In dit document vindt je een volledige samenvatting van alle lessen opvoedingsondersteuning. Hierin zitten de powerpointpresentaties uitgetypt en mijn eigen notas.
SAMENVATTING OPVOEDINGSONDERSTEUNING
ACADEMIEJAAR 2022-2023
H1: definiëring en situering
1. Wat is opvoeding
- Ouders niet per se tips geven
Op maat kijken wat de ouders met het kind moeten doen
Samen bespreken
- Signaalgedrag van het kind komt tot uiting wanneer de pedagogische vraag van
het kind en het aanbod niet op elkaar zijn afgestemd
Basisnoden: affectie – sanctionering – structuur
Maar elk kind heeft hier een eigen mix van nodig
- Om de noden van een kind te achterhalen moet je weten in welke
ontwikkelingsfase het kind zit
Het zijn bijna altijd fase gerelateerde problematieken
- Om te weten of het een primair/secundair opvoedingsprobleem is
Primair: wanneer het gaat over fase gerelateerde problemen
Secundair: niet enkel ouders vaardigheden aanbieden MAAR ook het kind
individueel begeleiden voor een kind problematiek
- Taal is belangrijk in opvoedingsondersteuning
Woorden die we gebruiken zijn belangrijk
1.1. Eigen kijk op opvoeding
- Uw kijk op iets wordt heel hard gekleurd door uw eigen bril
Je hebt zelf heel concrete ideeën over hoe iets moet lopen in een gezin
= Persoonlijk referentiekader
Bewust zijn dat we dat hebben
We gebruiken dat als leidraad
- Wat is voor mij een goede opvoeding
Zicht krijgen op jouw eigen referentiekader
1.2. Theoretische kijken naar opvoeding
- Er zijn verschillende kaders om naar opvoeding te kijken
Bewust zijn van welke bril je opzet
- Zo professioneel mogelijk kijken
Maar buikgevoel niet onderdrukken, bewust zijn van buikgevoel
- Onduidelijke of ontbrekende gegevens vullen we zelf in vanuit ons eigen kader
Maken onze eigen werkelijkheid
Bv: een persoon met autisme ipv een autist –
ze zijn meer dan de problematiek zelf
1.2.1. Balansmodel van Bakker (BELANGRIJK)
- Gezinnen komen in begeleiding wanneer de
draaglast > draagkracht
- Wat bepaald de draaglast en de draagkracht in
een gezin
pag. 1
, Protectieve factoren: mogelijkheid op het bestaan van problemen of
stoornissen bij een individu betekenisvol doet afnemen – krachten
Krachten proberen maximaliseren
Risicofactoren: mogelijkheid op het bestaan van problemen of stoornissen bij
een individu betekenisvol doet toenemen
Alert zijn op risicofactoren
Draaglast wordt bepaald door de risicofactoren en de ontwikkelingstaken
Draagkracht wordt bepaald door de beschermende factoren en vaardigheden
in het systeem
1.2.2. Praktijkmodel van Hellinckx
(BELANGRIJK)
- Gezin invullen in dit kader
Om tegen te gaan dat je blinde
vlekken krijgt door je eigen
referentiekader
- Opvoeding is een kwestie van vraag
en aanbod
Ieder kind heeft een unieke vraag
Aanbod wordt sterk bepaald door
persoonlijkheidskenmerken en
hun eigen geschiedenis
- Wanneer er opvoedingsvragen zijn
Is er geen balans in vraag en
aanbod
- Gezin wordt ook beïnvloedt door
systemen van buitenaf
Microniveau: broers, zussen, partnerrelatie, …
Macroniveau: school, werk, …
1.2.3. Ouderschapstheorie van Alice Van der Pas
pag. 2
, 1) Ouderlijke werkvloer
- Hier heb je altijd een keuze: altijd een keuze om basisvaardigheden in te zetten,
om te timen en doseren, om het zicht op het kind bij te stellen en om emoties te
reguleren – we kunnen het veranderen, dingen doen, we hebben het in de hand
= interactie tussen ouder en kind
Als de interactie tussen ouder en kind niet goed zit gaat het kind signaalgedrag
geven
