College aantekeningen
nota's inleiding economie gas en elektriciteit
- Vak
- Economie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
nota's van het vak economie in 1ste bachelor rechten ugent. Gaat over de inleidende les van gas en elektriciteit.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Economie actua inleiding gas en energieBelgië koopt op de Europese gasmarkt. Ze is variabel en fluctueert heel erg. De gasmarkt is
gebaseerd op vraag en aanbod. Het is een Europees georganiseerde gasmarkt en dus niet nationaal.
Door de inval van Rusland in Oekraïne, is er een spectaculaire opmars 180 euro per megawatuur.
De Prijs-variatie op 1 jaar tijd is drastisch. Maar de afgelopen 10 jaar is het ook atypisch, de gasprijs
was eerst vrij stabiel en daalde en tijdens corona was het 5 euro per megawatuur, eerst zeer lage
gasprijzen met dalingen en nu x30 verhoogd. De factuur is niet x30, dit zijn de gasprijzen op KORTE
TERMIJNMARKTEN. Wie is hier actief op? Niet wij als gezin, wel af en toe een leverancier bv: Luminus
maar er is elke dag een andere prijs.
Uw gasleverancier
Je gasleverancier weet ongeveer wat jij verbruikt, ze moeten de vraag van klanten min of meer
volgen.
In de winter veel meer verbruik dus men koopt op termijnmarkt al aan, ze worden pas bij jou
geleverd op zeker termijn, als zij nu al weten en betalen voor wat jij in de toekomst gaat verbruiken
kan men goed je prijs bepalen en later winst maken op de doorverkopen. Ze Kopen op voorhand gas
aan op termijnmarkten voor levering binnen 1 maand, 3 maand, 6 maand, 1 jaar, 2 jaar, …
Elke leverancier heeft een eigen inkoopstrategie. Alleen bij tekorten door onverwachte hoge vraag
(bv. -5°C) koopt uw leverancier aan op de KT-markten (intra-Day, day-ahead). Hoge prijzen op KT-
markten sijpelen – met vertraging - door in prijzen op termijnmarkten.
Je gasleverancier weet hoeveel die per gezin moet geven, koopt op voorhand aan maar wanneer ze
te weinig gas op voorhand hebben aangekocht moeten ze gaan bijkopen op korte termijnmarkt, om
de dag zelf nog te leveren aan klanten. Wanneer men te veel gas heeft gekocht gaat men deze ook
verkopen op korte termijnmarkten Wanneer we spreken over “de prijs” moet je kijken welke markt?
Kort of lang.
Prijzen op lange termijnmarkten = stabiel. Korte Termijnmarkt = nu aankopen maar binnen bepaalde
termijn maar geleverd. Dit doen ze zodat ze op voorhand de prijs kunnen bereken om door te
rekenen.
24/02/2022 Russische invasie: ‘tijdelijke’ impact op termijnmarkten Eerst met Oekraïne dacht
men dat ze overdreven dus niks gebeurt op lange termijnmarkt maar na invasie paniek omdat
Rusland gas misschien dichtdraait.
Pijnpunt: zijn de prijzen op de korte termijn markten zeer lang zeer hoog, dan gaat de prijs op lange
termijn ook mee = kopie van elkaar en daarom hebben wij ook extreem hoge prijzen.
Als de gasprijs stijgt, stijgt ook de energieprijs.
Augustus 2022: prijzen op termijnmarkten ‘kopie’ van prijzen op spotmarkten (€15 -> €330/MWh) -
> ‘gasrekening van € 8.000,00’.
Gas: verbruik en productie in de EU
2021: toename gasverbruik in de EU met 4,3% (+ 20% sinds 2014). Gas (CH 4) is fossiele brandstof (->
CO2). 2021: daling gasproductie in de EU met 7,6%.
De vraag naar gas in EU stijg, dit is onverwacht want gas is een fossiele brandstop Co2.
Bij de ontginning van gas krijgt men ethaangas en dit zorgt voor broeikasgas. De vraag stijgt met 4,3%
maar de ontginning daalt: in Nederland daalde de productie dus er was sowieso al een probleem
, want meer verbruik door Europa maar minder productie dus men moet importeren uit andere
landen.
