• = Vorming bloed (hematopoëse) → in beenmerg
• Alle bloedcellen komen voort uit hematopoetische stamcellen (HSC)
o Stamcellen ontwikkelen zich tot voorlopercellen
o Gevolg: differentiëren (ontwikkelen in bepaalde richten) tot volwassen erytrocyten, leukocyten, trombocyten
• Hematopoëse
o Gereguleerd door groeifactoren (bv erytropoëtine, granulocyte colony-stimulating factor en trombopoëtine)
• Blasten
o = onrijpe volwassen WBC (voorlopers)
o Als ze gestegen zijn is dat niet erg want zijn nog niet rijp genoeg om iets te doen
• Leukemie
o = Woekering van onvolwassen WBC
LEUKEMIE OF BLOEDKANKER
• Ophoping kwaadaardige WBC in beenmerg
• Maligne leukocyten komen voort uit een hematopoetische stamcel of voorlopercel
o Genetische afwijkingen hebben ervoor gezorgd dat die cel niet meer kan uitrijpen (acute leukemie) of
ongelimiteerd doorgaat met delen (chronische leukemie).
SOORTEN LEUKEMIE
• Acuut (levensbedreigend)
o Myeloïde leukemie (AML)
o Lymfatische leukemie (ALL)
• Chronisch (minder levensbedreigend, NIET te genezen)
o Myeloïde leukemie (CML)
o Lymfatische leukemie (CLL)
• Acute/chronische myeloide leukemie (AML/CML)
o Er gaat iets mis bij bloedcellen
• Acute/chronische lymfatische leukemie (ALL/CLL)
o Er gaat iets mis bij B-cel en/of T-cel
Examen: symptomen onthouden en linken leggen met patho
Acuut Chronisch
• Meer uitgerijpte cellen
• Onrijpe cellen (blasten)
• Langzaam progressief/langer ziektebeloop
• Snel progressief/ontstaan korte tijd
• Typische klachteen • Vaak geen klachten
• Lichte behandeling
• Intensieve behandeling
• i.p. curatief • I.P. niet-curatief
• Alle leeftijden
2
, • Oudere leeftijd
ACUTE MYELOIDE LEUKEMIE
• Er gaat iets mis bij bloedcellen
• = Alle normale beenmergelementen zijn vervangen door leukemiecellen
• Gevolg:
o Sterke toename van leukemiecellen
o Vervolgens vrijwel verdwijnen van normale bloedcelvorming:
▪ Rode cellen dalen → bloedarmoede
▪ Witte cellen dalen → Infecties
▪ Trombocyten dalen → bloedingsneigingen
SYMPTOMEN
• Weinig specifiek
• Klachten algemene malaise
o Kort voorafgaand aan diagnose
o Veroorzaakt door pancytopenie (vermindering alle soorten cellen in bloed)
• Ophoping blasten in beenmerg zorgt ervoor dat aanmaak normale bloedcellen wordt verdrongen
o Gevolg:
▪ Anemie: bleekheid, moeheid, kortademigheid
▪ Leukopenie: keel- en luchtweginfecties gepaard gaande met koorts
▪ Trombopenie: een verhoogde bloedingsneiging met optreden van neusbloeding, tandvleesbloeding,
versterkte menstruatie en dergelijke…
• Algemene klachten = meestal recent of bestaan hooguit enkele weken
o Moeheid, verhoogde bloedingsneiging of (ernstige) infectie
DIAGNOSE
• Bloedonderzoek PBO
• Beenmergonderzoek: >20% blasten in bloed
• Beenmergpunctie of lumbaalpunctie
BEHANDELING
• Standaard behandeling → conventionele chemo + SCT (stamceltransplantatie)
o Therapie acute myeloïde leukemie (pt jonger dan 60-65j)
o 1-2 inductiekuren (geen aantoonbare leukemie meer) → 1-2 consolidatiekuren → stamceltransplantatie
• = spoedopname wegens levensbedreigende aandoening
o Kans op bloedingen
o Snelle toename van leukemische massa
3
, o Een kans op extreme anemie, leukopenie (pancytopenie = tekort aan alle belangrijke bloedcellen)
• Bij oudere patiënt
o Hypomethylerend medicijn
o Reactiveren genen van leukemiecellen waardoor ze gaan afsterven of uitrijpen
o Veel minder bijwerkingenprofiel dan chemo
CHEMOTHERAPIE
• Bijwerkingen conventionele chemo
o Haaruitval
o Misselijkheid en braken
o Diarree
o Vermoeidheid
o Pijnlijke slijmvliezen vna mond en keel
o Huidreacties
o Ook gezonde cellen worden aangetast
o = supportieve therapie (helpt niet bij genezing = comfortabel)
• Hoe sneller in remissie, hoe betere prognose
Inductiefase Consolidatiefase
= Start van chemo = het bereikte resultaat behouden
Cyclus van 4 weken (1 week chemo en 3 weken herstel) Doel:
Doel: - Alle achtergebleven leukemiecellen doden + zo kans
- Complete remissie induceren op terugkeer (recidief) van ziekte verkleinen
- Leukemie cellen doden
Remissie = <5% blasten (dan spreekt met pas van remissie)
Chemotherapie kan zns niet goed bereiken (bloed-hersen = om evt aanwezige leukemiecellen in hersenen te bereiken
barrière) is nodig om chemo rechstreeks in ruggenmerg toe te dienen
AML verspreidt zich heel soms naar hersenen = via lumbaalpunctie: soms gaan deze prikken erg moeizaam,
- Chemo via lumbaalpunctie voor czs dan brengt de arts soms een Ommaya-reservoir aan onder
- Gevaar → leukemische meningitis bij kinderen huid van hoofd
TUMORLYSIS SYNDROOM
• Opstarten hydratatie en rasburicase (fasturtect) ter preventie tumorysissyndroom
o = probleem dat zich meestal in het begin van behandeling stelt tgv snelle tumorafbraak
o Door afbraak → verhoogde hoeveelheid afbraak k, f, urinezuur in bloed voorkomen
o Urinezuur slaat neer in nier → kan tot NI leiden
o Preventie TLS
▪ Extra hydratatie zodat urinezuur niet neerslaat maar uitgeplast worden
▪ pH urine controleren (voldoende alkalisch: >7, <7: arts)
▪ Allopurinol (zyloric): vermindert vorming urinezuur
• Rasburicase (fasturtec = medicijn dat helpt om urinezuur uit bloed te verwijderen)
PROGNOSE
• <40jaar: 50%
• >70jaar: 10%
CHRONISCHE LEUKEMIE
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Freyadv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,89. Je zit daarna nergens aan vast.