitmaakt van elk moment
Feiten = hebben zich
voorgedaan op een bepaald
ogenblik, ze zijn wat ze zijn
We horen iets en we gaan
opzoek naar de feiten. We
moeten gebruik maken van
bronnen waardoor we kunnen interpreteren wat er in het verleden heeft plaatsgevonden.
De waarneming/ interpretatie is altijd subjectief.
Evolutie =
Verleden heden
Want de tijd evolueert van verleden naar het heden
, Studie/ onderzoek =
Heden verleden
Als men in de geschiedenis iets gaat onderzoeken, gaat men van het heden in het verleden
gaan kijken (gaat tegen de tijd in)
Waardoor we te maken krijgen met het historisch anachronisme = iets wat tegen de tijd in
gaat, het is een soort historische inconsequentie die het gevolg is van een bepaalde
interpretatie die men op een ogenblik aan de feiten heeft
Primaire vs secundaire bronnen
Primaire bronnen Secundaire bronnen
Verhaal rechtstreeks Afgeschreven
Feit Interpretatie
De bron staat zeer dicht bij de feiten, het Het is niet meer uit de eerste hand, maar
heeft een rechtstreeks verband met de uit tweede, derde, vierde…
feiten Het is van horen zeggen, het is niet zelf
Dat betekent dat diegene die een bepaalde gezien/meegemaakt maar je hebt het horen
bron gaat creëren dat diegene rechtstreeks zeggen
getuige was en dat hij zal schrijven wat hij Hier is de kans dat je er een eigen
heeft gezien moment dat het gebeurde interpretatie aan geeft en de kans op
filtering is veel groter
Bv / Bv evangelie
Niemand leefde op het moment dat Jezus
er was, maar toch zijn er verhalen over
Geschreven vs ongeschreven bronnen
Geschreven bronnen Ongeschreven bronnen
Liederen Standbeeld
Romans Woning
Gedichten Graf
Voorwerpen
= archeologie, museum
Officiële stukken Mondelinge overlevering
Bv verslagen, rapporten, gerecht belasting, = oral history
cijfer gegevens… = mensen gaan interviewen om dingen te
weten te komen over het leven
Het is niet zo dat bv officiële stukken Bv overlevenden van de
betrouwbaarder zijn of liederen concentratiekampen gaan interviewen.
Want er zijn geen restanten meer te vinden,
het verhaal van de mensen is zéér
belangrijk