Term geeft meteen weer dat opvoeden = werken = dynamisch
Opvoedingsondersteuning gaat over: handelen van de ouder op de werkvloer, zijn
kijk op het kind, de vaardigheden die de ouder inzet en de keuzes die de ouder in het
handelen maakt
Opvoeding is dynamisch: pedagogische vraag & omstandigheden veranderen
doorheen de tijd
- Basisvaardigheden
Worden gekleurd door persoonlijkheid en opvoedingsgeschiedenis
Gereedschap van het handelen van de ouder
Structuur en duidelijke afspraken en regels
Positief bekrachtigen
Voorbeelden: veiligheid bieden, lichamelijke zorg bieden, structuur bieden,
contact maken, …
- Timen en doseren
Vinden van juiste manier van inzetten van basisvaardigheden
(match/mismatch/rematch)
Soms zijn vaardigheden in bepaalde situaties heel vlot te hanteren en in
sommige situaties is het voor ouders moeilijker om de vaardigheden in te
zetten
Bepaalde thema’s liggen gevoelige, een andere blik op een thema
Emoties kunnen in de weg liggen van vaardigheden
Basisvaardigheden worden afgestemd op de ontwikkeling van het kind
Dezelfde basisvaardigheden, maar aangepaste handelingen aan de leeftijd van
het kind
Dit maakt opvoeding uitdagend: ouders moeten steeds weer aansluiting
vinden met het kind
Het aanpassen aan vaardigheden speelt niet alleen een rol bij overgangen
naar een volgende ontwikkelingsfase van het kind
- Emotieregulatie
Gedrag van kind maakt emoties bij ouders los
Als er negatieve emoties loskomen kan het op de ouderlijke werkvloer heel
moeilijk lopen
Kijken wat het gedrag doet met de ouder, welke emoties het oproept
Wanneer emoties storend werken gaat afstand wegvallen
Ouder heeft dan geen reëel zicht meer op het kind en gaat de handelingen
niet meer goed kunnen afstemmen op het kind
- Zicht op het kind
pag. 3
, = hoe kijkt de ouder naar zijn kind - bepaalt voor een groot deel de interactie
tussen kind en ouder
= welke betekenis geef jij als ouder aan het gedrag van het kind
Op de hoogte zijn van wie je kind is, om je handelingen af te kunnen stemmen
op het kind afhankelijk van het ontwikkelingsperspectief
Het timen en doseren van de basisvaardigheden wordt gestuurd door het
zicht op het kind
Hoe de ouder het kind ziet, heeft invloed op zijn handelen
Om het beeld van het kind bij te kunnen stellen moet er afstand genomen
worden van het kind
Soms worden er emoties opgeroepen door het gedrag van het kind of de
omstandigheden
Zorgt ervoor dat afstand nemen soms lastig is
2) Omstandigheden
- Zijn heel breed
Maar vaak niet te veranderen
Persoonlijkheid kind, partner, ex-partner, broers en zussen, sociaal netwerk, …
- Wel belangrijk om te weten wat de omstandigheden zijn
- Liggen buiten invloedsfeer van ouders
Kunnen wel druk leggen op ouder en kind en doorwerken in de opvoeding
- De druk/invloed kunnen gebufferd worden
Omstandigheden gaan minder zwaar wegen als ouders het vanuit de
metapositie bekijken
- Subjectieve beoordeling van omstandigheden
Kan door ouder als licht of zwaar ervaren worden
3) Bufferprocessen
- Factoren die bijdragen aan groei of stagnering van ouderschap
- Solidaire gemeenschap/samenleving
= Een gemeenschap die de bijdrage van ouderschap aan de samenleving
waardeert en de complexiteit van ouderschap snapt en daarvoor voorzieningen,
diensten en expertise ter beschikking stelt
Sociale steun uit de gemeenschap
Wanneer het fout loopt met een kind krijgt een ouder weinig steun
pag. 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liesverelst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
