100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Nederland- En Vlaanderenkunde €9,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Nederland- En Vlaanderenkunde

 42 keer bekeken  4 keer verkocht

Samenvatting Nederland- en Vlaanderenkunde, gegeven door Hanne Kloots in BA2. Bevat beide delen van de cursus en extra informatie vanop Blackboard

Voorbeeld 3 van de 29  pagina's

  • 28 december 2022
  • 29
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (2)
avatar-seller
MarjoleinVanmaercke
NEDERLAND- EN
VLAANDERENKUNDE
DEEL 1: (TAAL)GESCHIEDENIS VAN DE LAGE LANDEN

MIDDELEEUWEN (500-1500)

FRANKISCHE TIJD (5 D E – 9 D E EEUW)

Franken = verzamelnaam voor verschillende onderling verwante Germaanse stammen
 oorspronkelijk woongebied: tussen Rijn en Weser

Clovis of Chlodowech (466-511)

= Frankische koning die behoorde tot dynastie van Merovingers
 breidde rijk van Franken uit tot aan de Loire, met als hoofdstad Parijs

Ontstaan van Belgische taalgrens:

Gebied Bevolking
Noordelijke deel van België + huidige Nederland Germaanse origine, gefrankiseerd, Frankisch als voertaal
Zuidelijke deel van België + Noord-Frankrijk Gallo-romeinse bevolking: vulgair Latijn/Volkslatijn
Frankische heersers: Frankisch + vulgair Latijn (2de taal)

Karel De Grote

= behoorde tot geslacht van Karolingers, met als hoofdstad Aken


KERSTENING
Het Zuiden van de Lage Landen (= het gebied ten zuiden van de Rijn): 2 keer gekerstend.

- Beginpunt van de kerstening van de Franken = bekering van koning Clovis
- 700: alle Franken zijn christenen
- Belangrijkste missionarissen: Amandus, Eligius (Elooi) en Bavo

Het Noorden van de Lage Landen (= het gebied ten noorden van de Rijn): gekerstend in 8 ste- 9ste E

- Belangrijkste missionarissen: Angelsaksische monniken Willibrord en Bonifatius
o Bonifatius: ook actief in Friesland & daar vermoord (bij Dokkum)
 Oorzaak: omhakken van heilige eiken en vernielig afgodsbeelden (valse goden)


VAN OUDNEDERFRANKISCH NAAR OUDNEDERLANDS
Oudnederfrankisch taalvariëteiten < Frankische Germanen + Germanen van aan de kust
(=Ingveonen of Kustgermanen)
Oudnederlands 8ste E: onderscheiden van Nederlands en voorlopers andere West-Germaanse talen
 typerende volle vocalen (klinkers) in onbeklemtoonde syllaben
 ‘hebban olla vogala nestas hagunnan’ -> je verwacht een sjwa ipv ‘a’


VERDRAG VAN VERDUN (843): VERDELING VAN RIJK VAN KAREL DE GROTE


1

,Lodewijk de Vrome (zoon van Karel) nam rijk over

 Na Verdrag van Verdun: rijk valt uiteen in 3 delen:
1. West-Frankische rijk (= Frankrijk)
2. Middenfrankische rijk (in het midden)
3. Oost-Frankische rijk (= het Duitse rijk)


VIKINGEN (NOORMANNEN)
= Scandinavische Germanen: plundertochten in Europa (verwoesting van oa Antwerpen)
 Taal = Oudnoors (vergelijkbaar met Ijslands)

DE ‘IJZEREN’ EEUW (10 D E EEUW)

Periode van neergang: uiteengevallen Karolingische rijk & Vikinggeweld in Lage Landen
 ijzeren eeuw: periode van oorlog en geweld

925: de Lage Landen (exclusief Vlaanderen) behoorden tot het Oost-Frankische rijk (= ‘Duitse’ rijk)

OPKOMST VAN DE STEDEN (11 D E – 14 D E EEUW)


STEDEN EN DE ROL VAN DE VOLKSTAAL
11de E: opleving van handel  °grote middeleeuwse steden

 Stedelingen: streven naar vrijheid & zelfstandigheid
 Burgers mengen zich met bestuur van de stad -> burgerlijke cultuur

Burgerlijke samenleving: gevolgen voor taal

- Overeenkomsten & regels: schriftelijk vastgelegd in volkstaal ipv Latijn
- Germaanse dialecten = Middelnederlands


HET GRAAFSCHAP VLAANDEREN
= middeleeuwse regio: graven lieten opnieuw wegen & kanalen aanleggen
 Brugge = belangrijkste handelscentrum van Vlaanderen door zeehaven

Graven moesten gehoorzamen aan Franse koning (hun leenheer)

 Opstand door Graaf van Dampierre: 1302 Guldensporenslag, verslaan van Franse leger
 = verzet Nederlandstaligen tegen Fransen?
 <-> Vlaamse adel sprak Frans, maar jonge België wou onafhankelijk zijn


HANZE
= een vereniging van meer dan 70 steden uit het huidige Noord-Duitsland, Oost-Nederland en Vlaanderen
 beheerde handel op de Noord en Oostzee: met Engeland, Scandinavië en Oost-Europa

Taal

Nederduits (verwijst naar de dialecten uit het noorden van Duitsland)

Duits Nederduits Nederlands


2

, Apfel, Zeit, suchen Appel, Tiet, sööken appel, tijd, zoeken



BOURGONDISCHE TIJD (15 D E EEUW)

Hertog van Bourgondië regeerde de Lage Landen

 Belangrijkste steden: Brugge en Gent, economische en culturele centrum: Brabant
 Hertogdom Brabant bestond uit:
o Huidige provincie Noord-Brabant (NL)
o Huidige provincie Antwerpen, Vlaams-Brabant en Waals-Brabant

Taal

Bourgondische rijk was tweetalig: adel = Frans, gewone volk = eigen dialect (met variaties) (kerkelijk = Latijn)


CULTUUR: VERNIEUWING IN 15 D E EEUW

Architectuur Antwerpse kathedraal: Brabantse gotiek
Schilderkunst Vlaamse Primitieven (Jan Van Eyck, Rogier van der Weyden & Hans Memling)
Muziek Polyfonie: meerstemmige muziek
Toneel Rederijkers: landjuweel

NIEUWE TIJD (1500-1789)

HABSBURGSE TIJD (16 D E EEUW)


DE VORSTEN: KEIZER KAREL V EN FILIPS II

Keizer Karel V

 stamde af van Bourgondiërs en had verschillende functies:

o Koning van Spanje, Sicilië en Napels
o Keizer van het Heilig Roomse Rijk (huidig Duitsland)
o Vorst van de ‘Bourgondische Kreits’ = de ‘Zeventien Provinciën’ (huidige België en Nederland)

Bewering: hij sprak tegen mannen Frans, tegen vrouwen Italiaans, tegen God Spaans en tegen paarden Duits

o Duits: soms ook ‘Diets’ genoemd, verwees naar de volkstaal, het ging om Germaanse dialecten

 Zoon Filips II: wou de Lage Landen verspaansen maar dit mislukte: Frans was al ingeburgerd


RENAISSANCE EN HUMANISME (16 E EEUW = BLOEITIJD)
Fascinatie voor klassieke oudheid & klassieke talen (Latijn & Grieks)
 deze talen = ‘volmaakter’ dan volkstaal: verbetering van volkstaal (vb onderscheid hen & hun)
 belangrijke namen uit humanisme:

Kiliaan Corrector, lexicograaf, talenknobbel, vertaalde Spaanse documenten
Dodoens Oorspronkelijk arts, plantkundige, boek: het Cruyde Boeck
Vesalius Arts, menselijke anatomie
Goropius Becanus Arts, stelling: Nederlands is de oudste taal ter wereld

3

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarjoleinVanmaercke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€9,49  4x  verkocht
  • (0)
  Kopen