Multi 2: dementie
De-mens = afwezigheid van verstand
Definitie
Mentale aandoening die vooral de cognitieve vaardigheden gaat aantasten. Het verlies wordt
geassocieerd met een verlies van geheugen maar ook tijd en ruimte. Daarnaast ook het
cognitieve verlies van taal.
Het is niet altijd dat het geheugen aangetast is, soms vooral de andere cognitieve
vaardigheden.
Afhankelijk van welk type dementie ga je andere cognitieve vaardigheden hebben die
aangetast zijn.
Je kan het proces deels gaan stabiliseren door wat wij als logopedist doen en door medicatie.
Volledig herstel is niet mogelijk.
Dementie is geen ziekte. Het is een bepaald syndroom, overkoepeling aan symptomen.
Overkoepelende term van onderliggende aandoeningen door vele diverse oorzaken.
Het gaat om een verlies van functioneren, maar opnieuw afhankelijk van de plaats van het
letsel/de leasie.
ASHA, 2019
“Dementia is a syndrome resulting from acquired brain disease. It is characterized by a progressive
decline in memory and other cognitive domains that, when severe enough, interferes with daily living
and independent functioning.”
DSM 5
Concerning the definition of dementia I think DSM 5 has the most accurate information.
DSM 5 = the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders–5th Edition → major
neurocognitive disorder → zware neuro cognitieve stoornis. Dit is minder stigmatizeren ivm de term
dementia.
Worldwide psychiatrists use the Diagnostic and Statistical Manual, better known as DSM. For many
psychiatrists and other caregivers it’s like a bible. It’s like the golden standard for many diseases, also
dementia.
Ook eerdere definitie opnemen!
DSM IV: The term dementia was considered pejorative and stigmatizing (especialy in younger people
being diagnosed with dementia)
Known neurological injury - Unknown cause
Decline in cognitive functions, caused bij underlying neurobiological processes
Mild NCD ↔ Major NCD
1
,Keith
“The term dementia implies that there is cognitive and/or behavioral impairment that significantly
affects one's activities of daily living. However, it is an umbrella term that encompasses many
different etiologies, including neurodegenerative, metabolic, vascular, and infectious diseases.”
Cognitieve, gedragsmatige component wordt vooropgesteld
• De cognitieve deficiënties hebben geen
• De cognitieve deficiënties hebben
impact op het zelfstandig uitvoeren
grote impact op het zelfstandig
van dagelijkse handelingen, mits kleine
uitvoeren van dagelijkse handelingen
inspanning
• Geen delier
• Geen andere mentale stoornis
2
,Verschillende domeinen:
Perceptueel-motorisch
o Visuele perceptie
o Visueel constructief vermogen
o Perceptueel motorisch vermogen
o Praxis en gnosis
Executieve functies
o Plannen
o Besluiten nemen
o Werkgeheugen
o Reageren op feedback
o Gewoonten doorbreken
o Flexibiliteit
Taal
o Benoemen
o Woordvinding
o Vloeiendheid
o Grammatica en syntaxis
o Receptief taalvermogen
Leren en geheugen
o Registratie
o Korte termijn geheugen
o Herinnering met aanwijzing en herkenning
o Semantisch en autobiografisch lange termijngeheugen
o Impliciet leren
Sociaal-cognitief
o Herkennen van emoties
o Theory of mind
Complexe aandacht
o Volgehouden aandacht
o Selectieve aandacht
o Verdeelde aandacht
o Verwerkingssnelheid
Executieve functies
o Vermogen om een reeks opeenvolgende handelingen die je nog niet kent te kunnen
uitvoeren.
o Plannen
o Besluiten nemen
o Werkgeheugen
o Reageren op feedback
o Gewoonten doorbreken
o Flexibiliteit
3
, DSM 4
DSM 4 vormt de oorsprong van de nieuwe classificatie.
Je hebt de primaire en de secundaire symptomen.
Stoornis wordt zo danig ernstig in het dagdagelijks sociaal en beroepsmatig functioneren
Primaire symptomen
o Stoornissen in geheugen en oriëntatie en tijd en ruimte
Geheugen
Nieuwe gebeurtenissen kun je niet meer efficiënt opslaan
Het korte termijn geheugen wordt dus eerst aangetast.
Eerst de recente herinneringen verliezen, daarna herinneringen van
in de kindertijd.
Oriëntatie
Problemen met het dag en nacht ritme
Overdag slapen en nachts klaarwakker zijn → zorgt voor nachtelijke
onrust
Ze weten niet meer waar ze wonen, waar een bepaalde plaats is,
waar het toilet is,…
Tijd en ruimte
In persoon
Zichzelf een stukje verliezen
Treedt later in het dementieproces op
Andere mensen en zichzelf (in de spiegel) niet meer herkennen, ook
eigen handen/benen niet meer herkennen.
o Stoornissen in andere cognitieve functies
Taal: niet te vergelijken met afasie zoals in neurogene
Het wordt veroorzaakt door de andere problemen (52 min)
In laatste fase zelf volledige taaluitval
Apraxie
Knopen pyjama niet meer kunnen sluiten
Executieve functies
Kunnen plannen, organiseren
Herkennen: agnosie
Secundaire symptomen
o Gedragsstoornissen
Emotionele labiliteit
Onrust, agitatie
o Psychologische en psychiatrische stoornissen
Prikkelbaar
Agressie
Apathie
Asociaal gedrag
Decorumverlies = verlies van waarden en normen, beleefdheid verlies
Ernstige achteruitgang in het sociaal en professioneel functioneren
Opvallende achteruitgang in het dagelijks functioneren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinetimmerman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.