STEDENBOUW H2: DE STAD IN DE KLASSIEKE OUDHEID
D.F. Kitto, ‘The Polis’
- zijn boek: algemene inleiding op de griekse beschaving
- in elk tijdskader: wat was de stad in die tijd?
- bestond die term toe? wat betekende het
- kennen de grieken en de romeinen de term 'stad'
- alles wat wij over hun weten, is via interpretaties...
- ander woord voor onze stad=> wat betekend het?
‘Polis’:
- ‘Stronghold’ (‘citadel’) > ‘state’ > ‘people’ > ‘a way of life’
- Fysieke, territoriale entiteit …
o fysieke territoriale identiteit = ommuurde nederzetting + omliggend territorium
=> centrum voor bestuur, eredienst, rechtspraak, defensie, ...
=> ook voor alle mensen daarrond
(iedereen die leeft op het grondgebied van die polis)
=> verwijst naar de mensen die daar wonen
=> hebben een aantal rechten/karakteristieken die mensen buiten polis niet hadden
=> als groep mee kunnen beslissen over hoe zaken worden georganiseerd
=> mensen die binnen de polis leven hebben een aantal voordelen en rechten die
mensen buiten de polis niet hebben
=> gebaseerd op de democratie en inspraak van de burgers
- … maar vooral: sociale en politieke organisatievorm
o ‘groep mensen’ (demos); ‘leefgemeenschap van vrije burgers’ > ‘manier van leven’
o Instrument én symbool van directe democratie en zelfrealisatie van elke burger
Stad is iets fysiek maar ook een instrument want dankzij de stad kunnen we dingen
organiseren en onderhouden => waarom bleef de polis zo klein? anders moeilijk te
onderhouden => of!! ze werd bewust klein gehouden om de
democratie te behouden => te grote groep => niet iedereen heeft nog inspraak
publieke gebouwen creëren het weefsel van de polis => vertelt ons iets over wat
men belangrijk vond => publieke deel belangrijker dan het private deel
belangrijker om de publieke gebouwen monumentaal en luxueus te maken
Belangrijkste kenmerken:
- Intieme relatie met natuur en geografie
- Kleinschalig: beperkt aantal inwoners (waarom?)
- Publieke gebouwen (stoa, theater, tempels, stadion) structureren het stedelijke weefsel;
woningen zijn klein en eenvoudig
- Acropolis: tempelcomplex
o als polis begint te groeien => minder afhankelijk
o acropolis wordt steeds meer een tempelobject => plaats waar de goden wonen
- Agora: politiek centrum; ‘hart van de democratie’
o centrale marktplein => evolueert gelijkelijk aan => evolueert naar hart van de
democratie (politiek plein)
, Organisch groeiende steden: Athene
Relatie met de geografie
Parthenon ligt op een plateau
Hieruit goed zicht op de volledige omgeving
Daarrond ontstaat de stad (mensen zoeken bescherming bij het tempelcomplex)
Tempelcomplex belangrijk in geschiedenis en eindpunt/hoogtepunt pan-helleense weg
Voet acropolis = interessante plek om handel te drijven
(bv ook douches te verhuren voor mensen die aankomen na de pan-helleense weg)
Op markt zelf steeds meer prestigieuze gebouwen
Hierdoor moeten we ons meer rond het plein gaan organiseren
Athene wordt meer de plek waar de politiek aanwezig is
Geplande steden: context
‘Overbevolking’ in de bestaande steden
o Bewuste beperking van inwonersaantal
o Te weinig landbouw => weinig voedsel beschikbaar om de stad te voorzien
Kolonisatie rond de Middellandse Zee
Heropbouw na invallen v/d Perzen
Wetenschappelijke en filosofische inzichten
o Plato: De Wetten
Vast inwonersaantal: 5.040 grondeigenaren (30.000 inwoners)
plato doet uitspreken over uitzicht ‘ideale nederzetting’
vrouwen en kinderen speelden geen rond in de samenleving
aantal inwoners daarmee bedoelt plato dan dus mannen ...
ideale stad, ideale maatschappij(gang)
5040 bereiken en behouden => meer? iemand moet weg
sterk geobsedeerd door de kleinschaligheid van de polis
Geboortebeperking, geforceerde emigratie, gelijkheid/collectiviteit –
Hippocrates
Hygiëne
'grootvader van de geneeskunde' => regels over hygiëne
kijken naar conditie van de grond
=> vochtige grond = niet goed om op te bouwen => vocht, ziektes ...
>> idee van de ‘ideale stad’
o Stad als voorwerp van reflectie
o Afspiegeling en instrument van maatschappelijke organisatie
ook nadenken over de ideale maatschappij
polis is afspiegeling maar ook een instrument van/voor de organisatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stuvia2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.