- Kanaal voor urine/zaadcellen
- Geslachtsgemeenschap
Anatomie
1. Corpus cavernosum: bevat kleine lacunes (holtes) die zich vullen met bloed en
gescheiden zijn door een septum
Functie: zwelling penis -> voortplanting
2. Corpus spongiosum: urethra gelegen hierin, wordt niet groter bij erectie doordat er
minder lacunes zijn, er meer fibreus weefsel is en de tunica albuginea minder aanwezig is
3. Tunica albuginea: wit omhulsel van bindweefsel rondom het sponsachtig lichaam
Functie: knelt bloedtafvoer af -> bloed in zwellichamen -> penis in erectie
Testis
Verschillende lobuli gescheiden door septa en omgeven door tunica albuginea
In septa vind je lang opgerolde buis = tubuli seminiferi contorti (zaadcelontwikkeling)
Epididymis/bijbal staat in voor opslag van zaadcellen -> deze worden via vas deferens
afgevoerd naar penis (kijk morfologie)
Androgenen
Productie
Dehydro-epi-andosterone-sulfaat (zwak)
Dehydro-epi-andosterone (zwak)
Androstenodione (zwak)
Testosteron (sterk)
-> aangemaakt in Leydig cellen (testis) vanuit
cholesterol adhv enzymen
Dehydro-testosteron (sterkste)
→ Zwakke androgenen zijn de bouwstenen
voor sterke androgenen
,Mechanisme
In de hypothalamus worden
gonadotrope releasing hormonen
vrijgelaten -> adenohypofyse -> LH en
FSH vrijzetting -> effect op testis ->
vrijzetting Testosteron
Leydigcel
- gelijkaardig aan thecacel (vrouw)
- Liggen tussen de tubuli seminiferi
- Bevatten LH-R
- LH stimuleert metabolisatie cholesterol → androgenen
Geen positieve feedback (<-> vrouw)
Schematische voorstelling
GNRH = Gonadotrope releasing hormoon
C = cholesterol
A = androgenen
T = testosteron
-> negatieve feedback op LH, FSH en Kiss (zie
vrouw)
Te hoge [T]
- Testosterone stimuleert erytropoëtine -> aanmaak RBC -> stijging hematocriet waarden ->
bloed meer visceus -> daling bloeddoorstroming hart en hersenen → trombose
- Bij bodybuilder: prostaat is androgeen gevoelig -> groeit -> vernauwing urethra -> plassen met
katheder. Aantal functionele zaadcellen daalt -> kans op natuurlijke zwangerschap neemt af
Concentratie
- Testosteron tot 10x hoger bij man, alle andere androgenen zijn hetzelfde bij de vrouw
- Jonge leeftijd: testosteron piek tijdens ochtend -> ochtenderectie
- Piek vlakt af bij ouder worden; ochtenderectie verdwijnt
- Als de androgenen binden aan albumine worden ze actief
- T en DHT worden inactief wanneer ze binden aan SHBG (sekshormoonbindend globuline)
,Werking
- Actieve androgenen = vrije androgenen (3%) en albumine gebonden androgenen
- Testosterone is 50% afkomstig uit bloed via testis, 50% lokaal via precursoren in de bijnieren
- Werking Testosteron: altijd effect op gen transcriptie, welk mechanisme gebruikt wordt is
afhankelijk van het weefseltype
Afbraak Testosteron:
- Excretie via urine als T
- Afbraak en excretie via urine
- Zwavelzuur
- Glucuronzuur
- Metabolisatie
- Lever: T -> 17-ketosteroïden
- Prostaat: T -> DHT
Spermatogenese
Regeling
= vormen van zaadcellen in tubuli seminiferi contorti
Basale
membraan
Sertoli cel ~
granulosa cel
Stamcel
Zaadcel
Functies sertoli cellen (“nurse cell”)
- Ondersteuning van de ontwikkelende zaadcellen
- Bescherming van de zaadcellen voor toxische stoffen
-> zorgen dat bloed niet tot aan ontwikkelende zaadcellen kan komen (blood-testis-barrière)
- Belangrijke voedingsbron voor de ontwikkelende zaadcellen
Spermatogonia gaat van basale membraan naar het centrum van de tubuli semnififeri contorti
migreren -> spermatogenese verloopt van buiten naar binnen
Spermatogenese: (duurt 72 dagen)
- Mitotische deling van de spermatogoonia vanaf puberteit
-> type A doet opnieuw mitotische deling (zo heb je altijd een ‘poel’)
-> type B cellen doen meiose
→ haploide spermatiden
Verschil met vrouw:
- Geen stopzetting van meiose proces en geen vorming van poollichaampjes
, Opbouw zaadcel
Kop: genetisch materiaal (essentieel: doel voortplaning)
Acrosomale kap: Zona pelucida van eicel binnen te dringen
Middenstuk: Middenstuk: gerangschikte mitochondria (batterijen zaadcel)
Staart: voortbeweging met behulp van axoneem
Morfologie is atypisch voor cel: alle ballast is afgegooid, draagt enkel essentiële
dingen mee
FSH gevormd in AH -> FSH-R in Sertoli cellen ->
aanmaak 4 moleculen: inhibine, ABP, AR, GF en
E2
Bevruchtingsproces ~ Spartacusrun
Bij ejaculatie: productie 80 – 300 miljoen zaadcellen (moet voortdurend zaadcellen produceren)
Hindernissen: PH veranderingen, mucus
Slechts 100-1000 zaadcellen vinden de eicel (wauw)
Kans op bevruchting?
Vanaf 60 miljoen spermacellen vergroot de kans niet meer op een bevruchting (er is een plateau)
Kwaliteitscontrole: aantal, morfologie en mobiliteit
Temperatuur
Indaling gonaden
Leydigcellen produceren insuline-like peptide 3 zodat de testis afdalen naar de liesstreek tijdens de
embryonale ontwikkeling. Verder in de zwangerschap dalen ze tot in het scrotum oiv. Testosterone.
De temperatuur in het scrotum is 2-4°C lager dan de lichaamstemperatuur, dit is vereist voor een
goede spermatogenese. Een te hoge temperatuur verhoogt de kans op teelbalkanker.
Warmte afvoer
- Weinig isolatie:
- Het scrotum is weinig behaard
- Scrotum heeft een dunne huid
- Afwezigheid van subcutaan vet
- Veel warmte afvoer:
-Aanwezigheid van veel zweetklieren
- Aanwezigheid van subcutane bloedvaten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bsct1094. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.