Samenvatting
samenvatting cultuur en levensbeschouwing
- Instelling
- Karel De Grote-Hogeschool (KdG)
Dit is een samenvatting van cultuur en levenbeschouwing
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Cultuur en levensbeschouwing.Deel 1: geloof versus cultuur.
Mark Elchardus is een grote Vlaamse denker, een prof aan de vub. Heeft
verschillende onderzoeken gedaan naar de situatie van jongeren (25-35j),
onderzoekt verschillende aspecten uit hun leven waaronder het religieuze aspect.
Nu 41% niet-religieus, slechts 37% is religieus, 22% twijfelen (ietsisme). Van de
religieuze is 59% katholiek, 24% moslim, 7% protestants en 10% een andere
religie. Moslims zien voor zichzelf een rooskleurige toekomst.
De 5 opdrachten in tijden van angst:
Informatie
Vandaag de dag ontzettend veel fake nieuws, veel gebrek aan juiste correcte
informatie. Mensen spreken vaak vanuit eigen ervaringen, maar je mag nooit
vanuit eigen ervaringen veralgemenen. Vb. mensen voelen zich niet goed in de
lagere school, alle lagere scholen zijn broeihaarden voor pestgedrag. Informatie
moeten we op de juiste manier kunnen terugvinden. Beste manier om de juiste
informatie door te geven is via het onderwijs.
Principiële consistentie
Heel weinig westerse mensen bezitten dit. In principe of vanuit het principe
consistent zijn, altijd voor iedereen hetzelfde opleggen ongeacht wat hun
achtergrond is.
Verbeelding
Niet in staat zijn om alles te kennen, verschil zien tussen orthopraxie en
orthodoxie. Orthopraxie is alles wat je ziet aan de buitenkant, is waarneembaar.
Orthodoxie waarom anderen bepaalde rituelen of handelingen doen, kunnen we
kort theoretisch kaderen maar kunnen nooit kennen waarom ze dit doen.
Hiervoor moeten we onze verbeelding gebruiken.
Teamwork
We moeten met elkaar kunnen samenwerken om de tijden van angst te kunnen
ombuigen in een rechtvaardige samenleving. Hiervoor zijn de bovenstaande
opdrachten nodig.
Hoop
We moeten hoop kunnen hebben dat alles terug verbeterd en moet ook
maatschappelijk gedragen kunnen worden.
De as van goed en kwaad
De goede (helden) worden van alle negatieve punten ontdaan en de slechte
(schurken) worden van alle positieve punten ontdaan. De problemen van de
goede word opgelost met wraak op of de dood van de slechte. = Hokjes denken
draagt altijd bij tot maatschappelijke rust, maar werken vooroordelen in de hand.
En gaan dus niet helpen om een genuanceerd eerlijk juist beeld te krijgen over de
realiteit. Is ook zwart wit denken.
Onwetendheid wordt hierbij veroorzaakt als de foute informatie wordt
doorgegeven.
Kunst heeft altijd het doel gehad om bepaalde mens-, gods- en wereldbeelden
over te brengen. Mensen konden vroeger niet lezen, daarom werden er
schilderijen gemaakt om de boodschap duidelijk te maken via de kunst.
Bijvoorbeeld over de annunciatie (= de boodschap die Maria krijgt van de engel
Gabriel dat ze in verwachting is van Jezus).
Sinds er films zijn worden vele boodschappen ook doorgegeven aan kinderen via
animatie films. Voorbeeld Disney The lion king: scar duwt mufasa naar beneden
,en sterft. Het sterfmoment wordt niet getoond, maar wel dat hij dood is.
Boodschap: je kan zelfs je eigen familie niet vertrouwen.
Disneyficatie pejoratieve aanduiding een versimpelde, toegankelijke, hapklare
manier om feiten voor te stellen. Voorbeeld: Dood wordt weggemoffeld, maar de
manier van doodgaan is een stuk geweldadiger (lion king, bambi,..). Een arme
lelijke persoon zal nooit een relatie kunnen krijgen met een knappe rijke vrouw,
als je een relatie krijgt zal dat zijn met iemand uit de laagste kaste van de
maatschappij (klokkenluider van de notre damme).
Cultuur er wordt gezegd dat het ten opzichte staat van natuur. Is iets wat
gemaakt is door de mens. Cultuur is een systeem en aangeleerd gedrag van een
groep (hoge intelligentie), als traditie van deze gemeenschap, overgedragen van
generatie op generatie (vermogen tot communicatie en imitatie). Het is een
systeem waar het ene element invloed heeft op het andere. Het is een wereld
van betekenis door verschil (met andere culturen) en binnen de culturen zijn er
verschillen.
6 aspecten van oudenhoven: individuele verschillen, cultuur moet niet door
iedereen in een gemeenschap in gelijke maten gedeeld worden. Wederzijdse
beïnvloeding, individuen hebben een invloed op de cultuur. Niet statisch,
cultuur kan veranderen door elementen die buiten de mensen liggen
(ecologische en economische omstandigheden). Enculturatie en socialisering,
enculturatie is het leren van cultuurelementen in de ruimste zin ( = spontaan
opnemen) en socialisering is een gerichte normatieve vorm van enculturatie
(=bewust willen aanleren van iets). Niet hetzelfde als ras, ras verwijst naar
fysieke kenmerken, pas vanaf er rituelen, taal, etc gedeeld worden binnen een
bepaalde groep is het cultuur. Niet hetzelfde als nationaliteit, vaak is
nationaliteit vaak gevormd op basis van een gemeenschappelijke cultuur
(gemeenschappelijke taal of godsdienst is het belangrijkst).
Levensbeschouwing adhv schema
Levensvraag 4 eigenschappen:
1. hier is geen vast/juist antwoord op, iedereen geeft hier zijn eigen invulling aan
2. het antwoord kan altijd veranderen (hangt af van leeftijd, geslacht, etc)
3. Heeft altijd betrekking op mensen, mensen moeten altijd betrokken zijn
4. Elk mens moet er een antwoord op kunnen geven
Levensbeschouwingen bestaan uit mensbeeld, wereldbeeld en godsbeeld
en deze bestaan uit de antwoorden op de levensvragen. (de meeste
levensbeschouwingen geven hun antwoorden mee aan hun volgers)
Mensbeeld: mag de mens dit of dat
Wereldbeeld: hoe gaan we om met de wereld
Godsbeeld: de mens overstijgende kracht (geloof ik hierin of niet)
Religie
Hier wordt een cruciale stap gezet in het godsbeeld. Als de vraag van het
godsbeeld positief beantwoord wordt, wordt een levensbeschouwing een religie.
Je gelooft in een mens overstijgende kracht.
Godsdienst
Definitie van Theissen en Hijszeler: godsdienst is een systeem van culturele
tekens (die een invloed hebben op elkaar), dat levenswinst (meerwaarde voor je
leven) beloofd door beantwoording aan een laatste werkelijkheid (iets waar je
naartoe werkt).
De culturele tekens wordt ook wel semiotiek genoemd en bestaat uit 3 delen:
, Creed: zijn de mythen, verhalen en geloofswaarheden, ze bieden in
verhalende vorm het basismateriaal aan, die de geloofsinhoud mee helpen
uitdrukken (bijbel, koran,…)
Cult: de rituelen die uitgevoerd worden om te laten zien in wat ze geloven,
gebeurd vaak op plekken die een religieuze betekenis hebben (vb ramadan)
Code: handelingen die je in het dagdagelijks leven gaat uitvoeren, die het
resultaat zijn van de visie in de creed en gevierd worden in de cult (houden
aan de regels die bij de ramadan horen)
Deze systemen zouden een levenswinst moeten beloven door de gerichtheid op
de laatste werkelijkheid. Deze verwijst naar het doel van de religie.
Alleen in de definitie is de laatste werkelijkheid niet goed genoeg omlijnt, volgens
Neckebrouck. Het is te breed, waardoor je zelfs het nazisme een religie kan
noemen. De laatste werkelijkheid mag niet empirisch waarneembaar zijn, dus de
definitie wordt hierdoor: godsdienst is een systeem van culturele tekens (die
een invloed hebben op elkaar), dat levenswinst (meerwaarde voor je leven)
beloofd door beantwoording aan een laatste werkelijkheid (iets waar je naartoe
werkt) die niet empirisch waarneembaar is.
Verhouding tussen cultuur, levensbeschouwing, religie en godsdienst.
Iedereen heeft een levensbeschouwing vanaf je zelfstandig ademt en kan
nadenken. Als iemand hierbij zegt ik geloof in een mens overstijgende kracht dan
wordt de levensbeschouwing een religie. Alle religies zijn levensbeschouwingen
maar niet andersom. Als je de mens overstijgende kracht kan benoemen en
ernaar gaat handelen, dan wordt het een godsdienst. Als je niet gelooft in een
mens overstijgende kracht blijft het een levensbeschouwing.
Voorbeelden van Levensbeschouwing Nazisme, Atheïst, Humanist,… Religie
Animisme,… en Godsdienst Christendom, Jodendom,…
2 manieren hoe een godsdienst kan ontstaan:
Beneden Durkheim
Godsdiensten zijn van oorsprong psychisch en sociaal. Mensen hebben
vergelijkbare levensvragen en gaan samen opzoek naar antwoord. Komt van
beneden het begint met de ervaring van Mozes, Jezus, Mohammed,… hun
ervaringen worden doorgegeven en verwoord in verhalen en op schrift gesteld en
bij de verhalen komen verschillende rituelen. Zo wordt de godsdienst omlijnt. =
immanent, het zit in de mens.
Boven Egyptische mythe
Godsdienst is niet ontstaan door de mensen, maar is opgelegd op de mensen. De
goden sturen hun boodschappen naar de aarde, de mensen geven hier niets aan
mee. = transcendent, het overstijgt de mens.
Fundamentalisme is terugkeren naar de oorspronkelijke waarden en normen
van de levensbeschouwing.
Extremisme gaat hand in hand met fundamentalisme, maar hier hoort het niet
willen inzien van andere visies of levensbeschouwingen en zeggen dat alleen
jouw levensbeschouwing de juiste is. (vb een terrorist)
Religieus fanatisme is de graad van de toewijding tot de religie van een
individu of groep.
Ethiek is de zoektocht van mensen naar zinvolheid, naar het goede leven en
geluk.
3 fases van ethiek:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper celeste2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53920 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen