Samenvatting
Samenvatting Neurologie
- Vak
- Neurologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van 68 pagina's voor het vak Neurologie aan de UGent (slides en nota's)
[Meer zien]Voorbeeld 10 van de 68 pagina's
Voorbeeld 10 van de 68 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
NEUROLOGIESamenvatting
Rosanne De Waele
,Inhoud
1 H1: deel I: Neuroanatomie .................................................................................... 8
1.1 De bouwstenen .............................................................................................. 8
1.1.1 Neuronen: informatieoverdracht .................................................................. 8
1.1.1.1 Types neuronen .................................................................................. 8
1.1.1.2 Structuur van een neuron ..................................................................... 8
1.1.1.3 Informatieoverdracht ........................................................................... 8
1.1.1.4 Afferente en efferente neuronen ............................................................ 9
1.1.1.5 Interneuron ........................................................................................ 9
1.1.2 Gliacellen: steun & structuur ....................................................................... 9
1.1.2.1 Oligodendrocyt & astrocyt ........................................................................ 9
1.1.2.2 Microglia ............................................................................................... 9
1.1.2.3 Ependym .............................................................................................. 9
1.2 Structuur van het centrale zenuwstelsel: .......................................................... 10
1.2.1 Algemene principes ................................................................................. 10
1.2.2 Hersenhemisferen – cerebrum .................................................................. 10
1.2.3 Hersenkwabben ...................................................................................... 11
1.2.4 Gyri en sulci ........................................................................................... 11
1.2.5 Grijze en witte stof .................................................................................. 11
1.2.6 Laminaire structuur van de hersenschors .................................................... 11
1.2.7 Indeling van de hersenschors in functionele gebieden ................................... 11
1.2.7.1 Primaire cortex (1ste niveau)................................................................... 12
1.2.7.2 Secundaire of unimodale associatiecortex (2de niveau) .............................. 12
1.2.7.3 Multimodale associatiecortex, limbische en paralimbische cortex (3de niveau) 12
1.2.8 Witte stof banen ..................................................................................... 13
1.2.9 Het ruggenmerg ..................................................................................... 13
1.2.10 De Hersenstam .................................................................................... 13
1.2.10.2 Modulla oblongata .............................................................................. 13
1.2.10.1 Craniale zenuwen ............................................................................... 13
1.2.10.3 Reticulair activerend systeem (RAS) ...................................................... 13
1.2.11 Diencephalon....................................................................................... 14
1.2.11.1 Thalamus .......................................................................................... 14
1.2.11.2 Glandula pinealis ................................................................................ 14
1.2.11.3 Hypothalamus .................................................................................... 14
1.2.11.4 HPA-as ............................................................................................. 14
1.2.12 De kleine hersenen/ cerebellum .............................................................. 14
1.2.13 Basale ganglia ..................................................................................... 14
1.2.14 Limbisch systeem ................................................................................. 15
1
, 1.2.14.1 Emoties ............................................................................................ 15
1.2.15 De meningen ....................................................................................... 15
1.2.16 Ventriculaire systeem............................................................................ 15
1.2.16.1 CSF flow ........................................................................................... 15
1.2.17 Bloedvoorziening (arterieel systeem) ....................................................... 15
1.2.17.1 Veneus systeem ................................................................................. 16
1.2.17.2 Arteriële bloedvoorzieningen van het ruggenmerg .................................... 16
1.2.17.3 Bloed-hersenbarrière........................................................................... 16
1.2.18 Craniale zenuwen ................................................................................. 17
A. N I: reukzenuw ................................................................................................................................... 17
B. N II, III, IV, VI: de oogzenuwen ............................................................................................................ 17
C. N V: gevoelszenuw van het aangezicht ............................................................................................... 18
D. N VII: motoriek van het aangezicht..................................................................................................... 18
E. N VIII: gehoord en evenwichtszenuw ................................................................................................. 18
F. N IX, X, XI en XII: lage craniale zenuwen ............................................................................................. 18
1.3 Structuur van het perifere zenuwstelsel ........................................................... 19
2 H1: deel II: Neurofysiologie................................................................................. 19
2.1 Informatieoverdracht: elektrische en chemische signalen .................................... 19
