Complete samenvatting van alle lessen en powerpoints. Aan het begin van elk hoofdstuk een overzicht van de te kennen structuren. Er staan ook veel figuren, ... in om de leerstof makkelijker te begrijpen. Hiermee heb ik het vak in 1 keer gehaald!
BIOCHEMIE VAN DE HUISDIEREN 1
1. INLEIDING
2. KOOLHYDRATEN
INLEIDING
- Naam:
o Koolhydraten: koolstof-water
o Suikers
o Sachariden
- Algemene formule: (CH20)n
- 1 v/d meest voorkomende biomoleculen op aarde
- Per jaar 100 miljard ton CO2 en water geconverteerd
- Belang koolhydraten
o Voedsel (suiker, zetmeel)
o Energiebron (oxidatie)
o Structuurelement in celwand
o Celadhesie
o Signaalmolecule (glycoconjugaten)
- Indeling: op basis van grootte
o Monosacchariden
▪ 1 polyhydroxy-aldehyde
▪ 1 polyhydroxy-keton
o Oligosachariden
▪ Korte ketens
▪ Disachariden: meest voorkomend
o Polysachariden
▪ Meer dan 20 units
▪ Cellulose, glycogeen
MONOSACCHARIDEN
TE KENNEN STRUCTUREN:
Glyceraldehyde
1
,Ella Peeters – ’22-‘23
Ribose
Glucose
Mannose
Galactose
Dihydroxyaceton
2
,Ella Peeters – ’22-‘23
fructose
- Aldehyden (carbonyl groep is eindstandig) → aldose
- Ketonen (carbonyl groep is niet eindstandig) → ketose
- 1 of meer hydroxylgroepen
- Triose, tetrose, pentose, hexose, heptose
- Koolstofskelet is onvertakt
- C atomen zijn verbonden met enkelvoudige bindingen
- Carbonyl-groep: 1 C-atoom heeft een dubbele binding met zuurstof
- Assymetrische centra
o Allemaal behalve dihydroxy-aceton
o 1 of meer chirale centra (= 4 verschillende groepen gebonden)
o Optische isomeren (= kunnen nooit zo gedraaid worden dat ze overlappen)
- Bv: glyceraldehyde → 1 chiraal centrum
o 2 stereo-isomeren
o Enantiomeren (= spiegelbeelden)
- Conventie
o 1 enantiomeer is het D-isomeer (rechts)
o Het andere is het L-isomeer (links)
o D-isomeren komen vaker voor dan L-isomeren
o Bepaald door het chirale centrum dat het verst verwijderd is van de carbonylgroep
o Ook door de positie van de hydroxyl-groep op dat koolstofatoom in een Fisher-projectie
- Aantal stereo-isomeren is afhankelijk van het aantal chirale centra, n
o Weergegeven door 2n
o Bv: triose → 21
3
,Ella Peeters – ’22-‘23
Epimeren: twee diastereomeren die slechts verschillen in de configuratie rond één koolstofatoom
- Meeste monosacchariden hebben een
ringstructuur
o Aldotetrosen, en alle suikers met 5
of meer C-atomen
o Vorming van ringstructuren is het
gevolg van hemiacetaal/hemiketaal-
vorming
o Hierdoor wordt een extra chiraal centrum gevormd
Anomeren: isomeren van monosacchariden die enkel verschillen in de configuratie rond het anomere C-
atoom
- Het hemiacetaal C-atoom is het anomere C-atoom
- α&β
o bepaald door 3D-positie van OH op anomeer centrum ten opzichte van de functionele groep die
zich bevindt op het anomeer referentie-atoom
- α → hydroxylgroep bevindt zich aan de tegenovergestelde kant van de ring ten opzichte van de
CH2OH-groep
- β → hydroxylgroep bevindt zich aan dezelfde kant van de ring ten opzichte van de CH 2OH-groep
- zesledige ringstructuur: pyranose
- vijfledige ringstructuur: furanose
- aldose komen meestal voor als pyranose, kunnen voorkomen als furanose
- beide enantiomeren komen in evenwicht voor door mutarotatie ( ontplooing van alfa cyclisch →
lineair → beta cyclisch; of omgekeerd)
- meest voorkomend in de natuur
o hexosen
o D-suikers
o Belangrijk voorbeeld: D-glucose
- Haworth projectie: eenvoudige manier om monosacchariden in 3D voor te stellen
- Linkse structuur: hydroxyl vervangen door amine-groep
- Rechtse structuur: azijnzuur toegevoegd
4
,Ella Peeters – ’22-‘23
- Monosacchariden zijn reducerend
- Carbonylgroep kan geoxideerd worden tot een carboxylgroep
DISACCHARIDEN
TE KENNEN STRUCTUREN
Maltose
Lactose
Sucrose
5
, Ella Peeters – ’22-‘23
- Disacchariden bestaan uit twee monosacchariden
- Gekoppeld door een glycosidische binding
o Reactie van een hemiacetaal met een alcohol
o Vorming van een acetaal
- O-glcosidische binding= met zuurstof
- Maltose
o Plantaardig suiker
o Belangrijk in brouwproces
o Eenvoudig: uit twee moleculen glucose
o Gekoppeld via α- 1 → 4-glycosidische binding
o Slechts 1 van beide anomere centra neemt deel aan de binding
o Lijntes schuin dus mutarotatie, α of β wordt in het midden gelaten
- Lactose
o Melksuiker, dierlijk
o Lactose-intolerantie?
o Uit galactose en glucose
o β- 1→4 – glycosidische binding
- Sucrose
o Tafelsuiker, plantaardig
o uit β-fructose en α-glucose
o twee anomere centra betrokken
o maar 1 versie van sucrose want er is
geen anomeercentrum “over”
- trehalose
o dierlijk en plantaardig
o belangrijke energiebron vlucht insecten, dubbele glycosidische binding levert 2x meer glucose op
- disacchariden kunnen al dan niet reducerend zijn
- niet reducerend: 2 anomere C-atomen betrokken in glycosidische binding → naamgeving: glycosylglycoside
- reducerend: 1 anomeer C-atoom betrokken in glycosidische binding → naamgeving: glycosylglycose
POLYSACCHARIDEN
TE KENNEN STRUCTUREN
Amylose
Amylopectine
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellapeeters1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,39. Je zit daarna nergens aan vast.
