RHet Ottomaanse rijk en WOI
Arabische wereld lijdt nog altijd onder het niet in handen nemen v eigen lot:
geen verenigd standpunt bij de Arabieren voor bv. Buitenlands beleid
1.Achtergrond: het Millet-systeem vd
Ottomanen
= religieuze (niet-moslim) gemeenschap in het Ottomaanse Rijk die haar eigen
structuur heeft: een eigen rechtbank voor de joden & christenen &
soennietische moslims onder de Ott administratie
Millet krijgt bescherming vd OT staat (sultan, khalief)
Autonome positie binnen OT rijk (voor zichzelf verantwoordelijk)
# westerse mogendheden kwamen op voor # millets
o Internationale politiek uitgespeeld binnen het OTR dmv millets
o = OTR van binnenuit verzwakken
Vb. Frankrijk kwam op voor katholieke christenen en probeerde concessies te
krijgen vd OT sultan
Vb. Russische tsaar kwam op voor orthodoxe christen vh rijk
--> OT sultan °panislamisme = mislukt door °nationalisme (vb. Ataturk)
2.1914: OTR kiest kant van Duitsland tijdens
WOI
Wie? Enver Pasha
lid v militair triumviraat die aan vooravond v WOI OTR regeerde
Ottomaans militair officier en leider vd Jonge Turken Revolutie (1908)
V 1909-1911 militair attaché in Berlijn
o Bewondering voor Duitse macht en leger
o Uitnodiging Duitse officieren voor hervorming Ottomaanse leger
Waarom?
Hulp v Duitsers: Bouw v spoorwegen door Duitsers & minder koloniale
belangen v Duitsers
Gevolg? OTR kiest kant v Duitsland in WOI
Op Duitse oorlogsschepen onder Ott vlag Rus havens in ZZ
gebombardeerd
# OTT legereenheden onder leiding v Duitse commandanten
, 3.Tegenstrijdige afspraken tijdens WOI
Sykes-Picot (1916)
Waarom?
Geallieerden krijgen het idee aan winnende hand te zijn en beginnen na te
denken over wat er moet gebeuren met het OTR als de Triple Entente erin zou
slagen het rijk te verslaan tijdens WOI
Wie? Fr, GB, TS RUS (valt weg in 1917)
Franse onderhandelaar Georges Picot
Brit Mark Sykes
Wat besproken? Geheime besprekingen
1.N-AFR: moet Franse invloedssfeer blijven
<-> Egypte: Engels protectoraat ’80 vd 19e E vb. Suez-kanaal naar BI
2.M-O: rechte lijnen getrokken
Fransen: zuidelijke gebieden vh huidige Turkije en een kuststrook vh hudige
Syrië en Libanon
Britten: huidige Koeweit en deel v wat we nu Irak noemen
(Transjordanië: koninkrijkje onder Engelse invloed)
Br Mandaat: westen van Irak
Fr mandaag: groot deel vh huidige Syrië
Internationaal: Palestian als symbolische plaats
vb. Voor Russische tsaar ‘opkomen voor orthodoxie’ ~ millet
,McMahon-Hussein (1916)
Wie was McMahon?
= Hoge Commissaris in Egypte v GB
Wie was Hussein bin Ali?
zoon van Ali van Mekka
was sjarief van Mekka en koning van het Koninkrijk Hedjaz.
o De Hedjaz is een deel van het huidige Saoedi-Arabië.
o Omdat Hoessein een lijnrechte afstammeling was van de
profeet Mohammed droeg hij de titel sjarief.
(Zonen: Ali & Faisal & Abdallah)
Wat?
Briefwisseling van juli 1915 tot feb 1916 tussen Hoessein bin Ali en Henry
McMahon waaron het VK belofte doet van een eigen Arabisch koninkrijk olv
Hussein mits Arabieren in opstand zouden komen tijdens WOI <--> OTT
Gevolg? Opstand °10 juni 1916
Gesteund door Britse offificier Lawrence of Arabia
Troepen veroveren heiligdommen in Mekka vb. Ka'aba
Ontruimeren barakken v OTT leger & ontdekken pamfletten vd Turkse
officieren die in geheim organisatie waren gestart v Turks nationalisem
o 'Ottomanen hebben ons wijs gemaakt 1 front te zijn <-> west
krachten'
o 'Ze zeggen dat ze Turken zijn, dan zijn wij Arabieren & hebben
recht op eigen koninkrijk'
= propaganda voor opstand!
Russische Revolutie (okt 1917): SP bekend gemaakt
Lenins visie: boek 'imperialisme = laatste fase v kapitalisme'
o Alle proletariërs moeten zich verenigen om zich te bevrijden v
kapit klasse
o Heel WOI = enkel in belang v kapit klasse
Lenins acties:
o Lenin sluit vrede met Duitsland
o Lenin geeft documenten vrij om zijn visie aan te tonen o.a.
Geheime Sykes-Picot besprekingen
Gevolg: voor Arabieren duidelijk dat Engelsen hen hadden voorgelogen
o Engelsen & Fransen in paniek
, Balfour Declaration (2nov 1917)
Wie?
Arthur James Balfour, Britse minister v Binnenlandse Zaken
Chaim Weizman, scheikundige v joodse komaf & pol zionist* & eerste
president v Israël
Ontdekte iets wat maakte dat buskruit sneller kon ontploffen
o Bereid te geven aan Engelse regering in ruil voor een verklaring
Zionisme? Streven naar een onafhankelijke Joodse staat
Pol zionisme ontstaan in tijd v ° Eur nationalisme
o Idee: joodse staat om mee te kunnen doen aan nationalisme vd
19e E
Rel zionisme bestaat al langer
o Idee: streven v religieuze joden om terug te keren naar Zion (berg)
op moment dat messias verschijnt
Wat? brief gericht aan de Zionistische Beweging na invloed v Weizmann
BR regering belooft haar best te doen voor °Joods 'tehuis' in Palestina
mits rechten v toenmalige inw niet w aangetast
Gevolg? Arabische bevolking v Palestian was af v het OTR maar werd nu
geconfronteerd mete Brits bestuur dat een zionistisch project uitbouwde
4.Opdeling v OTR na WOI
14punten v president Wilson
Achtergrond: VS zelf voormalige kolonie geweest v GB
idee v einde v koloniaal systeem ter zelfverrijking v landen
Visie: elk volk heeft het recht op zelfbeschikking (=over eigen lot beslissen!)
°Volkerenbond = internationale orde om herhaling WOI tegen te gaan
Einde FR/ENG droom in MO
Compromis: mandaatsysteem voor sommige delen OTR
Beheerst door mandaathouder: gebieden 'opvoeden' opdat het eigen
staat zou worden en volwaardig lid VB
'verborgen kolonialisme'
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vknn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