2.1.1 Electrische communicatie ......................................................................... 19
2.1.2 Chemische communicatie ......................................................................... 20
2.2 Autonoom VS willekeurig ZS .......................................................................... 20
2.2.1 Autonoom ZS ......................................................................................... 20
2.2.1.1 Orthoympatisch ZS ............................................................................... 20
2.2.1.2 Parasympatisch ZS ............................................................................... 20
2.2.2 Willekeurig ZS ........................................................................................ 20
3 H2: Motoriek ..................................................................................................... 21
3.1 Functies van het zenuwstelsel ........................................................................ 21
3.2 Motorische systemen van het zenuwstelsel ....................................................... 21
3.2.1 Pyramidaal systeem ................................................................................ 21
3.2.1.1 Capsula interna .................................................................................... 21
3.2.1.2 Medulla oblongata ................................................................................ 21
3.2.1.3 PMN ................................................................................................... 23
3.2.1.4 CMN: invloed op PMN ............................................................................ 23
3.2.1.5 Pathologie – CMN ................................................................................. 23
3.2.1.6 Schade aan het PMN of voorhoorncel ....................................................... 24
3.2.2 Extrapyramidaal systeem ......................................................................... 24
3.2.2.1 Pathologie ........................................................................................... 24
3.2.3 Cerebellai systeem .................................................................................. 25
2
, 2.3.2.1 Ceribilair pathologie .............................................................................. 25
4 H3: De sensibiliteit............................................................................................. 26
4.1 Vitale sensibiliteit ......................................................................................... 26
4.1.1 Tractus spinothalamicus ........................................................................... 26
4.1.2 Elke dorsale radix ................................................................................... 26
4.2 De gnotische sensibiliteit ............................................................................... 27
4.2.1 Fasciculus gracilis & Fasciculus cuneatus ..................................................... 27
4.3 Pathologie ................................................................................................... 27
5 H4: De hogere corticale functies........................................................................... 28
5.1 Inleiding ..................................................................................................... 28
5.2 De hogere corticale functies ........................................................................... 28
5.2.1 Taalgebruik of fasie ................................................................................. 29
5.2.1.1 Fasie .................................................................................................. 29
5.2.1.2 Taalniveau .......................................................................................... 29
5.2.1.3 Afasie ................................................................................................. 29
A. Broca afasie ....................................................................................................................................... 29
B. Wernicke afasie ................................................................................................................................. 29
C. Gemengde of globale ......................................................................................................................... 30
D. Amnestische of nominatieve afasie .................................................................................................... 30
E. Conductie afasie ................................................................................................................................ 30
F. Transcorticaal motorische afasie ........................................................................................................ 30
G. Transcorticale sensorische afasie ....................................................................................................... 30
H. Gemengde transcorticale afasie ......................................................................................................... 30
I. Screening afasie ................................................................................................................................. 30
J. Problemen lokalisatie afasie............................................................................................................... 31
5.2.2 Praxie ................................................................................................... 31
5.2.2.1 Apraxie............................................................................................... 31
5.2.3 Gnosie: het herkennen van zintuigelijke indrukken ....................................... 31
5.2.3.1 Agnosie .............................................................................................. 31
A. Visuele agnosie .................................................................................................................................. 31
B. Tactiele agnosie ................................................................................................................................. 31
C. Auditieve agnosie............................................................................................................................... 31
5.2.4 Soma- ruimtekennis ................................................................................ 32
5.2.5 Het geheugen......................................................................................... 32
