Nele Thys
2022-2023
CAPITA SELECTA:
VOLWASSENEN
Door Geert van Reusel
, Introductie
1. Psychopathologie vanuit het herstelperspectief
Medisch model stond lang vooraan = iemand krijgt een diagnose waarna men gaat
nadenenken over herstel door middel van bijv. medicatie
Probleem medisch model:
- stigmatisering (bijv. ‘een autist, een verslaafde, …’)
à Mensen identificeren zich met een etiket en gaan zich hier ook naar beginnen gedragen.
à Mensen beginnen aan zelfstigma te doen
Herstelperspectief = reactie op de klassieke manier van omgaan met mensen met een
kwetsbaarheid.
- Het is niet zo dat mensen met een diagnose niets meer van hun leven kunnen maken.
- Mensen die kwetsbaar zijn moeten benaderd worden als iemand die gelijkwaardig is.
- Belangrijk uitgangspunt: de patiënt moet terug eigenaar worden van zijn/haar leven. Dit
herstel zal gebeuren op het tempo van de patiënt
Let op: bij acute situaties wanneer iemand bijv. zm wil plegen, hanteren we het
herstelperspectief niet.
Definitie herstel = “Herstel is een intens persoonlijk, uniek proces van verandering in
iemands houding, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen. Het is een manier
van leven, van het leiden van een bevredigend, hoopvol en zinvol leven met de beperkingen
die de psychische klachten met zich meebrengen.”
Herstel is iets grillig, je gaat in een vooruitrichting met ups en downs, kronkels en veel tijd
die erover gaat
Klinisch herstel: hier streven we naar in de
praktijk, we willen de patiënt zo goed mogelijk
1.1. Soorten herstel ‘genezen’, bijv. medicatie gebruiken om de
persoon van zijn klachten te ontlasten
Functioneel herstel: terug kunnen functioneren
bezig zijn met werk, vrije tijd, …
Maatschappelijk herstel: terug kunnen
deelnemen aan de maatschappij, bijv. naar een
lezing kunnen gaan, inzetten op een
maatschappelijke beweging, …
Persoonlijk herstel: staat centraal, jezelf de
moeite waard vinden, ‘ik heb een identiteit’ die
aangesproken kan worden als mijzelf, mijn
stoornis of kwetsbaarheid is een deeltje van mij’,
ik ben meer dan mijn kwetsbaarheid, ik kan
1
vriendschappen maken, relaties onderhouden,
doen wat ik graag doe, …
,Persoonlijk herstel kost tijd (4 fasen):
1. Overweldigd worden (door de aandoening)
2. Accepteren van de aandoening
3. Verdergaan (hoe gaat mijn leven nu verder met deze aandoening?)
4. Leven voorbij de aandoening (ik heb een kwetsbaarheid, waardoor ik zorg moet dragen
voor mezelf, maar ik ben meer dan dat)
Het CHiME model = ‘wat men weet uit onderzoek hoe iemand tot persoonlijk herstel komt’
1. Connectedness: Mensen willen zich verbonden voelen
2. Hope & optimism: het geloof dat herstel mogelijk is. Mensen willen hoop hebben en
perspectief krijgen, hoop is een basiswaarde bij herstel. De motivatie om te veranderen
dromen na te streven
3. Identity: nood aan een eigen identiteit, zelf bepalen wie je wil zijn en welke rollen je wil
opnemen
4. Meaning: betekenis geven aan het eigen levensverhaal, ertoe doen
5. Empowerment: mensen in hun kracht zetten, sterk genoeg zijn om controle te hebben
over het eigen leven
à Deze zaken moeten we als hulpverlener in ons achterhoofd houden, we moeten ermee
voor zorgen dat mensen deze zaken terug kunnen verwezenlijken
2
, Deel 1: Verslaving en verslavingszorg
1. Situering
- 6 % van de bevolking heeft een verslavingsproblematiek
- drugs hebben zowel voor- als nadelen, hebben geen morele waarde, zijn niet goed of slecht
- Verslaving behoort tot de meest voorkomende mentale aandoeningen (vaak in combinatie
met angst en depressie)
- Verslavingszorg bestaat uit verschillende vormen van preventie en hulpverlening en is
gericht op verschillende doelgroepen à specialisatie
Mensen met psychische stoornissen ondervinden, samen met mensen met hart- en
vaatziekten het meeste klachten
- meer en meer wetenschappelijk onderzoek
- mensen met een verslaving vinden moeilijk de weg naar hulpverlening, het duurt vaak 10
tot 15 jaar voordat mensen de stap zetten naar hulpverlening
- tip: website vad -> www.vad.be
Kennistest
‘Blowen tast de vruchtbaarheid aan, zowel bij de man als bij de vrouw?’ WAAR, maar wel
tijdelijk
3
