Deze samenvatting bevat alle inhoud die je moet kennen voor het examen: alle slides en wat gezegd werd in de hoorcolleges staat genoteerd. Duidelijke afbeeldingen en besprekingen van grafieken, onderzoeken en stroomschema's.
2. Essentiële onderdelen om te kunnen spreken van een zintuig .......................................................................................... 6
3. Verwevenheid waarneming en handelen ......................................................................................................................... 8
, Biologische psychologie II
HOOFDSTUK 1: Inleiding
1. Structuren en functies
Biologische psychologie I (voorkennis):
• Evolutie en gedragsgenetica: overerfbaar DNA à fysieke structuren à gedrag
o Vb. heratibiliteit IQ geschat op 50%: 50% van de variantie in dat IQ wordt bepaald door de genetische
code
o Er is een onontkenbare link tussen de fysieke en psychologische structuur
• Micro- en macrostructuur van het zenuwstelsel: het macrostelsel is de landkaart (een netwerk, ruggenmerg
etc.).
• Belangrijkste onderzoeksmethoden
Biologische psychologie II: functies
• Inzoomen op processen in specifieke deelstructuren (vooral zenuwstelsel)
o Zintuigen
o Motoriek
o Slaap en biologische ritmes
o Leren en geheugen
o Stress
o Niet vermeld: seksueel gedrag, eetgedrag …
• Uitermate breed en gespecialiseerd vakgebied; work in progress
o Helikopterzicht van belangrijkste functies
• Belang van netwerkstructuren
2. Netwerkstructuren: voorbeelden
Netwerken zijn groepen van neuronen die met elkaar communiceren, in allerlei lussen. Dit is complexe materie.
Dit zijn een aantal bouwstenen van netwerken. De axon is de zender, de neuron heeft dendrieten (ontvanger) waarmee
neuron B signalen ontvangt van neuron A. De boodschappenstofjes worden opgevangen door sleutelgaten (dendrieten
van neuron B). Wanneer dit gaat binden, gaat dit de rustpotentiaal van neuron B verstoren. In rust is er een negatieve
lading. Dit is eigenaardig. Om dat negatief te houden, is dit een ‘dure grap’ voor neuron B. Waarom niet gewoon op 0
leggen? Zo werkt het niet.
De rustpotentiaal is één van de manieren waarop het zenuwstelsel
ingebouwde manieren heeft om ruis een klein beetje te onderdrukken.
• Hormonale communicatie: dit is niet specifiek, niet voor één cel, aspecifieke boodschap (puberteit is niet
specifiek, komt wel op gang)
• Neuronale communicatie: dit is een sms’je sturen naar één persoon, met één inhoud, en één bepaalde timing.
Het stelt je in staat om op tijd weg te lopen als er plots een leeuw in de C&A opduikt. Je maakt duidelijke
beslissingen.
Neuron A werkt niet perfect, het geeft niet alleen een actiepotentiaal wanneer het dat moet doen, soms wordt er een
foutje gemaakt. Er zijn hiervoor controlemechanismen.
1
, Eenvoudige keten:
Neuron A communiceert met neuron B, die communiceert met neuron C. Dit gebeurt bv. in het ruggenmerg.
Convergentie:
Meerdere neuronen in laag A projecteren op éénzelfde neuron in laag B. Convergentie is er altijd, in meer of
mindere mate.
• Kwantitatieve integratie: de neuronen in laag A doen hetzelfde, maar het is de optelsom die relevant is.
o Retina: verschillende lichtgevoelige cellen: die projecteren maar één volgende cel in de keten. Deze cel
kan een optelsom maken van de neuronen in laag A.
• Kwalitatieve integratie:
o Neuron in visuele cortex: de geeft de prikkeling van de retina door aan
neuron B. Een andere neuron A geeft ook mee wat de ogen aan het doen
zijn. B heeft dit allemaal nodig. Er is input van verschillende bronnen nodig.
Drie neuronen in laag A en drie neuronen in laag B. Dit is niet convergentie: het is niet zo dat
ze in laag B ze het met minder moeten doen dan in laag A.
Divergentie
Hier is 1 neuron in laag A, en drie in laag B.
• Bv. dorsaal kolomsysteem: wanneer dit aankomt in het brein zijn er enerzijds
projecties naar de cortext, anderzijds naar het cerebellum. Dit kan pas door deze
situatie; één neuron die verschillende neuronen projecteert.
• Dopamine: wordt aangemaakt in het brein; maar dopamine-gevoelige
neuronen kom je in gans het brein tegen. Alle cellen in het brein worden
beïnvloed.
Neuronen leiden tot spiercontracties. Er zijn 10,000en spiervezelcellen. 1 neuron laat niet één spiervezel
samentrekken. Je krijgt piramidale neuronen die op hun eentje 10,000en spiervezels kunnen doen samentrekken.
Dit is divergentie.
Er moet ingebouwde foutencontrole zijn. Dat kan je doen o.b.v. een enkel paar neuronen (bv. rustpotentiaal), of
via netwerkstructuren. Je komt dit doorheen het zenuwstelsel veel tegen.
Feedbacklus: eenvoudig netwerk
Hier is neuron C nieuw. Zowel neuron B als C worden geëxciteerd door neuron A. Neuron C heeft een inhibitoire
invloed op neuron A. Dit betekent: als neuron C vuurt, neemt de kans af dat neuron A nog eens gaat vuren. Dit is
een feedback-systeem. Het signaal van A komt bijna gelijktijdig aan bij B en C. Een beetje later komt er een
signaal van C naar A. Indien A zich duidelijk uitspreekt, dan ontvangt B de boodschap. Indien A zich minder
duidelijk uitspreekt, het signaal niet doorgegeven wordt. Dit is een scherper
onderscheid tussen ‘ja’ en ‘nee’. Soms wordt een actiepotentiaal doorgegeven om
de machinerie te onderhouden. Er zit dus ruis op het systeem, het is niet perfect. C
zorgt ervoor dat kleinere, subtiele signalen niet doorgegeven worden.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Nora275. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,09. Je zit daarna nergens aan vast.