Samenvatting
Samenvatting Psychologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Volledige examenleerstof van het onderdeel Psychologie, gegeven door prof. Van Diest.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 82 pagina's
Voorbeeld 4 van de 82 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Eva Vandeput2de bachelor geneeskunde KUL
INLEIDING PSYCHOLOGIE,
MEDISCHE EN
GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE
Samenvatting
, Deel 1: inleiding in de psychologie
A. Wat is psychologie?
- Psychologie = wetenschap
o Waarbij gedrag wordt bestudeerd
▪ A.d.h.v. systematische observaties, toetsbare theorieën, openbaar
maken van bevindingen
o Waarbij gedrag gebruikt wordt
o Om interne processen (emoties, leren…) te begrijpen die aan basis liggen van
gedrag
B. Voorlopers van de psychologie
- Relatief korte geschiedenis
- Filosofen dachten al na over psychologie sinds oudheid (maar niet wetenschappelijk)
o Voorbeelden: geheugen
▪ Plato: tabula rasa
▪ Socrates: vogelkooi
- Waarom duurde het zo lang?
o Complexiteit van fenomeen
o Mensbeeld: mens = uniek niet aards
a. Toenemend belang van wetenschap in de maatschappij
- Centrale rol van kerk in middeleeuwen
- Na val Romeinse rijk: katholieke kerk = enige instantie die onderwijs stimuleerde
o Gevolg: geloofswaarden zijn primair → ziel = niet-aards
▪ Men dacht weinig zelf na en nam aan wat kerk zei
▪ Dit duurde tot reformatie in 16e eeuw (Luther en Calvijn)
- Wetenschappelijke revolutie → zelfde moment als reformatie
o Voorbeeld: Geocentrisme naar heliocentrisme (Copernicus)
▪ Mens en aarde niet langer middelpunt
▪ Mens is onderworpen aan natuurwetten
de
- 18 eeuw: groei van wetenschappen en techniek
o Belangrijk voor ontwikkeling van psychologie als wetenschap
b. Ontwikkelingen in de filosofie
- Dualisme: lichaam en geest gescheiden (Plato & katholieke kerk)
- Descartes:
o Rationalisme: waarheid kan afgeleid worden via rede (door na te denken), geen
observatie nodig
o Nativisme: sommige kennis is aangeboren
o Dualistisch interactionisme: geest en lichaam interageren (thv hypofyse)
▪ Lichaam is meer dan slaaf van geest
o Menselijk lichaam kan wetenschappelijk bestudeerd worden
- Empirisme:
o Tegen rationalisme, observatie = noodzaak
o Geest komt tot stand via sensorische processen (niet aangeboren)
, ▪ Geest kan ook bestudeerd worden
o Door Hobbes, theorie verspreid door Locke
o Belangrijk principe: associationisme
▪ Hogere orde kennis komt tot stand via associaties van eenvoudige
ideeën
• Associatie wanneer 2 dingen tegelijk ervaren worden
C. Darwin en de evolutietheorie
- Evolutietheorie:
o The origin of species
o Mens = afkomstig uit vroegere levensvormen
▪ Belang van toevallige omstandigheden
▪ Genetische variatie + natuurlijke selectie
▪ Survival of the fittest
- Belang:
o Mens = ontstaan uit dieren
▪ Dieren kunnen iets leren over mens
▪ Start van comparatieve psychologie: gedrag van dieren en mensen als
studieobject
o Mens = onderhevig aan natuurwetten
o ‘Moderne’ wetenschapper:
▪ Systematische observatie
▪ Zorgvuldige documentatie
▪ Hypothesen formuleren
D. De eerste scholen van psychologie
a. Europa
- Wundt: structuralisme
o Onderzoek naar elementen van het bewustzijn
o Elk complex proces kan gereduceerd worden tot een combinatie van
elementaire componenten
o 3 basisvragen:
▪ Wat zijn de basiselementen?
▪ Hoe worden ze gecombineerd?
▪ Wanneer worden ze gecombineerd?
o Methode: analytische introspectie
▪ Eigen bewustzijn en ervaring beschrijven en observeren
• Lijkt precies te zijn maar is eerder een vage beschrijving
o Kritiek:
▪ Weinig praktisch (tijdrovend)
▪ Onbetrouwbaar
o Naar achtergrond vanaf 1920
- Binet: toegepaste psychologie
o Intelligentietest
▪ Doel: hebben kinderen extra onderwijs nodig?
o Oorspronkelijk; schedelafmetingen
▪ Geen succes: geen relatie met oordeel van leerkracht
o Later: gedicht instuderen en opnieuw opschrijven
o Methode: toegepast onderzoek → oplossingen zoeken voor praktisch probleem
, ▪ <-> fundamenteel onderzoek → fenomeen begrijpen en theorie
ontwerpen
- Freud: het onbewuste
o Psychoanalyse
o Gedrag en bewustzijn = oppervlakkige fenomenen
▪ Belangrijker: het onbewuste
o Psychologische problemen in volwassenheid gaan terug op problematische
ervaring die verdrongen zijn
▪ Onbewuste onderzoeken door analyse van ‘vergissingen’,
droomduiding, vrije associatie
o Kritiek:
▪ Vaag (niet echt toetsbaar)
▪ Onsystematische gegevensverzameling
b. VS
- Functionalisme
o Hoe functioneert iets
o Vooral toegepast
▪ Onderwijs
▪ Bevordering productie
• Hawthorne experimenten; wanneer je mensen bestudeert en
observeert, gaan ze beter hun best doen
o Interesse in individuele verschillen
1) William James
o Principles of Psychology
o Verruiming van studiepopulaties
▪ Mentaal gehandicapten, dieren
o “Succes psychologie zal afhangen van de mate waarin het oplossingen biedt aan
praktische problemen”
- Behaviorisme
o Sterk beïnvloed door evolutieleer
▪ Nadruk op gedrag → direct observeerbaar
o Reactie op structuralisme
▪ Afzetten tegen introspectie (gedrag = enige studieobject)
o Reactie op functionalisme
▪ Studie van geest = onmogelijk (functionalisme bestudeerde deze via
gedrag)
▪ Agressie = niet te bestuderen
1) John Watson
o Studie beperkt tot direct observeerbaar gedrag
o Testen op onethische manier
▪ Baby bang maken van rat door geluiden te maken
▪ Na een tijd wordt baby bang van rat zonder geluiden
o Veel leeronderzoek
▪ S-R onderzoek (stimulus reactie)
• Box met muis → hendels om muis beloningen te geven
o Belang van experimenteel onderzoek + systemische observatie
o Hedendaagse situatie
▪ Bestaat nog steeds, maar beperkter en verruimd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen