Samenvatting van het vak Ethiek en deontologie, deel Deontologie. Gegeven door Katja Laveyt op Hogeschool Vives Kortrijk. Volledige samenvatting van de cursus.
H2 Deontologie
1. Begripsomschrijving
Deontologie: een verzameling van normen en waarden voor goed professioneel handelen
die opgesteld zijn door een bepaalde beroepsgroep en die de leden van die beroepsgroep in
acht dienen te nemen bij de uitoefening van hun beroep.
- Belangrijk en noodzakelijk voor beroepsgroep.
- Consensus over bepaalde waarden binnen een beroepsgroep.
Deontologische code: hierin staan de concrete doelstellingen die een beroepsgroep wil
realiseren, dit zijn geen nieuw gecreëerde normen, maar eerder explicitering van wat
voordien reeds als bindende norm werd beleefd.
- Interne werking: respect voor de cliënt/patiënt, met oog op het bieden van goede
dienst- en hulpverlening.
- Externe werking: aan de samenleving en de cliënt/patiënt laten zien wat zij van de
beroepsbeoefenaar mogen verwachten.
Tuchtoverheid of beroepsorde (bv.: Raad van de Orde van Geneesheren):
- Toezien op de naleving van de deontologie of deontologische code.
- Bijstand, juridisch advies…
- Kunnen tuchtsanctie opleggen (bv.: terechtwijzing, inhouding van wedde, ontslag…)
2. Deontologie in het sociaal-agogisch werkveld
SW heeft geen deontologische code en dus ook geen tuchtoverheid; SW is heel divers,
waardoor het moeilijk is om tot een systeem te komen waarin iedereen zich herkent.
- Meer vrijheid in manier van werken.
- Geen toegang tot bijstand en advies wanneer nodig, zoals tijdens een rechtszaak
betreffende een cliënt.
Veranderende maatschappelijke context: evolutie van “één-op-één relatie” naar
multidisciplinair teamgericht werken, waarbij verzameling, opslag, beheer en uitwisseling van
informatie essentieel zijn geworden.
Kenmerken van de gewijzigde hulpverleningscontext:
- Multi- en interdisciplinair teamgericht werken: breder verband van hulpverleners
die zich samen inzetten voor de oplossing van het voorliggende probleem. Behoort
tot de vaste werkingsbeginselen van SW.
- Dossiervorming: materiële drager van door beroepsgeheim gedekte gegevens.
Onontbeerlijk voor uitoefening van het beroep en ondersteuning van de welzijnszorg.
- Emancipatie van de cliënt
- Contextueel werken
- Professionalisering
- Nauwer contact met justitie
Omgaan met informatie kan vanuit drie figuren benaderd worden: discretieplicht,
privacybescherming en beroepsgeheim.
1
, Deontologie 2022-2023
H3 Privacy
Fundamenteel: de behoefte om te beschikken over een persoonlijke levenssfeer is een
universeel kenmerk van alle beschavingen.
Levensnoodzakelijk: privacy waarborgt het individuele welzijn en vrije persoonlijke reflectie,
hieruit kan intellectuele vrijheid functioneren als kweekbodem voor nieuwe ideeën waarbij de
hele maatschappij baat heeft.
Complex: privacy is een kwestie van evenwicht tussen conflicterende rechtmatige belangen.
1. Begripsomschrijving
Privacy: allerlei persoonsgebonden feiten, gevoelens, meningen en gedragingen die de
persoon voor zichzelf wenst te houden.
- Ruim en complex begrip
- Tijd- en plaatsgebonden
Dimensies van privacy:
- Recht op rust en isolement
- Recht op fysieke, morele en psychische integriteit
- Recht op geheimhouding van info m.b.t. de persoon
- Recht op uitbouw van menselijke contacten
2. Privacy als grondrecht
In België is het recht op privacy opgenomen in de Grondwet. Eerder principiële bescherming;
- Grondwet vereist verdere uitwerking in andere wetteksten.
- Wettelijke uitzonderingen zijn toegelaten.
Op internationaal vlak is het recht op privacy opgenomen in een aantal rechtsnormen,
waaronder UVRM en BUPO.
Criterium voor toelaatbaarheid van uitzonderingen op de bescherming van de privacy: de
noodzaak in een democratische samenleving (drieledig):
- Legaliteit: inmenging wordt voorzien door een wet in de brede zin van het woord,
m.a.w. door een rechtsnorm.
- Legitimiteit: inmenging beoogt de vrijwaring van één van de limitatief opgesomde
waarden.
- Proportionaliteit: inmenging is slechts toegelaten voor zover zij in een
democratische rechtsstaat nodig is.
3. Bescherming van de privacy in private verhoudingen
In België is er geen allesomvattende wet betreffende privacy, er zijn echter verschillende
wetten die verbonden zijn met het concept privacy: fragmentaire bescherming van privacy.
Bv.: Wet verwerking persoonsgegevens (“privacywet”): nu GDPR
Wet betreffende rechten van de patiënt
Strafwet betreffende hacking, briefgeheim, belaging, beroepsgeheim…
Wetgeving betreffende afluisteren, opnemen van privé- en telecommunicatie…
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper syco. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
