Koorts -> infectie
MAAR bij gewone blaasontsteking (cystitis) : geen koorts
Ernstige urologische aandoeningen (kwaadaardige tumoren) -> anorexia en gewichtsverlies
VOOR de typische urologische klachten
Nierkoliek: bijna altijd braken
1.1. Pijn
1.1.1. Ter hoogte van de nier
Pijn thv nier : nierloge (unilateraal dorsaal onder de ribben)
a) Chronisch zoals niertumor: pijn is meestal dof en knagend
b) Acuut zoals nierkoliek: pijn meestal zeer hevig en uitstralend
Een differentiaal diagnostisch belangrijk verschil met de zo vaak voorkomende lumbale pijn
door orthopedische afwijkingen (lumbago, hernia), is dat nierpijn nooit gebonden is aan een
of andere houding of beweging. Bovendien is de pijn door nierpathologie ook zelden
bilateraal.
,1.1.2. Ter hoogte van de urether
Pijn thv de ureter wordt bijna altijd veroorzaakt door een afdalende uretersteen. Naargelang
de plaats van inklemmen situeert de pijn zich:
- Bij inklemming hoog in de ureter: dorsaal met uitstraling naar het hypochondrium
- Bij inklemming in het midden van de ureter: dorsaal met uitstraling naar de flank
- Bij inklemming net voor de blaas: in de fossa iliaca met uitstraling naar de
geslachtsorganen
1.1.3. Ter hoogte van de blaas
Komt minder voor bij banale blaaspathologie (bv. cystitis) MAAR vooral bij diep infiltrerende
tumoren en bij acute retentie (globus vesicalis)
1.1.4. Ter hoogte van de prostaat
Komt niet veel voor: pt klaagt van vervelend gevoel of een druk thv het perineum
Acute prostatitis: spontaan het gevoel van een “warm ei” in het perineum
1.1.5. Ter hoogte van de testikels
Waar? In het scrotum
= frequent een aanleiding voor urologische raadpleging
De testikels zijn zéér gevoelig en de pijn (bv. bij trauma, ontsteking) is vaak zeer hevig
1.1.6. Ter hoogte van de penis
Komt ook niet veel voor.
Het kan het gevolg zijn van priapisme (een aanhoudende erectie zonder seksuele stimulus en
zeer pijnlijk)
Pijn thv de penis is meestal urethrale pijn, veroorzaakt door een steentje en meer frequent
door een infectie.
1.2. Gastro-intestinale symptomen
Door gemeenschappelijke innervatie via bepaalde zenuwbanen: bij een nierkoliek:
- Nausea
- Braken
- Paralytische ileus (darmverlamming)
Door uitbreiding van bepaalde urologische processen (tumoren, nierabces, …) naar naburige
organen kunnen ook gastro-intestinale symptomen optreden door peritoneale prikkeling (=
pijnlijke prikkeling van het buikvlies/peritoneum).
1.3. Afwijkingen in het mictiepatroon
= LUTS = Lower Urinairy Tract Symptoms
Zowel kwantitatieve als kwalitatieve veranderingen kunnen optreden
,1.3.1. Kwantitatieve afwijkingen
- Normale blaascapaciteit:
350-450 ml (man)
450-550 ml (vrouw)
1.3.1.1. Polyurie
= een verhoogde hoeveelheid urineproductie (>3l/24u) & moet onderscheiden worden van
frequente mictie
Typische oorzaken:
- Ontregelde diabetes mellitus
- Diabetes insipidus
Gevolg van een tekort aan het ADH & psychogene polydipsie (zeldzamer) waarbij
patiënten een sterk overmatige hoeveelheid drinken
+ gebruik van diuretica
1.3.1.2. Oligurie
= te weinig urine (< 500 cc/dag)
Wordt primair veroorzaakt door een nefrologische oorzaak (bv. acute glomerulonefritis) of
secundair door een andere oorzaak (bv. dehydratatie of door een obstructie)
1.3.1.3. Anurie
= geen urineproductie
Wordt veroorzaakt door een nefrologisch probleem en mag niet verward worden met
urineretentie (niet kunnen uitplassen)
1.3.1.4. Acute urineretentie
= geen urineafvloei door belemmering van de urineafvloei (postrenataal)
De oorzaak is meestal urologisch:
- Thv de ureter (hydronefrose)
- Thv de blaas of urethra (globus)
Het is meestal pijnlijk.
1.3.2. Kwalitatieve afwijkingen
1.3.2.1. Pollakisurie
= te frequent urineren
Wordt veroorzaakt door:
- Irritatie van de blaas door infectie (cystitis, blaassteen, blaastumor)
- Neurogene overprikkeling (overactieve blaas)
- Onvolledige blaaslediging (residublaas door bv. prostaathypertrofie)
Mannen: meest prostaathypertrofie
Vrouwen: meest cystitis
, 1.3.2.2. Nycturie
= nachtplassen
Komt vaak voor bij:
- Nierziekten
- Leverinsufficiëntie
- Slecht geregelde diabetes mellitus
Dikwijls al in een vroeg stadium
Bijvoorbeeld bij hartinsufficiëntie worden oedemen die overdag opgestapeld worden, ’s
nachts geresorbeerd en door de nieren gefilterd. Vaak is nycturie een gevolg van polyurie. Bij
mannen met benigne prostaathypertrofie komt nachtelijk plassen ook voor.
Soms heeft het een duidelijke oorzaak, zoals het laat op de avond drinken van grote
hoeveelheden vocht (vooral alcohol, koffie of thee)
1.3.2.3. Strangurie of algurie
= pijn bij het plassen
Wordt meestal veroorzaakt door cystitis, maar kan bij elke urologische infectie voorkomen.
Pijn onmiddellijk na het plassen wordt vaak veroorzaakt door een blaassteen, die op het
einde van de mictie de blaas afsluit
1.3.2.4. Dysurie
Terminale dysurie = het typische pijnpatroon bij cystitis MAAR eigenlijk zouden we het
terminale strangurie moeten noemen
Klachten:
- Moeilijke mictiestart (bv. bij blaasoverrekking)
- Verminderde kracht van de urinestraal (subjectief syptoom maar kan geobjectiveerd
worden met uroflowmetrie)
- Nadruppelen (minimaal nadruppelen is normaal)
- Plaasen in 2 episodes (bv. blaasdivertikel)
- Plots stoppen van de urinestraal (bv. bij blaaslithiasis)
1.3.2.5. Paruresis
= niet kunnen plassen wanneer er anderen bij zijn (publiek toilet)
1.3.2.6. Incontinentie
= onwillekeurig urineverlies heeft veel oorzaken:
- Stressincontinentie
- Urge incontinentie
- Ischuria paradoxa (druppelplassen)
- Incontinentie door abnormale verbinding met de buitenwereld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittdegroote. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.