College aantekeningen

Volledige samenvatting lessen en werkcolleges materieel strafrecht!

1 keer verkocht

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Dit is een volledige samenvatting van de lessen en de werkcolleges materieel strafrecht (slides aangevuld met volledige notities uit de lessen). Alles wordt heel duidelijk uitgelegd waardoor het boek ernaast niet meer nodig is.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 139 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 27 december 2022
Aantal pagina's 139
Geschreven in 2021/2022
Type College aantekeningen
Docent(en) Wendy de bondt
Bevat Alle colleges

materieel
strafrecht
lessen
werkcollege
examen
wetboek
strafwet
misdrijf
legaliteit
sanctie
poging
deelneming
samenvatting

Volgen

CindyDeSmet4 Lid sinds 5 jaar 65 documenten verkocht

€16,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

MATERIEEL
STRAFRECHT
2021 – 2022

Professor De Bondt

, Algemene inleiding
1. DEFINITIE

Het gaat niet enkel over misdrijven en de straffen, maar ook over de manier waarop we op die
straf zijn gekomen. Een derde element is daarom het geheel van regels over hoe men straft.
Dit gaat dus concreter over hoe we straffen, hoe men bepaald welke straf gepast is voor een
bepaald persoon, rekening houdend met de context waarin de feiten gepleegd zijn.

Dus materieel strafrecht:
1) Misdrijf
2) Straf
3) Hoe

1.1. DE STRUCTUUR VAN HET WETBOEK IN HET LICHT VAN DE DEFINITIE
Even kijken naar de “inhoudsopgave”, die normaal vanachter staat in de pocketversie, dus na
de wetteksten. (wetboek is ook online te vinden)
[ Hierin zie je dat ons strafwetboek uit 2 delen bestaat: boek I “misdrijf en bestraffing in
het algemeen” en boek II “misdrijf en bestraffing in het bijzonder”.

1.1.1. BOEK II
Boek 2 geeft het overzicht van de ongewenste gedragingen waarvoor we een misdrijf voorzien
hebben en de daarop vastgelegde straffen.
[ Om het geheel van die misdrijven overzichtelijk te maken heeft men deze opgedeeld in
clusters en titels gegeven.

Opdracht:
Bekijk al deze titels in het wetboek en probeer te zoeken welke titel van toepassing is op
1)moord en 2)diefstal.
[ Antwoord:
g Moord = Titel VIII: Misdrijf tegen een persoon
Moord is een vorm van doodslag en dit brengt je bij Titel 8 à Hoofdstuk
1 à Afdeling I “doodslag en verschillende soorten van doodslag.”
g Diefstal = Titel IX: Misdrijf tegen eigendommen (van een persoon)
Hoofdstuk 1: “diefstal en afpersing”

Belangrijk dat je de artikelnummers niet uit je hoofd kent, dit is zeker niet nodig voor alle
misdrijven. De inhoudsopgave gebruiken is dus belangrijkste!

1.1.2. BOEK I
“In Boek I staan de basisprincipes en algemene beginselen van ons strafrecht.” Dit boek 1 is
dus echt het fundament. Na een aantal basisprincipes zal je vanaf hfd 4 een geheel van regels
zien over hoe we nu gaan straffen.

1

,Hoe bepaal je welke straf geschikt is voor een bepaalde persoon, zijn er verzachtende
omstandigheden etc. Dit toont dus aan dat materieel strafrecht meer is dan enkel een
overzicht van misdrijven en straffen.

De concrete invulling van die regels is onlosmakelijk verbonden met de doelstelling die je
nastreeft: je moet dus voldoende nadenken over wat je wil bereiken met het strafrecht à
waarom wil je gebruik maken van het strafrecht in dit geval?
1) Retrospectief: iemand straffen om iets wat iemand in het verleden gedaan heeft
Hierbij is de doelstelling vergelding.
2) Prospectief: iemand straffen om te vermijden dat die in de toekomst dezelfde fout
maakt
Hierbij is de doelstelling preventie. Preventie kan algemeen zijn (de gehele bevolking)
of bijzonder (specifieke dader)
3) Instrumenteel: straffen om iemand actief wederop te voeden, zodanig dat die beter
gewapend is en op een verantwoorde manier kan bijdragen aan maatschappij.
Hierbij is de doelstelling resocialisatie. Dit instrumentele kan ook verband houden met
de relatie tussen dader en slachtoffer, je zou ook verzoening als doelstelling kunnen
hebben.
4) Economisch: ik ga straffen om een vermogensvoordeel van een misdrijf bij de dader
weg te nemen en evt ook om een vermogensnadeel bij een slachtoffer te gaan
compenseren. Dan is je doelstelling herstel naar oorspronkelijke toestand (zowel voor
dader als slachtoffer)
De doelstelling die je nastreeft kleurt de invulling van je regels!

1.2. CONCLUSIE
Een allesomvattende definitie van materieel strafrecht verwijst dus niet enkel naar misdrijven
en straffen in de enge betekenis van het woord, maar naar misdrijven en straffen in de ruime
betekenis van het woord, waarbij we ook aandacht hebben voor de voorwaarden waaronder
iemand verantwoordelijk gesteld kan worden, welke impact het moet hebben op de manier
waarop wij als maatschappij gaan reageren op ongewenst gedrag,…
[ Aandacht voor de manier waarop de doelstelling(en) en het nastreven daarvan, heel
het verhaal van materieel strafrecht beïnvloeden.

2. HISTORISCH OVERZICHT

4 grote tijdvakken:
1. Archaïsch
2. De middeleeuwen
3. De verlichting
4. Het strafrecht zoals we dat vandaag kennen.

2

, 2.1. ARCHAÏSCH
Nog niet echt sprake van strafrecht as such: het bestaat op dat moment nog niet. We zitten in
een primitieve samenleving dat gebruikt maakt van het Talio recht.

Talio recht:
[ Vergelding en verzoening
g Men neemt het recht om een conflict op te lossen in eigen landen.
[ Geen proportionaliteit
g Gedreven door wraak en vergelding, conflicten blijven generaties duren
g Het is na een tijd niet altijd duidelijk meer waarom er een vijandigheid is tegen
leden van andere clan
g Zorgt ook voor steeds meer en meer conflicten.
[ Recht van de sterkste
[ Private aangelegenheid
Voorbeeld: situatie in Albanië à we vinden talio principe vandaag ook nog terug in
hedendaagse samenlevingen. Na val van communisme is de “bloedwraak” terug heel
belangrijk. Albanese kinderen blijven opgesloten thuis omdat ze niet naar buiten kunnen
omwille van die bloedwraak, als bv hun vader iemand vermoord heeft in een gevecht zijn zijn
kinderen ook eeuwig in gevaar en moeten ze binnen blijven. Soms huren Albanezen
professionele bemiddelaars in om deze bloedwraak op te lossen en niet eeuwig te laten verder
duren.
2.2. MIDDELEEUWEN
Daar de tussenkomst van een vorst die zich genoodzaakt vindt om iets te vinden om de rust en
veiligheid in de samenleving te laten terugkeren. De bloedwraak had immers een grote onrust
veroorzaakt.

Overheid als bemiddelaar:
= “de vorst werpt zich op als bemiddelaar en neemt het conflict uit handen van de partijen”.
[ Het reageren op een misdrijf is niet langer een private aangelegenheid: niet langer de
betrokken partijen, maar wordt publieke aangelegenheid tussen dader en overheid.
[ Strafrecht = een vorm van publiek recht.
[ Compositio & fredus: concepten die verklaren wat de basis/achtergrond is van de
geldboete en schadevergoeding zoals we dit in ons hedendaags strafrecht nog kennen.
g Compositio = het bloedgeld waarmee je de wraak afkoopt
In plaats van een “oog om oog, tand om tand” regeling, werd er een som
geld betaald aan de familie die je leed hebt aangedaan. Dit kon
materieel zijn, maar ook moreel leed zijn. Dus de voorloper van
“schadevergoeding”.
g Fredus = het vredegeld waarmee je de vorst vergoedt voor de schade die jij
veroorzaakt hebt door het verstoren van de vrede op zijn territorium.
Hij heeft namelijk middelen moeten inzetten op zijn land om de vrede
te laten terugkeren. Dit is dus de voorloper van de “geldboete”.

3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper CindyDeSmet4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

College aantekeningen

Volledige samenvatting lessen en werkcolleges materieel strafrecht!

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud