Samenvatting van inleiding tot het (straf)recht. Gemaakt aan de hand van de slides + lessen (van George Martyn) + aangevuld/ verduidelijkt met boek waar nodig, in het jaar . Gebruikte boek is kennismaking met recht en rechtspraktijk 2020, dus de nieuwste editie. BEA.
Samenvatting
inleiding
(straf)recht
Boek + slides (en lessen)
Emma Lippens
,Inhoud
Thema 1: recht en rechtswetenschap....................................................................................................5
2. Wat is recht?...................................................................................................................................5
A. Recht is een rationeel opgebouwd geheel.................................................................................5
B. Van begrippen, normen en instellingen......................................................................................5
C. Met de bedoeling de maatschappij te ordenen door regels.......................................................5
D. Waaraan van overheidswege sancties kleven............................................................................5
E. Recht en rechtsstelsels...............................................................................................................5
3. Recht – rechtvaardigheid – rechtswetenschap – rechtspraktijk – rechtsbedeling..........................6
A. Rechtvaardigheid (= verhouding middel/ doel)..........................................................................6
B. Rechtswetenschap......................................................................................................................6
C. Rechtspraktijk.............................................................................................................................6
D. Rechtsbedeling...........................................................................................................................6
4. Één recht of publiekrecht en privaatrecht?....................................................................................7
A. Twee soorten verhoudingen.......................................................................................................7
B. Belang van het onderscheid.......................................................................................................7
C. Criteria voor het onderscheid.....................................................................................................7
5. Rechtswetenschap en metajuridica................................................................................................7
Thema 2: basisbegrippen en indeling van het recht...............................................................................8
1. Basisbegrippen...............................................................................................................................8
A. Norm, regel, wet, bevel..............................................................................................................8
B. Objectief en subjectief recht, rechtsobjecten en rechtssubjecten.............................................9
C. Rechtsbekwaamheid en handelingsbekwaamheid...................................................................10
D. Rechtsfeit en rechtshandeling..................................................................................................10
E. Formeel en materieel in het recht............................................................................................11
F. Opgepast voor valse vrienden...................................................................................................11
Thema 4: de formele rechtsbronnen en de hiërarchie der rechtsnormen...........................................12
1. Enkele principes............................................................................................................................12
A. Iedereen wordt geacht de rechtsregels te kennen...................................................................12
B. De verschillende rechtsbronnen en hun onderlinge verhouding..............................................12
C. Werking in de tijd.....................................................................................................................13
D. Werking in de ruimte................................................................................................................13
2. Het toepassen van de rechtsregel................................................................................................13
A. Recht versus feiten: een moment van inductie........................................................................13
B. Recht versus feiten: interpretatie.............................................................................................14
1
, C. Recht versus feiten: de juridische deductie..............................................................................14
3. Hiërarchie van (materiële) wetten................................................................................................15
A. De internationale en supranationale normen..........................................................................15
B. De Grondwet............................................................................................................................16
C. Bijzondere wetten en bijzondere decreten...............................................................................16
D. Formele wetten, decreten, ordonnanties, besluitwetten, genummerde KB’s..........................16
E. Koninklijke besluiten en besluiten van de Gem./ Gew. Regering..............................................17
F. Ministeriële besluiten...............................................................................................................17
G. Provinciale en gemeentelijke reglementen..............................................................................17
H. Ministriële e.a. rondzendbrieven of circulaires, alsook soft law...............................................17
I. Controle op legaliteit.................................................................................................................17
4. De rechtspraak..............................................................................................................................18
A. De rechtspraak als formele rechtsbron....................................................................................18
B. Criteria......................................................................................................................................18
C. Publicatie van rechtspraak........................................................................................................18
5. De rechtsleer (doctrine)................................................................................................................18
6. De gewoonte (en de gebruiken)...................................................................................................18
7. De algemene rechtsbeginselen.....................................................................................................18
Thema 5: fundamentele rechten en vrijheden.....................................................................................19
1. Algemeen......................................................................................................................................19
2. De klassieke vrijheden..................................................................................................................19
A. De vrijheid van de fysieke persoon of de bescherming van lijf en goed...................................19
B. De vrijheid van de geest...........................................................................................................20
4. Het gelijkheidsbeginsel.................................................................................................................21
A. De grondwettelijke beginselen.................................................................................................21
B. Feitelijke v. juridische gelijkheid...............................................................................................22
C. Verbod van willekeur bij juridische ongelijkheid......................................................................22
D. Rechterlijke controle................................................................................................................22
E. Strafrechtelijke beteugeling en centrum..................................................................................22
6. Horizontale werking van de grondrechten?..................................................................................22
Thema 6: rechtshandhaving.................................................................................................................23
1. De rechterlijke macht...................................................................................................................23
2. Controle op de naleving van het recht: hoven en rechtbanken....................................................23
A. Organisatie: “hiërarchieën”:.....................................................................................................23
B. Principes met betrekking tot de werking van de rechterlijke macht........................................24
C. De actoren van justitie..............................................................................................................25
2
, D. Procesrechtelijke aspecten.......................................................................................................26
E. Bewijsrecht...............................................................................................................................27
Thema 7: personen- en familierecht....................................................................................................29
1. De natuurlijke persoon.................................................................................................................29
A. De staat van de persoon...........................................................................................................29
B. De identificatie van de natuurlijke persoon..............................................................................29
C. Bewijs van staat........................................................................................................................30
2. Verticale relaties: afstamming, adoptie en voogdij.......................................................................30
A. Afstamming..............................................................................................................................30
B. Adoptie.....................................................................................................................................31
C. Voogdij......................................................................................................................................32
3. Horizontale relaties: samenlevingsvormen...................................................................................32
A. Feitelijke samenwoning............................................................................................................32
B. Wettelijke samenwoning..........................................................................................................32
C. Huwelijk....................................................................................................................................33
Thema 8: verbintenissenrecht (wet nog afdrukken).............................................................................35
1. Verbintenissen..............................................................................................................................35
A. Definitie....................................................................................................................................35
B. Soorten.....................................................................................................................................35
C. Modaliteiten van verbintenissen..............................................................................................36
2. Verbintenissen uit rechtshandeling..............................................................................................36
A. Geldigheidsvoorwaarden (en nietigheid) van de overeenkomst..............................................36
B. Ontstaan van de overeenkomst................................................................................................38
C. Soorten overeenkomsten.........................................................................................................39
D. De grondbeginselen van een overeenkomst en hun interpretatie...........................................39
F. De uitvoering van de overeenkomst.........................................................................................40
G. Sancties bij niet-vrijwillige naleving van de overeenkomst......................................................40
H. Beëindiging van de overeenkomst...........................................................................................40
3. Verbintenissen uit onrechtmatige daad.......................................................................................41
A. Inleidende begrippen...............................................................................................................41
B. Foutaansprakelijkheid..............................................................................................................41
F. Einde van verbintenissen..........................................................................................................42
Thema 9: goederen- of zakenrecht.......................................................................................................42
Goederen..........................................................................................................................................42
Summo divisio: roerend en onroerend.........................................................................................43
Andere opdelingen (niet zo belangrijk).........................................................................................43
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmalippens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
