Dit is een samenvatting van nierfysiologie, gegeven door prof. Vennekens. Binnen het OPO nier en ademhaling. Het is een samenvatting o.b.v. de slides en eigen notities.
Samenvatting: Nier: fysiologie
Door: prof. Rudi Vennekens
Geneeskunde: Bachelor 2: Nier en Ademhaling
Kriekemans Kristiaan 1
,Inhoudstafel:
Inhoudstafel: 2
Inleiding 4
Organisatie van het urinair stelsel 6
Functionele anatomie van de nier 6
Wat doet de nier? 7
Regulatie van de nierfunctie 8
Endocriene rol van de nier 8
Nierfunctie meten 8
Beeldvorming 8
Renale klaring 8
Urethra en blaas 10
Glomerulaire filtratie en renale doorbloeding 11
Glomerulaire filtratie 11
Renale doorbloeding 12
Controle van renale doorbloeding en glomerulaire filtratie 13
Transport van Na en Cl 15
Transport van Na en Cl door het nefron 15
Na-, Cl- en watertransport op cellulair vlak 15
Na transport 15
Proximale segmenten 15
Distale segmenten 16
Overzicht 16
Cl transport 16
Proximale tubulus 16
Lis van Henle 17
Distale tubulus 17
Verzamelbuis 18
Watertransport 18
Regulatie van Na en Cl transport 18
Transport van diverse ionen en chemicaliën 20
Ureum en glucose 20
Ureum 20
Glucose 20
Urinezuur en andere organische stoffen 20
Aminozuur 20
Proteïne 20
Carboxylaten 21
Organische anionen 21
Organische kationen 21
Kriekemans Kristiaan 2
, Urinezuur 21
Zwakke zuren en basen 21
Fosfaat, calcium en magnesium 21
Fosfaat 21
Calcium 22
Magnesium 23
Transport van K 24
K balans en de renale omgang met K 24
Cellulaire transportmechanismen 25
Regulatie van K transport 26
Plasma kaliumconcentratie 26
Aldosteron 26
Tubulaire flow rate 27
Effect acidose-alkalose 27
Urine concentratie en verdunning 28
Waterbalans 28
Water transport door het nefron 28
Hyperosmotische medulla en concentratie van urine 29
De tegenstroom versterker 29
Ureum 30
Vasa recta 30
Regulatie door AVP/ ADH 31
Transport van zuren en basen 32
Zuur-base balans 32
Zuur-base transport in het nefron 33
Transport van H+ 33
Koolzuuranhydrase 34
Transport van HCO3- 34
Regulatie van de H+ secretie 35
Koppeling tussen H secretie en Na transport 35
Productie van nieuw HCO3 via ammoniagenese 36
Renale respons op zuur-base afwijkingen 37
Integratie van zout en water-balans 38
Controle van de extracellulaire osmolariteit 39
Controle van het extracellulair volume 41
Controle op Na excretie bij volume expansie 42
Controle op Na excretie bij volumecontractie 44
Diuretica 44
Kriekemans Kristiaan 3
, Inleiding
Ons lichaamsgewicht bestaat voor ongeveer 50% uit water. We kunnen de lichaamsvloeistof
onderverdelen in een intra- en extracellulair volume. Onder het extracellulair volume
verstaan we het plasmavolume, het interstitieel vocht en het transcellulair vocht. Transport
tussen de verschillende compartimenten is mogelijk. Tussen bloedplasma en interstitieel
vocht is er een oncotische druk (door verschil in eiwitconcentratie) die voor watertransport
zorgt. Tussen interstitieel en intracellulair volume heerst een osmotische druk door verschil
in ionen en andere stoffen.
Enkele begrippen:
Molariteit aantal opgeloste deeltjes per liter
Molaliteit aantal opgeloste deeltjes per kg, is onafhankelijk van de
temperatuur
Toniciteit effect op het celvolume: vb. hypertoon
Osmotische druk drijvende kracht voor watertransport als gevolg van verschil in
aantal opgeloste deeltjes, is groter dan de oncotische druk
Effectieve osmolen deeltjes waarvoor membraantransport gelimiteerd is: vb. Na
Ineffectieve osmolen deeltjes die vrij doorheen de plasmamembraan kunnen bewegen,
zoals ureum, zij zorgen niet voor een verschil in osmolariteit
De osmolariteit van vloeistoffen in ons lichaam is overal gelijk: 290 mOsm, bij een kleine
afwijking wordt er al gecompenseerd zodat de osmolariteit overal terug gelijk is.
Het transport over een capillair wordt beschreven door Starling krachten: bestaande uit een
hydrostatische druk component en een oncotische component.
Reflectiecoëfficiënt (sigma): als die 0 is kunnen eiwitten vrij doorheen de membraan en
speelt oncotische druk geen rol.
Hydrostatische druk zorgt voor verlies van vloeistof uit de capillair, oncotische druk zorgt
voor heropname. Ze spreken elkaar dus tegen en de sommatie van beide zorgt voor een
netto opname/ afgave. Het hydrostatisch drukverschil neemt af doorheen de capillair: op het
begin van de capillair is er dus meer afgave dan op het einde. De oncotische druk neemt
dan weer toe naarmate we verder gaan in het capillair.
Verschil in osmolariteit wordt dus snel weggewerkt: intra en extracellulaire vloeistof staan in
evenwicht: een nieuw evenwicht in osmolariteit ontstaat door de verplaatsing van water (via
aquaporines). Dit kan wel een bedreiging vormen voor cellen: kunnen krimpen/ zwellen/ …
Darrow-yannet diagrammen:
Kriekemans Kristiaan 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kristiaankriekemans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
