De samenvatting bevat de volledige powerpoint met mijn notities in verwerkt. De te kennen delen uit het boek en alles die te kennen staat op het leerstofoverzicht.
DEONTOLOGIE
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Moraal en ethiek....................................................................................................................... 3
1. De verwisselbaarheidstheorie...........................................................................................................................3
2. De rechtvaardigheidstheorie.............................................................................................................................3
2.1 Consequentialisme......................................................................................................................................3
2.2 Deontologie.................................................................................................................................................3
2.3 Een verhaal van ‘worden’ en ‘zijn’..............................................................................................................4
2.4 Zorgenethiek of deugdenethiek..................................................................................................................4
Deel 1: PRIVACY............................................................................................................................................. 5
1. Privacy en vrijheid.............................................................................................................................................5
2. Letter van de wet..............................................................................................................................................5
2.1 PRIVACYVRIJHEID........................................................................................................................................5
2.2 Definitie privacy...........................................................................................................................................6
2.3 Privacy als mensenrecht..............................................................................................................................7
2.4 GDPR en belgische wetgeving.....................................................................................................................7
2.5 Beginselen gegevensverwerking.................................................................................................................7
2.6 Geïnformeerde toestemming......................................................................................................................8
2.7 Rechten en plichten.....................................................................................................................................9
2.8 Handelings - wilsonbekwaamheid.............................................................................................................10
Grenzen aan autonomie..................................................................................................................................10
2.9 andere onderbouwde wetten...................................................................................................................11
3. geest van de wet.............................................................................................................................................13
3.1 Taking back control...................................................................................................................................13
3.2 Toezichtskapitalisme.................................................................................................................................14
3.3 impact en digitale profilering....................................................................................................................14
DEEL 2: Discretieplicht, ambtsgeheim & beroepsgeheim...............................................................................15
1. discretie...........................................................................................................................................................15
1.1 Vier vormen van discretie.........................................................................................................................16
1.2 discretionaire ruimte.................................................................................................................................16
2. Beroepsgeheim................................................................................................................................................17
2.1 alle … personen die kennis dragen v geheimen die hun zijn toevertrouwd.............................................18
2.2 … uit hoofd van staat of beroep................................................................................................................18
2.3 Straf bij het bekendmaken van geheimen................................................................................................19
2.4 Beroepsgeheim “onder druk” (?)..............................................................................................................20
Belang van beroepsethiek............................................................................................................................ 29
1. sociaal – agogisch werkers als technische én normatieve professionals.......................................................29
2. Communicatieve rationaliteit als basis v/e beroepsethisch dialoog..............................................................29
2.1 Drie soorten argumenten..........................................................................................................................29
RUNE DEMEYER 2
, PROLOOG
HOOFDSTUK 1: MORAAL EN ETHIEK
Moraal = dagdagelijks, intuïtief, buigevoel, je stelt je niet bij alles de vraag “is dit goed of slecht?” waarden
en normen en als mens doen we voortdurend waarderende of normatieve uitspraken
Ethiek = intuïtie (buikgevoel) onder woorden brengen, het buikgevoel die niet meer werkt / botst
- Bestudeerd de ethische rechtvaardigingen van onze handelingen
- Het kritisch niveau = ‘verantwoorden van het handelen’ of accountability = het kritisch benaderen van
morele standpunten en keuzes
Theoretische ethiek= bestaat uit twee delen
Meta - ethiek= moreel taalgebruik
Normatieve ethiek= theoretische kaders waarbinnen morele problemen behandeld kunnen worden
Toegepaste ethiek= bekijkt morele problemen binnen specifieke domeinen
Empirische ethiek= waarden en normen onderzocht worden die gelden in een samenleving of
behoren tot het referentiekader van personen
1. DE VERWISSELBAARHEIDSTHEORIE
Als je een beslissing neemt moet je er van uit kunnen gaan dat anderen dezelfde beslissing zouden nemen =
verwisselbaarheid. Ethiek gaat niet over jou, maar over jou in relatie met de andere
Vanuit de normatieve ethiek. Principe van gelijkheid is een belangrijke toetssteen binnen de normatieve ethiek
en bepaald of een theorie ethisch is.
Jezelf niet anders behandelen dan de anderen en de anderen onderling niet verschillend van elkaar. Een
oordeel is pas moreel of ethisch als het handelen uit eigenbelang en egoïsme overstijgt
2. DE RECHTVAARDIGHEIDSTHEORIE
Drie grote stromingen:
Het consequentialisme
De deontologie
Deugdenethiek
2.1 CONSEQUENTIALISME
Een handeling is goed als deze de best mogelijke gevolgen opleverd
- Geïnterpreteerd als legitimering van handelen uit eigenbelang
Benton
- Utilitarisme
- Het goede is wat schade vermijd
- Iets goed is al het meer voordeel voor de mensen opleverd
- Kijken naar het nut en consequenties = utilitarisme
2.2 DEONTOLOGIE
RUNE DEMEYER 3
, Een handelings is goed als deze vertrekt vanuit de juiste intentie (principe)
- In een professionele context word deontologie dan ook doorgaans geassocieerd met een
beroepscode, met richtlijnen voor professionals om ethisch te handelen
- Griekse oorsprong ( plichtenleer als beginselethiek)
Kant
- grondlegger deontologie
- Iedereen moet van goede wil zijn
- Iedereen zou het er in principe mee een moeten zijn (verwisselbaarheidstheorie)
2.3 EEN VERHAAL VAN ‘WORDEN’ EN ‘ZIJN’
Deontologie Het goede wordt gevormd omdat het er is
Consequentialisme Het goede ligt niet op voorhand vast, het is afhankelijk van de wereld die je veroorzaakt
Het trolley probleem = gedachtenexperiment, ontwikkeld binnen de feministische ethiek om te zeggen dat er
een probleem is rond abortus = een ethisch metafoor
- Wat zou een deontoloog doen? De hendel niet overdraaien, “je zal niet doden” = een principe
- Wat zou een consequentialist doen? De hendel overdraaien, beste gevolgen = ethiek van de
berekening
Bv: Principes in oorlogssituaties
- Enkel strategische doelwitten aanvallen = collateral damage
- Consequentialist vinden dit logisch
- Deontologen raken hier in de knel: strategische doelwit is bedoeld, eventuele burgerslachtoffers zijn
voorziene schade
- elke theorie heeft zijn sterktes en zwaktes er is geen juist of foute manier
Doctrine van het dubbel effect:
Wie heeft de beste levenskansen, beste leven redden,…?
Deontologen maken een onderscheid tussen bedoelde en voorziene gevolgen -> toch hendel
overdraaien als het een “voorzien gevolg” is
Het goede of het juiste doen
Consequentialisme = het goede doen
Deontologie = het juiste doen
2.4 ZORGENETHIEK OF DEUGDENETHIEK
3e model Aristoteles = filosoof van de deugden
Handelend persoon staat centraal
o Men kijkt niet naar of de handeling goed of slecht is of de consquenties, maar je kijkt naar de
persoon die de handeling uitvoert
Een handeling is goed als deze bijdraagt aan (de vorming van) een goed persoon – handelen naar best
vermogen
Synthese = gericht op een betere wereld (consequentialisme) en deugden als ‘juiste’ kwaliteiten
Belang van praktische wijsheid (leerproces)
Zorgethiek:
RUNE DEMEYER 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper runedemeyer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.