5.2.5.1 Geheugenstoornis of amnesie ................................................................. 32
A. Het amnestisch syndroom .................................................................................................................. 33
5.2.6 Het bewustzijn ....................................................................................... 33
6 H5: het neurologisch onderzoek ........................................................................... 33
3
,6.1 De anamense .............................................................................................. 33
6.1.1 Familiale anamnese ................................................................................. 33
6.2 Het klinische neurologisch onderzoek ............................................................... 34
6.2.1 De hogere corticale functies ...................................................................... 34
6.2.1.1 Glasgow Coma Schaal ........................................................................... 35
2.6.1.2 MME................................................................................................... 35
6.2.2 Het onderzoek van de craniale zenuwen ..................................................... 35
6.2.3 De motoriek ........................................................................................... 35
6.2.4 De sensibiliteit........................................................................................ 36
6.2.5 De reflexen ............................................................................................ 36
6.2.6 De coördinatie ........................................................................................ 36
6.2.7 Gang, stand en evenwicht ........................................................................ 36
6.3 Het paraklinisch (technisch) onderzoek ............................................................ 37
6.3.1 De lumbaalpunctie .................................................................................. 37
6.3.2 Het beeldvormingsonderzoek .................................................................... 37
6.3.2.1 Radiografie van schedel en wervelzuil/ röntgenfoto’s .................................. 37
6.3.2.2 Cerebrale angiografie/ bloedvaten van de hersenen ................................... 37
A. Myelografie ....................................................................................................................................... 37
6.3.2.3 Tomodensitometrie of ‘computed tomography’ (ct) .................................... 38
A. CT angiografie .................................................................................................................................... 38
B. CT met contrast ................................................................................................................................. 38
6.3.2.4 Magnetische resonantie (mr, mri, mra, mrs, fmri) ..................................... 38
A. MRI scan ............................................................................................................................................ 38
B. MRI .................................................................................................................................................... 38
C. Post-traumatische epilepsie ............................................................................................................... 38
D. Corticale dysplasie ............................................................................................................................. 38
E. Fmri vs Wada-test: taal ...................................................................................................................... 39
F. Fmri vs Wada-test: geheugen ............................................................................................................. 39
G. Difussion Tensor Imaging – WM Fiber tracking ................................................................................... 39
6.3.2.5 Positron emissie tomografie (PET) ........................................................... 39
A. PET: mediaal temporaal hypometabolisme ........................................................................................ 39
6.3.3 Het neurofysiologische onderzoek .............................................................. 39
6.3.3.1 Electroencefalografie (EEG) .................................................................... 40
A. Epileptische activiteit op het EEG ....................................................................................................... 40
B. Videa-EEG monitoring ........................................................................................................................ 40
6.3.3.2 ëvokeerde potentialen (EP) .................................................................... 40
6.3.3.4 Magneto-encefalografie (MEG) en EEG ..................................................... 40
6.3.3.5 Elektromyografie (EMG) ....................................................................... 41
4
, 6.3.3.6 Neurografie (ENG) ................................................................................ 41
7 H6: Perifere zenuwaandoeningen ......................................................................... 41
7.1 Inleiding ..................................................................................................... 41
7.1.1 Perifere zenuwen .................................................................................... 41
7.1.2 3 plexussen ........................................................................................... 41
7.1.3 Radiculopathie ........................................................................................ 42
7.2 Neuropathie ................................................................................................ 42
7.2.1 Nervus medianus .................................................................................... 42
7.2.2 Nervus radialis letsel ............................................................................... 43
7.2.3 Nervus ulnaris letsel ................................................................................ 43
7.2.4 Nervus tibialis letsel ................................................................................ 43
7.2.5 Nervus fibularis letsel .............................................................................. 43
7.3 Polyneuropathie ........................................................................................... 43
8 H7: Aandoeningen van het ruggenmerg ................................................................ 44
8.1 Lange baansystemen .................................................................................... 44
8.2 Traumatische letsels ..................................................................................... 44
8.3 Syringomyelie, syringobulbie .......................................................................... 45
8.4 Ziekte van PMN en CMN ................................................................................ 45
8.5 Amyotrofe lateraalsclerose (ALS) .................................................................... 45
9 H8: Spierziekten ................................................................................................ 45
9.1 Inleiding ..................................................................................................... 45
9.2 Ziekte van Duchenne .................................................................................... 46
9.3 Ziekte van Steinert of myotone dystrofie .......................................................... 46
9.4 Myasthenia gravis ........................................................................................ 46
10 H9: Cerebrovasculair accident (Stroke)............................................................... 47
10.1 Inleiding................................................................................................... 47
10.2 Types ...................................................................................................... 47
10.3 Ischemische CVA ....................................................................................... 47
10.4 Transient ischemic attack (TIA) .................................................................... 47
10.4.1 TIA thv het carotissysteem .................................................................... 48
10.4.2 TIA thv. Het vertebrobasilair gebied = vertebrobasilaire insufficiëntie ........... 48
10.5 Ischemisch CVA......................................................................................... 48
10.5.1 A. Cerebri media (meest voorkomend)..................................................... 48
10.5.2 A. Cerebri anterior ................................................................................ 49
10.5.3 A. Cerebri posterior .............................................................................. 49
10.5.4 A. Basilaris .......................................................................................... 49
10.5.5 Atherosclerose ..................................................................................... 49
10.5.6 Risicofactoren voor vasculair lijden .......................................................... 49
5
, 10.6 TIA – ischemisch CVA ................................................................................. 49
10.6.1 Soorten onderzoeken ............................................................................ 50
10.7 Behandeling van TIA of ischemisch CVA ........................................................ 50
10.7.1 Acute beroertezorg ............................................................................... 50
10.7.1.1 Stroke unit ........................................................................................ 50
10.7.1.2 TIA – ischemische CVA ........................................................................ 51
10.7.1.3 Behandeling van een TIA of ischemische CVA .......................................... 51
10.8 Hersenbloeding ......................................................................................... 51
10.8.1 Behandeling van een hersenbloeding ....................................................... 52
10.8.2 Behandeling van een SAB ...................................................................... 52
10.8.3 Oefeningen ......................................................................................... 52
11 H11: Epilepsie ................................................................................................ 53
11.1 Definitie ................................................................................................... 53
11.2 Indeling en soorten aanvallen ...................................................................... 53
11.2.1 Aanvalsbegin ....................................................................................... 54
1.1.1.6 Klinische symptomen ......................................................................... 54
1.1.1.7 Gegeneraliseerd ................................................................................ 54
1.1.1.8 Partieel ............................................................................................ 54
11.2.2 Onderliggende oorzaak.......................................................................... 55
1.1.1.9 Symptomatisch ................................................................................. 55
1.1.1.10 Idiopatisch....................................................................................... 55
1.1.1.11 Cryptogeen ...................................................................................... 55
11.3 Diagnose .................................................................................................. 55
11.3.1 Epileptische ontladingen ........................................................................ 56
11.4 Behandeling.............................................................................................. 56
11.5 Moeilijke behandelbare epilepsie .................................................................. 57
11.5.1 Refractaire epilepsie ............................................................................. 57
11.5.2 Epileptische chirurgie ............................................................................ 57
A. Invasieve video-EEG monitoring ......................................................................................................... 57
B. Nervus vagus stimulatie ..................................................................................................................... 57
11.6 Wat te doen bij een aanval? ........................................................................ 58
11.7 Syncopes en andere aanvallen ..................................................................... 58
11.7.1 Aanvallen: differentiaaldiagnose ............................................................. 58
11.7.2 Syncope: definitie ................................................................................ 58
1.1.1.12 Syncope: oorzaken ........................................................................... 58
11.7.3 Syncope vs epilepsie............................................................................. 58
11.7.4 Syncope vs TIA .................................................................................... 59
12 H11: Hoofdpijn ............................................................................................... 59
6
,13 H12: Tumoren van het centrale zenuwstelsel ....................................................... 59
13.1 Tumoren en symptomen (intracraniale druk) .................................................. 59
13.2 Tumoren: indeling ..................................................................................... 60
13.3 Primaire tumoren....................................................................................... 60
13.3.1 Meningeoom........................................................................................ 60
13.3.2 Glioom ............................................................................................... 60
1.1.1.13 Glioblasoma multiforma (GBM)........................................................... 61
13.3.3 Medulloblastoom .................................................................................. 61
13.3.4 Ependymoom ...................................................................................... 61
13.3.5 Nog andere primaire tumoren ................................................................ 61
13.4 Hersenmetastasen ..................................................................................... 62
13.5 Behandelingen .......................................................................................... 62
14 H13: Infectieuze aandoeningen van het zenuwstelsel ............................................ 63
14.1 Meningitis................................................................................................. 63
14.1.1 Symptomen ........................................................................................ 63
14.1.2 Diagnose en verwikkelingen ................................................................... 64
14.2 Encefalitis (ontsteking v/d hersenen) ............................................................ 64
14.2.1 Epidemiologie ...................................................................................... 64
14.2.2 Hoe geraakt men besmet ...................................................................... 65
14.2.3 Symptomen ........................................................................................ 65
14.3 Hersenabces ............................................................................................. 65
15 H14: Schedeltraumata ..................................................................................... 66
15.1 Hersenschudding of commotio cerebri ........................................................... 66
15.2 Hersenkneuzing of contusio cerebri............................................................... 66
15.3 Epidurale bloeding ..................................................................................... 66
15.4 Subdurale bloeding .................................................................................... 67
7
,1 H1: deel I: Neuroanatomie
1.1 De bouwstenen
1.1.1 Neuronen: informatieoverdracht
• Een neuron bestaat uit:
1. Een cellichaam/ soma
2. Korte uitlopers/ dendrieten
3. Langere uitlopers/ axonen
1.1.1.1 Types neuronen
• Illustratie van de diversiteit van soorten
neuronen
• Afhankelijk van waar in het zenuwstelsel gaat
de neuron er helemaal anders uitzien. Sommige
neuronen hebben heel specifieke functies
• Purkineje cell: deze komt voor in het
cerebellum (kleine hersenen)
• Pyramidale cell: primaire motore cortex. Dit
is duseen motor neuron
Dit is een
microscopische foto
van een piramidecel
Dit zijn de grootste neuronen van ons zenuwstelsel
Dit is een microscopische foto van een purkinjecel
Dit zijn kleine neuronen met heel veel uitlopers
→ je ziet dat deze er heel anders uitzien
1.1.1.2 Structuur van een neuron 1.1.1.3 Informatieoverdracht
• We hebben de cellichaam met de celkern • Informatie overdracht verloopt in de richting van
• De dendrieten zijn de uitlopers thv de cellichaam dendriet, langs het cellichaam, langs de axon tot aan
• Vanuit de dendrieten vertrekken er langere axonen die het uiteinde van de axonen. Daar wordt er connectie
eindigen met axonale voeten. Deze axon-eindes maken gemaakt met het volgende neuron
contact met de dendrieten van andere neuronen
• Axonen zijn bedekt met een myelineschede. Myeline
wordt opgebouwd uit de gliacellen
8
, 1.1.1.4 Afferente en efferente neuronen 1.1.1.5 Interneuron
• AFFERENT: cellen die informatie van het lichaam naar • Dit zijn heel specifieke neuronen die ervoor zorgen
het zenuwstelsel toebrengen dat er heel snel kan geschakeld worden tussen de
• EFFERENTE neuronen zijn cellen die info van het CZS verschillende andere neuronen
naar het lichaam gaan brengen of de spieren • Ze hebben heel veel uitlopers en kunnen het
neurologisch antwoord gaan modificeren
• Ze werken inhiberend of exciterend ifv de signaal
overdracht
1.1.2 Gliacellen: steun & structuur
• Zorgen voor de structuur van het ZS,
• Ze zorgen ook voor de steun, voeding van de neuronen
• Dit zijn een grote massa cellen
• Vroeger dacht men dat dit het ‘mindere’ broertje was van de neuronen. MAAR ondertussen weet men dat gliacellen
minstens even belangrijk zijn voor een goede werking van het ZS
1.1.2.1 Oligodendrocyt & astrocyt
• Verschillende types van gliacellen
− Oligedendrocyt: we hebbe gliacellen de myeline opbouwen in het CZS
Deze cellen winden zich dus op de axonen en bouwen de myeline schede
− Astrocyt: zorgen voor het gezond houden van de neuronen. Ze geven voeding en structuur en bescherming
1.1.2.2 Microglia 1.1.2.3 Ependym
• Je kan deze vergelijken met een kookiemonsters van • Liggen als een straatsteentjes rond de hersenholtes. Dit
het CZS. Deze kleine celletjes zijn klein als ze niet is een afbakening tussen het hersenweefsel en de
geactiveerd worden. Maar kunnen heel groot worden, hersenvocht
opblazen in geactiveerde vorm. Ze gaan ongewenste
indringers die in het ZS geraken opruimen.
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dwrosanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79202 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen