PSYCHOPEDAGOGIEK 2.1
DEEL 1: ALGEMENE INLEIDING OP DE PEDAGOGIEK
KINDEREN: (GEEN) GEWONE MENSEN
Volgende vraag is van groot belang binnen de historische pedagogiek:
“Vanaf wanneer ziet men kleine mensen als “ kinderen” en behandelt men hen op een eigen specifieke wijze
die verschillend is van de volwassenen?”
ARIÈS
Philippe Ariès (1914 – 1984) ontwikkelde twee stellingen over de zogenaamde ‘ontdekking van het kind’.
TIJDENS DE MIDDELEEUWEN WAS ER GEEN SPRAKE VAN ‘HET KIND’
De 1ste stelling luidt: tijdens de Middeleeuwen heeft het kind als afzonderlijke antropologische categorie niet
bestaan.
De middeleeuwse samenleving had weinig oog voor het kind en nog minder voor de adolescent. Arièes steunt
hiervoor op schilderijen en geschreven bronnen.
Speciale aandacht voor de kledij en het spel van kinderen en jongeren
Tijdens de middeleeuwen:
Was er geen sprake van ‘het kind’
Was er geen oog voor het kind en nog minder voor de adolescent.
Jonge kinderen = een soort huisdier, waarmee men zich vermaakte. Het kind telde niet mee gezien de
hoge kindersterfte.
Andere bewijzen om aan te tonen dat er weinig waarde werd gehecht aan kinderen:
Er was kindermishandeling en kindermoord.
Geweld, de dood en seksualiteit werd niet verborgen voor kinderen.
Oudere kinderen fungeerde snel als arbeidskracht→kinderen kwamen snel in het volwassen leven
terecht.
17 D E EEUW: DE ONTDEKKING VAN HET KIND
17e eeuw: De ‘Ontdekking van het kind’: Het kind wordt belangrijk en krijgt stilaan een aparte plaats
toegewezen.
Le sentiment de l’enfance: Een onvertaalbare aanduiding van het bewustzijn van het kind en het gevoel voor
het kind.
Kinderen worden als een plezier ervaren binnen de huiselijke kring. Tegelijkertijd beseft men ook dat kinderen
breekbaar zijn en beschermd dienen te worden.
Kinderen werden aan zien als een specifiek soort mens.
Camille De Roeck 2 EBAKO B
,De ouder- kind relatie werd geprivatiseerd
Geprivatiseerd:
Meer naar de buitenwereld afgeschermd.
Er doken ook typische gezinsproblemen op:
Een uitgestelde volwassenheid; zeker op economisch vlak blijven jongeren lang afhankelijk van ouders.
De communicatiestoornis tussen de generaties
Het ‘verborgen leed’ naar aanleiding van gezinsproblemen.
Toenemende scheiding tussen de wereld van het kind en die van de volwassenen
Institutionalisering van scholen leidt tot disciplinering
KRITIEK OP ARIÈES
De Middeleeuwen zijn niet zo duister als ze klassiek worden voorgesteld: Wel degelijk sprake van
liefde tussen kinderen en ouders
Plotse grote omslag lijkt eerder een geleidelijke evolutie
Bijzonder weinig bronnenmateriaal
Ontkent rol van school
Ariès te weinig onderkend: de plaats en de functie van de school. In de 17 de en 18de eeuw werd ‘kind zijn’ stilaan
‘scholier zijn’. In de ‘moderne samenleving’ stijgen de verwachtingen tegenover de school:
Opvoedingsdoelen werden uitgebreid en het vertrouwen in de opvoedingsmethoden groeide
Onderwijs stond niet alleen meer in functie van de beroepsopleiding. Middel van moralisering
Onderwijs kreeg een politieke taak
Het onderwijs kreeg een existentiële opdracht: De toekomst van de mensheid verzekeren.
Niet ontdekking van ‘het kind’, wel de ontdekking van ‘het onschuldige kind’.
DE PARADOX VAN HET OPVOEDEN: GROOTBRENGEN DOOR KLEINHOUDEN
LEA DASBERG OVER KINDER- EN JEUGDLAND
Een totale ommekeer in het leven van kinderen en jongeren
1250 – 1750: Kind als volwassene in zakformaat; Kinderen en volwassen vormden toen geen aparte
categorieën van mensen
1750 – 1945: Een evolutie van ‘kinder- en jeugdland; Kinderen moesten bevrijd worden van
(volwassen) fysieke en mentale lasten.
o Bepaalde verschijnselen in het keven van het kind nemen nieuwe vormen aan
o Paradox: Grootbrengen door kleinhouden; nooit eerder in de geschiedenis was er voor
kinderen en jongeren zoveel plaats, zoveel aanbod, zoveel zorg.
WOII: Pedagogische inconsistentie
o Gedesoriënteerde jeugd
ARIÈS EN DASBERG
Camille De Roeck 2 EBAKO B
, Volgens hen beide is er een plotse ommekeer in de geschiedenis van het kind
Van socialisatie Premoderne westerse samenleving: Kind groeit op de realiteit naar opvoeding:
Moderne westerse maatschappij: Kind groeit op in kinder -en jeugdland
Grootbrengen door kleinhouden!
DE MODERNE WESTERSE OMSCHRIJVING VAN OPVOEDEN
DE ‘SCHIFT’ VAN SOCIALISATIE NAAR OPVOEDING
Zowel Ariès als Dasberg wijzen op een evolutie in de omgang met het kind. In de premoderne Westerse
samenleving groeit het kind op in de realiteit.
Dit verandert in de Moderne Westerse maatschappij Het kind groeit op in een ‘kinder- en jeugdland’ met de
school als alomtegenwoordig opvoedingsmilieu.
Het is de buitenwerkelijke wereld waarin het kind los van de ‘volwassen wereld’, wordt voorbereid op de
volwassenheid = Grootbrengen door kleinhouden (Dasberg)
DE KERN VAN HET MODERN WESTERS PEDAGOGISCH DENKEN
De kern van dit moderne Westers pedagogisch denken is:
De volwassene doet een pedagogisch aanbod aan het kind
Dit aanbod is een samenvatting van ‘het beste uit onze beschaving’.
Dit aanbod wordt gedaan met het oog op de persoonlijke toekomst van het kind en zijn eigen
volwassenheid.
Met de verwachting dat de ‘beschaving’ zicht verder kan en zal ontwikkelen, mede door de bijdrage
van gevorme en ontwikkelde mensen.
DOORGEDREVEN PEDGOGISERING
Backward masking:
Onbewuste effecten van muziek
Parents Music Resource centre
Campagne tegen muziek die jongeren oproept tot seks, geweld en druggebruik
Doelstellingen
HET MODERN WESTERS PEDAGOGISCH PROJECT: OPVOEDEN TUSSEN GISTEREN EN
MORGEN, TUSSEN TRADITIE EN TOEKOMST…
Waarom voeden we kinderen op?
Waarom willen we kinderen?
Wat moeten we overdragen met onze opvoeding?
Conclusie: Wie niets over te dragen heeft, wie geen toekomstbeeld heeft, voedt niet op maar gaat hoogtens op
een menslievende wijze om met kinderen.
Opvoeden = keuzes maken!
EVOLUTIES IN HET MODERN WESTERS OPVOEDINGSCONCEPT
Camille De Roeck 2 EBAKO B
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillederoeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.