- Ontwikkeld vanuit de Karolingische periode + indirecte banden met de romeinse bouwkunst.
- Vanaf +/- 1000 specifieke unieke stijl.
Kenmerken
- Ruimtelijk complexere structuur
- Houten plafonds vervangen door gewelven van steen omdat er gewichtstoename was van de zoldering.
- Deze gewichtstoename leidde tot de ontwikkeling van nieuwe constructies:
▪ Zuilen vervangen door pijlers om de zijwaartse druk van de bogen en gewelven van de
muren op te vangen.
▪ Gewelf werd versterkt door een gordelboog terwijl de pijlers ondersteuning kregen van
half-of-driekwartzuilen.
▪ Zoldering werd geleidelijk hoger.
Interieurs
- Eenvoud en soberheid, gewelven van steen, boogconstructies, zware onderdelen, kleine ramen
Opbouw gebouwen/kerk
ALGEMEEN
- Middenschip met een dwarsbeuk + op kruising een kruisingstoren
- Romaanse gebouw was eerder lang en breed dan hoog
- Bouwtechniek stenen tonggewelf
- Ronde boogvorm ten op zichtte van houten zoldering
- Bevorderd de brandveiligheid en akoestiek van het koor
KERK: horizontale indeling of grondplan volgens Latijns kruis
1. Narthex of voorportaal
2. Zijbeuken
3. Schip of middenbeuk
4. Torens
5. Transept
6. Viering of kruising
7. Koor
8. Halfronde Absis
▪ Kan verder opgedeeld worden in koor + kooromgang of ambulatorium met daarrond
straalkapellen
▪ Verdere evolutie vindt ook plaats aan de transepten, daar komen er kapellen of
nevenabsiden en transept kan vanaf nu ook dwarsschip genoemd worden.
KERK: verticale indeling binnen
A. Zuil
B. Pijler ondersteuner van het gewelf
C. Halfzuil
D. Gordelboog loopt door tot de zoldering, accentueren de vierkanten van het
grondplan
E. Kruisgewelf minder zware constructie mogelijk door zijdelingse
krachtverdeling.
Nog steeds dikke muren om constructie te dragen en ramen bovenaan nog
steeds zeer smal.
F. Arcade
G. Galerij of tribune
H. Lichtbeuk
, KERK: verticale indeling buiten
A. Blinde arcade
B. Dwerggalerijen
C. Boogfriezen
D. Lisenen
E. Radvenster
F. Portalen en vensters met afgeschuinde en geprofileerde boven-zijkanten
Opmerking
- Bedevaarten, pelgrimsroutes en kruistochten droegen bij een de verspreiding van deze bouwstijl
- Er komen wel regionale ontwikkelingen en verschillen
Toepassingen
1. Abdij van Cluny, Frankrijk: 1000-1200
Kenmerken: buitenkant en grondplan
a) Buitenkant versierd met vele architecturale ornamenten
b) Basilicaal grondplan met dwarsbeuk
c) In het oosten een kooromgang en straalkapellen
d) In het westen stevige muren en vesting
e) Rondbogen en zware muren met kleine vensters!
f) Buitengewoon uitgebreid plan 5 beuken, 2 dwarsbeuken, kooromgang, kranskapellen
Kenmerken: binnenkant (interieur)
a) Tweede afb.: opslagplaats met houten zoldering, enorme schaal
b) Derde afb.: afwerking kapiteel
2. Basiliek Sainte-Marie-Madeleine, Vezelay: 12ste eeuw
Kenmerken: algemeen
a) Lengte 62m
b) Boven de grote rondboogarcade hoge vensters van de bovenste zijmuren.
c) Tien traveeën: negen kruisgewelf gescheiden door ronde gordelbogen met
afwisselend licht en donkere secties.
d) Gordelbogen steunen op pijlers in drie verdiepingen
e) Opvallend licht, vergeleken met andere romaanse gebouwen, d.m.v. 4 factoren:
▪ De ligging van het gebouw op de top van een heuvel waardoor
zonlicht overvloedig invalt.
▪ De lichtbeuk met hoge vensters directe belichting middenschip.
▪ Geen gebrandschilderde ramen
▪ Brede vensteropeningen in de zijbeuken
Laatste travee van het schip: spitsbogen overgang viering, dwarsbeuken en koor, GOTISCH.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkesmaers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.