In Nederland (belangrijkste producent in de EU) daalde productie met 9,4% in 2021 en met 18% in
eerste helft van 2022. EU: importafhankelijkheid van 83% (BE: 100%). 83% komt van aanbieders
buiten de Europese unie dus als Rusland de kraan dicht zet is dat een groot probleem. De
importafhankelijkheid van België is 100%
Exogene ‘energieschok’ of energie-afhankelijkheidscrisis die vandaag tot uiting komt in gasprijs?
Gasprijs als er geen oorlog zou uitgebroken zou? De oorlog gebruikt energie als wapen, moest vraag
naar gas niet gestegen zijn: probleem minder groot geweest. Geen oorlog? Gasprijs: nog steeds
stijgen want vraag stijgt en aanbod daalt. Rusland draait kraan dicht: waarom niet bij andere
verdelers? Bv: Noorwegen, maar ze draaien al op maximale capaciteit dus dit is niet genoeg om dit
gat te vullen van Rusland, infrastructuur, boten, etc. nodig.
BE 100% gas-afhankelijk je wordt gesubsidieerd als je een gasaansluiting neemt. De Daling komt
door nasleep economische crisis + zeer warm jaar. 41% uit Noorwegen 34% uit Nederland en maar
“6%” uit Rusland, maakt niks uit hoeveel er uit Rusland komt want de Europese prijzen blijven heel
hoog, wat op markt gebeurt hangt af van andere factoren dan enkel hoeveel procent per leverancier.
Distributie: alle kleine gezinnen enz.
Industrie: grondstof, meststof, etc.
Elektriciteit: We verbranden gas om stroom te maken en elektriciteit te maken.
De gasprijs is zeer variabel van de weersomstandigheden en dus zeer hoog in de winter en lager in de
zomer. Nederland; daling gasverbruik met 25% in de eerste helft van 2022
(energie-intensieve sectoren -30%/ gezinnen -16%).
Hoge prijzen = spectaculaire gevolgen op 1 jaar tijd gasverbruik min 1/4de. Dus grote prijzen
hebben grote invloed op de vraag. Maar ook gas vervangen door steenkool heeft een grote invloed.
Als in heel Europa de vraag naar gas met 15% daalt is er geen probleem als Rusland de gaskraan
dichtdraait. Marktprijs = hangt af van verwachtingen prijs is normaal nooit hoger dan 60 euro, 300
euro was uit angst.
Hoe werken elektriciteitsmarkten?
Load of vraag tijdens winterweek (België) Technologische imperatief: vraag = aanbod.
Heel unieke markt! Op deze markt moet vraag en aanbod altijd perfect in evenwicht zijn. Je hebt
technologie nodig die snel kan veranderen aan de vraag, anders zijn er onevenwichten =
technologische imperatief. Er is nooit 0 naar vraag. Je moet Gascentrales gebruiken om een flexibel
patroon te volgen + beetje nucleaire energie nodig. De vraag is enorm variabel: ochtend- en
avondpiek, de vraag is nooit nul want er is altijd wel iets dus de productie moet deze patronen
namaken = technologie nodig die continu stroom produceert: met de kerncentrales! Die kan je niet
afzetten. Gascentrales: afzetten/aanzetten zeer flexibel.
Uw elektriciteitsleverancier
Produceert zelf elektriciteit (wind, gas, nucleair, biomassa, waterkracht). Koopt op voorhand
elektriciteit aan op termijnmarkten voor levering binnen 1 maand, 3 maand, 6 maand, 1 jaar, 2 jaar…
Elke leverancier heeft eigen inkoopstrategie. Alleen bij tekorten door onverwachte hoge vraag (bv. -
5°C, weinig wind) koopt uw leverancier aan op de KT-markten (intra-day, day-ahead). KT-markten
zorgen voor evenwicht in systeem; genoeg aanbod uitlokken om vraag te volgen. Elektriciteitsprijs
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rechten2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71498 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen