Declaration of Independence, 1776 (Jefferson) + Déclaration des droits de l’homme
et du citoyen, 1789
< charters en keuren Ancien Régime (beperken macht vorst < machtsstrijd vorsten
⟷ kerk/adel/burgerij)
FUNCTIES VAN GRONDWET
DEMOCRATISCHE ORGANISATIE OVERHEIDSMACHT
positieve functie : constitueert overheid
primaire rechtsbron : regels over totstandkoming en geldigheid andere
normen
verrechtelijkt macht : feitelijke macht wordt juridisch legitiem
volkssoevereiniteit : maatschappelijk contract volk en heerser (<
pessimistisch mensbeeld)
: volk staat macht af in ruil voor bescherming !! opzeggen bij
misbruik
!! GW ≠ democratisch Islamitische Republiek Iran, Nazi-
Duitsland, Sovjet-Unie
moderne concept : gebaseerd op democratische principes
: volkssoevereiniteit via procedures
BEPERKEN VAN OVERHEIDSMACHT
negatieve functie : macht beperken
beschermen : machtsmisbruik vermijden
technieken : verankeren fundamentele vrijheden en rechten +
verdelen overheidsmacht
filosofie : Locke en Montesquie (grote invloed op Amerikaanse en Franse
grondwet)
VERANKERING RECHTEN EN VRIJHEDEN
,= onvervreemdbare rechten
= inhoudelijke beperking overheidsmacht : vrijheden beschermen tegen overheid én
overheid verplichten
< Magna Carta, Blijde Inkomst Brabant, Bill of Rights (Virginia), Déclaration, UVRM,
EVRM …
< Locke : life, liberty and property
!! evident : pas later toegevoegd aan AM GW via amendementen (Bill of Rights)
, MACHTENSCHEIDING
horizontaal machtenscheiding
= taakverdeling : tussen instelling van een bestuursniveau of overheid
gemeenteraad én college
= trias politica : WM + UM + RM
< Montesquieu : le pouvoir arête le pouvoir (geïnspireerd op Britse
parlementaire monarchie)
+ geen machtsconcentratie
+ arbeidsverdeling
+ functionele specialisatie en onafhankelijk ⟷ legitimiteit (niet verkozen)
rechters, ECB, VREG …
absolute machtenscheiding checks and balances
(machtsevenwicht)
= onafhankelijke organen = onderlinge controle en participatie
⟶ jurisdictioneel dualisme ⟶ jurisdictioneel monisme
(pas later controle op bestuurshandelingen) (geschillen burger en staat ook bij
gewone rechter)
FR GW 1791 !! administration-juge VS < controlemechanismen
(Madison)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliette5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.