Samenvatting
samenvatting acute deel1: ABCDE
- Instelling
- Thomas More Hogeschool (tmhs)
uitgebreide samenvatting van (Vlieghe) met cursus, handboek, notities
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 120 pagina's
Voorbeeld 4 van de 120 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Herkennen van devitaal bedreigde
patiënt
1.Opvang van vitaal bedreigde patiënt met
ABCDE
Toestand patiënt snel, systematisch en juiste prioriteiten beoordelen
Zo kan men levensreddend handelen
ABCDE staan voor: Airway, Breathing, Circulation, Disability en Exposure/Environment
Afwijkende vitale parameter herkennen en behandelen
Lichaam kent systemen die eigen, essentiële functie hebben
Vitale functies zijn van levensbelang
o De ademhaling
o De circulatie
o Het bewustzijn
o Een patiënt met disfunctie van één of meerdere van de vitale functies verkeert in direct
gevaar.
2.Verstoring vitale functies
Gevolg ernstig onderliggend lijden
Verstoring kan zo functies niet compenseren
Als er ontregeling is van 1 of meerdere vitale functies lichaam kan niet compenseren
Ernstige bevinding onmiddellijk handelen is nodig kans overleven
Vitaal bedreigd: vitale functies kunnen zo verstoord zijn dat ze falen
70% heeft verstoring van ademhaling voor dat er circulatiestilstand is
66% extreme afwijkingen van vitale functies binnen 6u vooraleer circulatie stilstand is
Bij verstoring kunnen vitale functies nog lang compenseren
Als het faalt is er achteruitgang
Als er reanimatie nodig is, is prognose slecht
3.Vitale parameters
Vitale functies kunnen geëvalueerd worden aan hand van vitale
parameters
Afwijkingen van vitale parameters vormen basis early warning score
Zo bedreigde patiënt eerder te signaleren
3.1. Wanneer zijn vitale parameters afwijkend
Voor te weten of het verstoord is weten wat afkap waarden van parameters zijn
Ademhalingsfrequentie < 9/minuut of > 30/minuut
Zuurstofsaturatie < 90%
Polsfrequentie < 40/minuut of > 130/minuut
CATO MANNAERTS 1
, Systolische bloeddruk < 90 mmHg of > 200 mmHg
Veranderd bewustzijn: afname van twee of meer punten op de Glasgow Coma Scale of
afname van het bewustzijn volgens de AVPU schaal (Alert, Verbal, Pain, Unresponsive)
CATO MANNAERTS 2
, 3.2. Wanneer is er sprake van een te lage
urineproductie
Niet direct gerelateerd maar kunnen patiënt wel verslechteren
Afkapwaarde: <75ml per 4u
Aanvullende info over circulatie
Afname van doorbloeding in nieren functioneren ze minder
4.Ademhaling
Normaal: 12-20x ademen per minuut
Trage kan passen bij depressie van ademhalingscentrum in hersenen door ziekte of medicatie
Als er dyspnoe is kan er versnelde of vertraagde ademhaling zijn
Hoe bepaalt men frequentie
Tel het aantal ademhalingen in 15 seconden;
Vermenigvuldig dit aantal met vier om het aantal ademhalingscycli per minuut te verkrijgen.
Bij een ademhalingsfrequentie ≤ 8/minuut of > 30/minuut vitaal bedreigd tot het
tegenovergestelde bewezen
5.Zuurstofsaturatie in bloed
Kan verlaagd zijn als het lichaam minder zuurstof kan opnemen
Oorzaken:
o Longaandoeningen (pneumonie, longembolie, exacerbatie COPD, pneumothorax en meer);
o Pijn bij ademen (ribfracturen, pleuritis, myogene klachten);
o Ernstige ziekte: sepsis;
o Verlaagde ademhalingsprikkel: CVA, delier, medicamenteus, intoxicatie, sepsis
Om te meten sluit men perifere saturatiemeter aan op vinger, oor of teen
Als het niet betrouwbaar lijkt arterieel of capillair bepalen
Bij saturatie <90% is patiënt vitaal bedreigd tot anders is bewezen
6.Circulatie
Polsfrequent en polsdruk geven weerspiegeling van hartslagen per minuut, bloeddruk en circulatie
lichaam
6.1. Bepaling hartfrequentie
Bepaal hartslagen in 15seconden door hals (arteria radialis) of lies (arteria femoralis) te
palperen en doe x4
Acute verandering van normaal <40 per minuut of >130 per minuut is patiënt vitaal bedreigt
tot anders bewezen
6.2. Bepaling bloeddruk
Meten met automatische bloeddrukmeter anders handmatig met bloeddrukmeter en
stethoscoop
Bij acute verandering van systolische bloeddruk naar < 90 mmHg of > 200 mmHg, is de
patiënt vitaal bedreigd tot het tegenovergestelde is bewezen
CATO MANNAERTS 3
, 7.Bewustzijn
7.1. De glasgow coma scale
Punten behaald worden met schaal door behulp van EMV-score
E voor ‘Eye opening’, de M voor ‘Motor response’ en de V voor ‘Verbal response’
Max 15 en minimum 3 punten
Resultaat per letter met cijfer gegeven en erna optellen
Als sprake is van links-rechts verschillen is beste motorische reactie te houden
Als het 8 of minder is trauma of ernstig hersenletsel
Meestal patiënten met intubatie
Score van 9-10 matig hersenletsel
Score 13-15 licht hersenletsel
Trauma patiënten die 8 of lager is moet geïntubeerd worden of dat airway bedreigd is
o Patiënten met lage EMV maar gevolg van GHB worden bijna nooit geïntubeerd
o Stabiele zijligging en afwachtend beleidt
7.2. APVU-scale
Snelle inschatting om bewustzijn
Vooral kinderen en zuigelingen
Afnemen van de GCS is moeilijk op verbaal vlak
A Alert: het kind is wakker en alert
V Verbaal: het kind reageert pas bij aanspreken
P Pain: het kind reageert alleen na het toedienen van een pijnprikkel
U Unresponsive: het kind reageert niet op prikkels
Als kind bij beoordeling D niet alert is en niet reageert op aanspreken pijnprikkel
toedienen
Vaak niet nodig van pijnprikkel
Primary survey en behandeling worden als pijnlijke prikkels gegeven zoals infuus plaatsen
Als het enkel reageert op pijn of op geen andere prikkel verminderd bewustzijn
Score op GCS is 8 of minder dan en luchtweg is bedreigd
o Bij enkel reageren op toediening pijnprikkels moet genoteerd worden welke reactie
er was enkel P
Zo makkelijker op EMV score te geven
Kind dat na toedienen pijn ogen gesloten houdt, geen geluid maakt en ledematen strekt,
EMV van 4 een luchteg nodig
Als kind na pijnprikkels ogen opent en woorden roept, EMV van 10 is het minder bedreigd
Patiënt is vitaal tot tegenoverstelde bewezen is bij veranderd bewustzijn
Unresponsive: het kind reageert niet op prikkels
Afname van twee of meer punten op de Glasgow Coma Scale of afname van het bewustzijn
volgens de AVPU schaal
CATO MANNAERTS 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cato-mannaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
