14. HEMELLICHAMEN EN VERSCHIJNSELEN
DE AARDE
o Aarde is 1 van de 8 planeten die rond de zon draait. -> elipsbaan in 1 jaar
o Rond eigen as -> 24 uur
o Enige met leefbaar klimaat -> door oceaan, in de lucht oorspronkelijk te wijnig
zuurstof (geen ozon om schadelijke stralen tegen te houden)
Zie pp voor aanbreng in de klas.
1. DE ATMOSSFEER
o Aarde omgeven door luchtlagen.
o Onderste laag, in ons belang = 9 km (aan de polen 17 km)
o Ozonlaag op 30 km = houd schadelijke UV-stralen tegen.
o Droge lucht -> 78% stikstof + 21% zuurstof
o Dichtheid van de lucht vermindert met de hoogte
2. HET TIJD VERSCHIL
o Aarde is verdeeld in 25 uurgordels
o Referentietijd op nulmeridiaan
o Oosten = later
o Westen = vroeger
o België wijkt af -> midden europese tijd
o Zomertijd = arbitiraire vastlegging
3. AFWISSELING DAG EN NACHT
o Oorzaak: aarde draait rond haar eigen as.
o Hierdoor krijgen we dagelijkse temp. Schommeling.
4. ONGELIJKE DUUR VAN DAG EN NACHT
Oorzaak: door de schuine stand van de aarde tegenover de zon.
5. DE GETIJDEN
, o water stijgt gedurende 6 uur (vloed), trekt terug gedurende 6 uur (eb).
o Duur van eb en vloed = 12 uur en 25 min.
o Hoe? -> Waterdeeltjes van de oceaan die naar de maan gericht zijn worden het meest
aangetrokken en gaan stijgen.
o Springtij -> als de zon de werking van de maan versterkt
6. AARDBEVINGEN EN VULKANEN
Aarbevingen:
o Aarde bestaat uit concentrische lagen.
- Vast: de korst, bovenmantel en de
binnenkant.
- De andere zijn vloeibaar.
o Doordat de vaste lithosfeer uit aparte platen bestaat
en verschuift op de plastische laag (asthenosfeer) die
er onder zit, ontstaan aardbevingen.
o Plaats aardbeving = hypocentrum (epicentrum vlak
er boven)
o Sterkte geeft men aan met de berekende schaal van
Richter.
o Trillingen meten en rigistreren met seismograaf.
o Landen met veel kans op aardbeving? Ze liggen op
de rand van een plaat.
Vulkanen:
o Vulkanen ontstaan vanneer het inwendige vloeibare materiaal (=magma) tot de opp.
Komt.
o Vloeinare materiaal dat je ziet = lava
o Niet alitijd spectaculair -> hangt af van de
samenstelling, de vloeibaarheid.
7. DE SEIZOENEN
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lauresabbe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.