B bevestigen ORBS blijft belangrijk bij motiverende gespreksvoering
S samenvatten
(S stilte)
Wat is motiverende gespreksvoering?
= Aan de zijlijn staan en kijken wat de persoon zelf kan bereiken, hem/haar zelf tot inzicht laten komen
. wat hij/zij zelf graag wil bereiken.
= Als de hulpverlener achteroverleunen, het zijn niet onze doelen die wij voor ogen hebben die
moeten bereikt worden, maar de doelen die de cliënt voor ogen heeft.
Doelstellingen motiverende gespreksvoeringen: - verdieping in gespreksvoering
- het kunnen voeren van doelgerichte gesprekken
vb. m.b.t. GEDRAGSVERANDERING/KEUZES maken
op een verbindende en authentieke manier
- motiverende gespreksvoering kan NIET worden gebruikt
bij suïcidegesprekken
INLEIDING
Wanneer zou je met iemand gaan spreken? - als je twijfels hebt
- als je een belangrijke keuze moet maken
- als je een gedrag wilt veranderen
Wat is helpend: - oordeelloos
- medeleven/compassie (niet in betekenis van medelijden)
- steun
- empathie
- er zijn
- echtheid
- actief luisteren
- open houding
Wat is niet helpend: - onderbreken
- (n)ivea = het (niet) invullen voor een ander
- minimaliseren
- beïnvloeding
- oplossingen geven
,1. THEORETISCH KADER: GEDRAGSVERANDERING
CIRKEL VAN GEDRAGSVERANDERING (PROCHASKA & DICLEMENTE)
Hun model van motivatiestadia houdt rekening met cognitieve
processen die mogelijk voorafgaan aan de daadwerkelijke
verandering, zoals het afwegen van voor-en tegenargumenten om
te veranderen.
Maar waar dit model geen rekening mee houdt, zijn gevoelens en
emoties die een persoon heeft bij het probleem, de oplossing of
het veranderingsproces. Gevoelens als angst en depressie maken
het waarschijnlijk dat een persoon minder bereid is om te
veranderen.
Prochaska en DiClemente onderscheiden 5 stadia van verandering:
1. Voorbeschouwing (= precontemplatie)
- De persoon is zicht nog niet bewust dat er iets is dat hij/zij zou willen veranderen, nog in de
ontkenningsfase
o Vb. tiener die sinds 13 rookt en hier geen probleem in ziet
- Tijdens dit stadium is het belangrijk om gebruik te maken van motiverende gespreksvoering
2. Beschouwing (= contemplatie)
- De persoon begint te denken dat hij/zij toch een probleem heeft, hij/zij gaat zich bedenkingen stellen bij
zijn/haar gedragingen
o Vb. tiener begint in te zien dat hij/zij te veel rookt
- De balans van voor- en nadelen wordt hier gemaakt
3. Beslissing
- De persoon gaat beslissen wat hij/zij gaat doen, er is sprake van interne motivatie
o Vb. tiener beslist om verandering te brengen
4. Actieve verandering
- De persoon gaat stappen ondernemen om zijn/haar gedragingen aan te passen, er is sprake van interne
motivatie
o Vb. de tiener gaan niet meer door de week roken, enkel nog in het weekend
5. Consolidatie/behoud/stabilisatie
- Wanneer de persoon de veranderingen voor altijd zo wil houden
o Vb. tiener stopt definitief met roken
- Moeilijkste fase die vaak onderschat wordt, nieuw gedragspatroon dat je moet aanleren
6. Terugval
- = duidelijke overtreding van een door de persoon zelf erkende regel in verband met de mate en/of het
patroon van het nieuw gedrag
- Tijdens een herstelproces is het normaal om af en toe ook terugval mee te maken, dit hoort erbij
- Wordt niet gezien als mislukking, maar als leermoment (“wat heeft precies gezorgd voor herval?”)
Door een specifieke gebeurtenis kan het ook zijn dat een persoon van de ene op de andere dag stopt met een
bepaald gedrag
vb. vader stopt met roken vanaf de dag dat het eerste kind geboren is
Het model wordt gezien als een ideaal voor gedragsverandering dat de hulpverleners een houvast biedt voor
het aanmoedigen en helpen veranderen van mensen.
, ZELFDETERMINATIETHEORIE (RYAN & DECI)
Zelfdeterminatie = je hebt autonome
motivatie nodig om verandering te
behouden. Deze kan initieel gestart
worden vanuit gecontroleerde
motivatie.
iedereen heeft de drang om te
veranderen, te groeien. Van bij de
geboorte streven we naar autonomie.
Deze theorie gaat over de manier
waarop persoonlijkheidsontwikkeling
en gedragsverandering geïnitieerd
wordt door de motivatie van een
persoon zelf.
Volgens de zelfdeterminatietheorie
kan elk gedrag worden geplaatst worden op een motivatiecontinuüm dat begint bij volledige afhankelijkheid
of externe regulatie en eindigt bij autonomie en echte zelfregulatie.
Het continuüm van autonomie is als volgt:
- Externe regulatie: het gedrag wordt gecontroleerd door straf en beloning waarover anderen de controle
hebben. Personen doen uit zichzelf nauwelijks een poging om te veranderen of alleen halfslachtige
pogingen.
o Vb. het is nodig dat je om 8u op je werk begint of je wordt ontslagen
- Deels geïnternaliseerde regulatie: een persoon wordt niet gemotiveerd door externe controle, maar door
geïnternaliseerde, aan zelfwaardeering gerelateerde vormen van beloning. De motivatie is ambivalent en
onstabiel, maar de kans op handhaving van het nieuwe gedrag is groter dan bij personen met externe
regulatie.
o Vb. mijn andere collega’s komen optijd en dan voel ik mij schuldig, is reden om optijd te
komen
- Identificatie: een persoon accepteert bewust dat bepaalde, specifieke gedragingen belangrijk zijn om door
hem persoonlijk gewaardeerde uitkomsten te bereiken. Deze persoonlijke waarden voorzien in een sterke
beloning waarmee moeilijkheden om het gedrag vast te houden kunnen worden overwonnen.
o Vb. het werk moet klaar zijn en ik wil met een voldaan gevoel naar huis gaan.
- Geïntegreerde regulatie: een persoon heeft het gedrag in samenhang gebracht met zijn andere waarden
en overtuigingen.
o Vb. ik wil zelf ook dat mensen optijd komen. Omdat ik dat verwacht van anderen, doe ik het
zelf ook.
Intrinsieke motivatie + geïnternaliseerde motivatie = autonome motivatie
Je staat helemaal achter wat je doet, omdat je de activiteit zelf inherent bevredigend vindt of omdat je wat
. je hoopt te bereiken met de activiteit belangrijk vindt
- Extrinsieke motivatie: instrumentele waarde, het levert je op één of andere manier iets op
- Intrinsieke motivatie: je beleeft er plezier aan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loredejongh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.