03/10 les 3: Bekwaamheid van rechtssubjecten
A. Rechts- en handelingsbekwaamheid
B. Natuurlijke personen
C. Rechtspersonen
+ Feitelijke bekwaamheid = is de feitelijke mogelijkheid die een persoon bezit om een
bepaalde daad te stellen
Rechtsbekwaamheid
Synoniem; genotsbekwaamheid
= De bevoegdheid om titularis te zijn van rechten en plichten à passieve component, iets
wat u overkomt
Handelingsbekwaamheid
= de bevoegdheid om de rechten en plichten waarvan men titularis is zelfstandig uit te
oefenen à actieve compontent, gaat over rechten en plichten die je geniet, uitoefenen
Rechtsbekwaamheid van natuurlijke personen
Principe : volledige rechtsbekwaamheid voor alle belgen
- art. 4 oud BW -> “Ieder Belg heeft het genot van de burgerlijke rechten”
- art. 1.3, tweede lid BW -> “Tenzij de wet anders beschikt, heeft iedere natuurlijke (…)
persoon rechtsbekwaamheid (…)”
zie ook: art. 10-11 Grondwet
art. 14 EVRM
Uitzonderingen:
- Algemene beperkingen (principiële volledige genotsbekwaamheid mbt 2 categoriën
personen
§ VREEMDELINGEN
-> genieten alle aan de Belgen verleende burgerlijke rechten BEHOUDENS de
uitzonderingen door de wet gesteld (art.5 eerste lid oud BW)
ivm burgerlijke rechten 1 politieke rechten
= minder burgerlijke en politieke rechten kunnen genieten dan niet-vreemdelingen
(aspect; nationaliteit -> beperking op kunnen genieten van rechten = inperking op
genotsbekwaamheid bij vreemdeling
Bv; politiek recht; stemrecht; vreemdelingen genieten niet mee van het recht van
stemmen – er w nog een onderscheid gemaakt wat voor vreemdelingen
Voorbeeld van een beperking inzake burgerlijke rechten:
Art. 10, tweede lid Grondwet: De Belgen zijn gelijk voor de wet; zij alleen zijn tot de burgerlijke en
militaire bedieningen benoembaar, behoudens de uitzonderingen die door een wet kunnen worden
gesteld.
Voorbeeld van een beperking inzake politieke rechten:
Gemeentekieswet (voor gemeenteraadsverkiezingen)
Art. 1bis: stemrecht voor EU-onderdanen, mits schriftelijke aanvraag
Art. 1ter: stemrecht voor niet-EU-onderdanen mits schriftelijke aanvraag, na minimum vijf jaar
ononderbroken wettig hoofdverblijf vereist
, § ZWAAR STRAFRECHTELIJKE VEROORDEELDE PERSONEN
= ontzetting uit bepaalde politieke en/of burgerlijke rechten als bijkomende straf
Kunnen een bijkomende straf krijgen; ontzeeting
Bv; stemrecht kan ontnomen w en als etuige opkomen in de rechtbank, rechter kan
naast strafsanctie een bijkomende straf zetten
è Een volledige rechtsonbekwaamheid is in ons rechtsstelsel niet mogelijk gezien dit de
ontkenning zou inhouden van de juridische persoonlijkheid
- Specifieke beperkingen = mbt 1 bepaalde rechsverhouding
§ OPGELEGD DOOR DE WET
Bv; huwelijksbeletselen- huwen met naaste bloed-en aanverwanten (art 161-163 oud
bw); dat bepaalde mensen in bepaalde familie niet met elkaar mmogen trouwen ->
huwelijksbeletselen is tot de 3 de graad niet 4de (neef mag)
MAAR huwelijksbeletsel kan ontheffen w -> naar rechtbank gaan en vragen om van die
wet vrij te zijn
Die regels beperken NIET uw handelingsbekwaamheid, maar het is uw recht met wie te
kiezen om te trouwen die wordt verboden, DUS UITZONDERING OP
GENOTSBEKWAAMHEID
De onbekwaamheid van de voogd om de goederen van zijn pupil te kopen (art. 411 oud
bw)
;De voogdij valt enkel open als beide ouders overleden zijn, niet bestaan, of niet ouder
kunnen zijn -> vrederrechter gaat dan voogd aanwijzen
De wet bepaald dat wie voogd is, om tebeschermen om niet te kunnen erven dus niet
voor de onroerend goed, de voogd is rechtsonbekwaam om de goederen van de
minderjarige pupil te krijgen -> voogd geniet niet om van de goederen te genieten van
het pupil à RECHTSONBEKWAAMHEID
§ OPGELEGD DOOR DE RECHTER
Bv; verbod op beroepsuitoefening door de rechter (art 382, $2 Sw)
;(vrouw werken in bordeel in familie) à inperking, jeugdbescherming (bv kunnen alle
bevoegdheid uit de handen nemen van de ouder(s) = pre-voogd), bv verliezen van verbod
van rijbewijs -> genot van het recht van rijden, verliezen!!!, onwaardigheid = als je eim
bv hebt vermoord, je kan niet meer het recht genieten van het nalatenschap van die
persoon -> je kan niet erven -> inperking op genotsbekwaamheid
SANCTIE; overtreding van de regels van rechts(on)bekwaamheid = absolute nietigheid (zie
later)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniemxmxm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.