Samenvatting biofysica. Volledig deel van prof. Claus in het vak bloedomsloop. Bevat slides uit de les, eigen aantekeningen en extra informatie. Op het einde is er voor elke voorbeeld oefening plek opengelaten om deze uit te werken.
Biofysica, organisatie van het cardiovasculair
systeem – hemodynamica
Basisconcepten hemodynamiek
Inleiding
Cardiovasculair systeem
= uitwisseling met extern milieu
Noodzakelijk voor celfunctie
Meercellig organisme
Cellen liggen tegen elkaar aan
Niet elke cel evenveel contact met extern milieu
DUS: kanalen maken
+ geen goede verdeling meer tussen afvalstoffen & voedingsstoffen
Als geen afvoer, dan afvalstoffen opgeslagen in extern milieu
Minder voedingsstoffen
= probleem van efficiënte & uniforme uitwisseling
Cardiovasculair systeem → efficiënte uitwisseling
Circulatie zorgt dat beweging blijft in extern milieu
Aan metabole noden van elke cel voldoen
Bij mens nog meer gespecialiseerd
- Verschillend systeem voor gassen via longcirculatie
- Verschillend systeem voor circulatie voedings- en afvalstoffen
Organisatie CV systeem
Bloedstroom naar & van alle weefsels = aangepast aan omstandigheden
!! Hele organisatie van CV systeem is er op voorzien om bloedcirculatie
zo goed mogelijk te laten functioneren !!
, Basis concepten
- Eenvoudigste model (constant debiet)
o Bloeddebiet = bepaald door drukverval over een weerstand
DUS: debiet zal bepaald worden door bepaalde weerstand
Lineaire relatie tussen debiet doorheen buis
& weerstand bepaald door buis
Debiet <-> snelheid
- Bloed debiet (flow): volume bloed dat per tijdseenheid doorheen vaatbed stroomt
o Liter/minuut
o Normaal hartdebiet = 5-6 l/min
= elke minuut totaal bloedvolume dat doorheen hart gepompt wordt
= cardiale output
o F = V/t
- Stromingssnelhied v (m/s) is gerelateerd aan debiet via dwarse doorsnede (A) van bloedvat:
o F = v.A
o A = .r²
o V gemiddelde snelheid binnen het oppervlak
!! bepaald debiet door klein vat krijgen → meer snelheid nodig dan bij groot vat
Cardiovasculair stelsel als hemodynamisch systeem
Hart = centraal als pomp & alle transportcellen er rond
- Hart debiet redelijk constant
o Wel aanpassen aan behoeften
o Indien sporten → meer metabole nood → sneller kloppen
- Hart zal druk in centrale aorta regelen
o Vergelijkbaar met watertoren
- In verschillende organen zorgen dat er minder/meer stroming is
,Organisatie in vaatbedden
1. Parallele vaatbedden
o Hoofd & hals
o Long circulatie
o Bovenste ledenmaten
o …
o Onderste ledematen
2. Seriele vaatbedden
Bv. nieren
o Glomerulaire & peritubulaire vaatbedden
3. Combinatie parellel/serieel
o Splanchnisch vaten
In elk van de vaatbedden zijn er mechanismen
- Weerstand bepalen
- Verschil in weerstand met centrale aorta & veneus systeem → bepalen hoeveelheid
bevloeiing
o Bij eten meer bevloeiing naar maag & darm
o Bij sporten meer naar ledematen
Drukgradiënt
!! Er maar 1 cardiaal debiet voor de twee systemen
- Voor systemische circulatie
o Drukverval tussen proximale aorta & vena cava (of rechter atrium) bepaalt het
hartdebiet
o Systeem vasculaire weerstand
- Voor long circulatie
o Drukverval tussen truncus pulmonalis & linker atrium bepaalt hartdebiet
o Long vasculaire werstand
Beiden moeten compatibel zijn
!! Druk meting is altijd relatief
- Bepalen referentiedruk
= atmotferische druk op thoraxniveau
- Niet gebruik maken van natuurkunde eenheid (Pa), wel van mmHg/cmH2O
Drukgradiënt in CV systeem
1. Drijvende/axiale druk
Bepaalt bloeddruk
Verschil tussen druk op twee punten in bloedbaan
Oorzaak stroming
ΔP = P1 – P2
, 2. Transmurale druk
Druk over wand, loodrecht op
bloedstroming
Distensibiliteit van de vaten
Compliantie
ΔP = Pi – Po
3. Hydrostatische druk
Hoe lager in zwembad, hoe meer druk door water boven punt
= zelfde bij circulatie
Druk door aanwezigheid gravitatie
Δ P = ρg Δ h
ΔP = P1 – P2
Ook aanwezig zonder stroming!!
Gemiddelde arteriële druk
Hart = pulsatiel
DUS: zal drukprofiel geven
Systole druk: druk bij ejeculatiefase
Hoogste
SBP: max druk tijdens ejectiephase
Diastole druk: druk bij vullingsfase
Laagste
DBP: druk einde vullingsfase, vlak voor ejectie
Liggend persoon
- Druk centrale aorta → rood
- Druk vena cava → blauw
- Druk rond hart iets hoger
- In hoofd & benen ongeveer
gelijk
Drukgradiënt is ongeveer 90 mmHg
Rechtstaand persoon
- Druk voeten > druk hoofd
- Grafiek: druk hoger naarmate meer naar links
Drukgradiënt ongeveer gelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Laura993. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,48. Je zit daarna nergens aan vast.
