BURGERLIJK RECHT
HOOFDSTUK 1: ALGEMENE INLEIDING
WAT IS RECHT? (BESTAAT UIT 4 ELEMENTEN)
Het recht omvat een geheel van gedragsregels en normen
De gedragsregels en normen hebben tot doel het maatschappelijke leven te ordenen
De regels worden opgelegd door de overheid
De regels zijn afdwingbaar
INDELING VAN HET RECHT:
Privaat recht Publiekrecht Combinatie
= de verhouding tussen de 2 soorten:
burgers onderling
= de algemene belangen en betrekking op
de inrichting, de werking en de onderlinge
verhoudingen van de overheidsorganen
= en op de verhouding van de overheid tot
de burgers
Het burgerlijkrecht Het staatsrecht Het ondernemings- en
economisch recht
Het gerechtelijk Het administratief recht Het financieel recht
privaatrecht
Het internationaal Het strafrecht Het sociaal recht
privaatrecht
Het strafprocesrecht De intellectuele
rechten
Het fiscaal recht
ANDERE INDELINGEN:
Het objectieve recht (rechtsregels) Het subjectieve recht
= een geheel van normen die de mannelijke = de aanspraken die een persoon tegenover een
activiteiten, de onderlinge verhoudingen tussen ander laat gelden
mensen en hun verhouding tot de
gemeenschap regelen
Formeel recht
Materieel recht
= hoe de naleving van het materiele recht
1
,= de regels die rechten toekennen en plichten verzekerd kan worden
opleggen
DE BRONNEN VAN HET RECHT: WAAR KOMEN DE RECHTSREGELS VAN?
Wetgeving sensu lato
(de wetgeving in zijn ruime zin)
Internationale verdragen en 1. Het recht van de Europese unie:
beslissingen van supranationale a. Richtlijnen (regels die moeten verwerkt en
organisaties opgenomen worden in de eigen wetgeving)
b. Verordeningen (je bent verplicht ze toe te
passen)
c. Besluiten (toepassing op de daarin aangeduide
bestemmeling)
2. De verdragen tussen twee of meer staten
De grondwet De fundamentele rechten en vrijheden van de burgers
(niet zomaar gewijzigd worden)
Wet sensu stricto De wet in zijn strikte zin die door de kamer van
volksvertegenwoordigers tot stand komt
(Belgisch Staatsbald of koninklijk besluit om de wet
afdwingbaar te maken)
Decreten Wetten op het niveau van de gemeenschappen en
gewesten (regionaal niveau)
Brussel: ordonnanties
Koninklijk besluit (KB) Besluiten die door de koning worden genomen die nodig
zijn voor de uitvoering van wetten
Praktijk => ministers
Besluit van de gemeenschaps- en Regionale koninklijke besluiten
gewestregeringen
Andere De ministeriële besluiten
De besluiten van een lid van de gemeenschaps- en
gewestregering
Rechtspraak
= het geheel van de beslissingen van hoven en rechtbanken vormt de rechtspraak, die ons leert hoe een
rechter de wet in een concreet geval toepast (zijn bindend aan de rechter, door eigen interpretatie)
Rechtsleer
2
, = het geheel van wetenschappelijke publicaties over juridische aangelegenheden, geheel van opinies over
het recht en de interpretatie ervan (studie van het recht)
Gewoonte – billijkheid (redelijkheid)
= een gevestigd gebruik dat in een samenleving algemeen als bindend wordt beschouwd, zonder dat het zijn
neerslag heeft gevonden in een of andere wetgevende maatregel.
Twee elementen:
1 een algemene geldende, openbare en herhaalde gedraging moeten bestaan
2 subjectieve overtuiging, geldt als rechtsnorm
HOOFDSTUK 2: STRUCTUREN EN INSTELLINGEN
STAATSSTRUCTUUR VAN BELGIË
BENAMING WETGEVENDE UITVOERENDE BEVOEGDHEID
MACHT MACHT
België Kamer Koning Defensie, sociale zekerheid,
monetair beleid, binnenlandse
Senaat Regering
zaken, Europa, Navo, justitie, …
Koning
De Het Nederlandse De Nederlandse Cultuur, onderwijs, gebruik van
Nederlandse gemeenschaps- gemeenschaps- talen-persoonsgebonden
Gemeenschap parlement regering aangelegenheden:
De Franse Hett Franse De Franse gezondheidsbeleid hulp aan
Gemeenschap gemeenschaps- gemeenschaps-
parlement regering personen wetenschappelijk
onderzoek over bevoegdheden
De Duitse Het Duitse De Duitse
+internationale betrekkingen met
Gemeenschap gemeenschaps- gemeenschaps-
parlement regering bevoegdheden te maken hebben
met residuaire bevoegdheid
Het Vlaamse Het Vlaamse De Vlaamse Werkgelegenheid, landbouw,
Gewest gewestparlement gewestregering waterbeleid, huisvesting,
openbare werken, energie,
Het Waalse Het Waalse De Waalse vervoer, leefmilieu, ruimtelijke
Gewest gewestparlement gewestregering ordening en stedenbouw,
landbouw, natuurbehoud,
Het Brussels Het Brusselse De Brusselse krediet, buitenlandse handel,
Hoofdstedelijk Hoofdstedelijk Hoofdstedelijke toezicht over provincies,
gebied parlement regering
gemeenten intercommunales
wetenschappelijk onderzoek en de
internationale betrekkingen in
de voornoemde domeinen met de
residuaire bevoegdheden
10 Provincie De provincieraad De bestendige Provinciale milieu, welzijn,
3
