Volledige samenvatting van alle hoorcolleges persoon, gezin en recht gedoceerd door I. Boone.
Tekst en figuren van op de slides samengevoegd met notities. Mogelijk een paar typfoutjes!
Samenvatting persoon, gezin en recht
DEEL 1. INEIDING
INHOUD: Kind en ouders. De familierechtelijke vormgeving en gevolgen van ouder-kindrelatie
in diverse gezinsvormen
1. Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen
2. Juridische relevantie
3. Juridische benadering van ouderschap: van geïntegreerde naar gedesintegreerde
benadering
4. Het belang van het kind als eerste overweging
DOCUMENTATIE: zie ppt
MAATSCHAPPELIJKE EN TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN: Leiden tot nieuwe
mogelijkheden voor gezinsvorming en veranderende gezinssamenstellingen
Tot jaren 70-80: ouders zijn vaak moeder en vader als getrouwd koppel
Vorming van een gezin vertrok vanuit een partnerrelatie (die een huwelijksrelatie was)
Kinderen werden gekregen op de natuurlijke wijze (dus echtpaar waren de biologische ouders
in de overgrote meerderheid van de gevallen)
Echtscheiding kwam zelden voor en dus bleven de kinderen in dat gezin, voedden de ouders
hen op
MAATSCHAPPELIJKE EN MEDISCHE ONTWIKKELINGEN: Diversiteit op vlak van gezinsvormen
waarin kinderen opgroeien
- Gehuwd of ongehuwd paar
- Alleenstaande ouder
- Samengesteld gezin met stiefouder
- “Regenbooggezin”
- Meeroudergezinnen
- Gezin met transgender ouder
- Pleeggezin
- …
Contrast met deze jaren -> grote diversiteit op vlak van gezinsvormen
Vanaf jaren 1970: Gewijzigde dynamiek inzake vormen en ontbinden van partnerrelaties en
gezinnen gaat gepaard met veranderingen in individuele levensloop van betrokken kinderen en
jongeren.
1
,Sv persoon, gezin & recht 2022-2023 Eline Campens
Bv:
- Uitstel of afstel van huwelijk: meer kinderen bij ongehuwd paar
- Vaker uit elkaar gaan van paren met inwonende kinderen: meer kinderen bij
alleenstaande ouder of bij nieuw samengestelde gezinnen
Aantal huwelijken daalde fors sinds de jaren 70
Kinderen 0-24 jaar Vlaanderen:
2000 2020
Bij gehuwd paar 76% 57%
Bij ongehuwd paar 5% 20%
Bij alleenstaande ouder 11% 16%
Eigen huishouden 5,6% 4%
Overige 2,4% 3%
Evolutie zet zich verder door
Meeste kinderen worden in Vlaanderen momenteel niet meer geboren bij een huwelijkskoppel
In 2019: 34.000 kinderen en jongeren (0-24 jaar in Vlaanderen) maakten een verandering mee
van kind bij een paar naar kind bij een alleenstaande ouder.
- Bij 29.143 kinderen: doordat het paar uit elkaar ging
- Gemiddelde leeftijd kinderen: 10,6 jaar
In 2019: 21.000 kinderen en jongeren (0-24 jaar in Vlaanderen) maakten een verandering mee
van kind bij een alleenstaande ouder naar kind bij een paar
- Bij 3/4: doordat de alleenstaande ouder ongehuwd ging samenwonen met een partner
- Bij 1/4: doordat de alleenstaande ouder gehuwd ging samenwonen met een partner
- Gemiddelde leeftijd kinderen: 10,5 jaar
https://gezinsenquete.be/ (Om de 5 jaar zendt Vlaanderen deze enquete uit)
Gezinnen in Vlaanderen (2016) – meerderjarigen met min. 1 kind < 25 jaar (Vlaams en BH
Gewest)
Heeft gezin scheiding meegemaakt?
In 2016: ca. 26.000 kinderen maakten ouderlijke scheiding mee
2
,Sv persoon, gezin & recht 2022-2023 Eline Campens
Opeenvolgend partnerschap:
- beëindiging eerste samenwoningsrelatie
o 26% mannelijke veertigers
o 36% vrouwelijke veertigers
- Herpartneren:
o 80% gescheiden mannen en vrouwen, binnen jaar
Scheiding kan wanneer men gehuwd of ongehuwd was
Verschil tussen mannen en vrouwen qua percentage: misschien hebben ze een andere
opvatting over samenwoningsrelatie?
, Sv persoon, gezin & recht 2022-2023 Eline Campens
Eenvoudig sg = die waarin slechts een van de partners een kind van de vorige relatie meebrengt
naar het nieuwe gezin
Complexe sg = ofwel beide partners brengen een kind mee van een vorige relatie naar het
nieuwe gezin, of een partner brengt een kind mee van een vorige relatie maar heeft ook een
gemeenschappelijk kind met de partner van de nieuwe relatie of een combinatie van beide
https://gezinsenquete.be/
Gezinnen met kinderen “gedeeld verblijf”
- 19,5% van gezinnen: min. 1 kind woont deel van de tijd elders
o 5,6 %: min. 1 kind 1 week op 2 elders
o 13,9 %: min. 1 kind 1 of meer dagen per week elders
Diversiteit op vlak van gezinsvormen waarin kinderen opgroeien
- 31.12.2021: 6.985 pleeggezinnen in Vlaanderen; 8.643 pleegkinderen,
pleegjongeren en pleeggasten
- Vgl. 2015: 4.177 pleeggezinnen – 5.616 pleegkinderen, pleegjongeren en
pleeggasten
Aantal pleeggezinnen neemt fors toe
Pleegkind: minderjarige in pleeggezin
Pleegjongere: jongvolwassenen in pleeggezin
Pleeggast: volwassene met bepaalde problematiek in pleeggezin
Grootste groep zijn de minderjarigen
Diversiteit op vlak van gezinscontext
- 29% van kinderen geboren in 2019 heeft moeder die bij haar geboorte niet de Belgische
nationaliteit had.
- 30% van kinderen geboren in 2019: Nederlands is niet taal die kind met moeder spreekt.
Frans is de meest gesproken andere taal (5,9%).
o 9,9% van minderjarigen heeft niet de Belgische nationaliteit.
o 35,9% van minderjarigen heeft andere herkomst (cijfer 2017). Bij jonge kinderen
ligt het aandeel hoger
Vaak ook internationale component in familierechtzaken
-> vaak IPR vraagstukken
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinecampens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
