Inhoud
1 Intelligentie en cognitieve vaardigheden doorheen de volwassenheid................................................................8
Inleiding.................................................................................................................................................................8
Definitie volgens Leek...........................................................................................................................................9
Definitie volgens experts.....................................................................................................................................10
Symposia van 1921 en 1986............................................................................................................................10
Operationele definitie van Boring (1923)........................................................................................................10
Intelligentie en IQ................................................................................................................................................11
Francis Galton (1822-1911).............................................................................................................................11
Alfred Binet (1857-1911).................................................................................................................................11
IQ - William Stern (1912).................................................................................................................................12
David WECHSLER (1896-1981)........................................................................................................................13
IQ.....................................................................................................................................................................14
Robert Yerkes (1876-1956).............................................................................................................................14
IQ: het meten van intelligentie...........................................................................................................................15
Robert Yerkes (1876-1956).............................................................................................................................15
Robert Yerkes (1876-1956).............................................................................................................................15
Wechsler..........................................................................................................................................................15
Progressive matrices: ontwikkeld door Schotse psycholoog John Raven.......................................................17
Intelligentie..........................................................................................................................................................18
2 Factoranalyse.......................................................................................................................................................19
Correlatie.............................................................................................................................................................19
Probleemstelling.................................................................................................................................................20
Algemeen probleem........................................................................................................................................20
Onze interesse: cognitieve vaardigheden...........................................................................................................21
Factoranalyse: op zoek naar een verklaring voor de correlaties........................................................................22
Uitgangspunt: 1 factor model.........................................................................................................................22
Hoe dit model schatten.......................................................................................................................................26
Bovendien: waarom maar 1 factor?....................................................................................................................27
Een formele statistische beschrijving – toegepast op intelligentie....................................................................28
Factormodel met 1 factor...............................................................................................................................28
Toegepast op intelligentietest.............................................................................................................................31
Correlatietabel WAIS.......................................................................................................................................31
Factormodel met 2 factoren...........................................................................................................................32
2 factor-oplossing voor WAIS correlatiematrix...............................................................................................35
Rotaties van factoren......................................................................................................................................36
1
, Welk model kiezen? Welk model ‘past het best’?..........................................................................................40
Tot slot: enkele overschouwende bedenkingen.................................................................................................44
3 De structuur van intelligentie...............................................................................................................................45
Inleiding...............................................................................................................................................................45
Psychometrische modellen.................................................................................................................................47
Spearman........................................................................................................................................................47
Vernon.............................................................................................................................................................49
NB. Cyril Burt.......................................................................................................................................................51
Thurstone............................................................................................................................................................52
Thurstone: primary mental abilities: vertrekpunt & principes.......................................................................52
Guilford................................................................................................................................................................55
Guilford: structure of intellect........................................................................................................................55
Cattell..................................................................................................................................................................58
Cattell: multiple 2de-orde factoren..................................................................................................................58
Carroll..................................................................................................................................................................60
Carroll: heranalyses.........................................................................................................................................60
Evaluatie Factoranalytisch onderzoek.................................................................................................................62
Gegevens-subjecten........................................................................................................................................63
Gegevens – tests.............................................................................................................................................63
Verwerking..........................................................................................................................................................63
Theoretische modellen........................................................................................................................................64
Gardner: multiple intelligences: vertrekpunt en theorie................................................................................64
Sternberg.............................................................................................................................................................66
Evaluatie theoretisch onderzoek.........................................................................................................................69
Elementaire processen........................................................................................................................................69
Elementaire processen algemene intelligentie...............................................................................................70
Elementaire processen verbale intelligentie...................................................................................................72
Cognitieve compontenten...................................................................................................................................73
Synthese..............................................................................................................................................................75
4 Geslachtsverschillen in intelligentie.....................................................................................................................76
5 Levensloopperspectief, ontwikkelingstaken en hersenontwikkeling..................................................................78
Ontwikkelingstaken.............................................................................................................................................78
bronnen van ontwikkelingstaken....................................................................................................................78
Uitdagingen, bepalingen en kansen................................................................................................................78
Ontwikkeling als levenslang................................................................................................................................79
Levensloop.......................................................................................................................................................79
Ontwikkeling als multidimensioneel en multidirectioneel.................................................................................79
2
, Dimensies van ontwikkeling............................................................................................................................79
De levenstrap hoe het gaat.............................................................................................................................79
Leeftijdsverschillen in verwerkingssnelheid....................................................................................................79
Leeftijdsverschillen in verbale bekwaamheid.................................................................................................80
Leeftijd en positieve gevoelens.......................................................................................................................80
Ontwikkeling als plastisch...................................................................................................................................80
Ontwikkeling beïnvloed door veelvoudige, intragerende krachten...................................................................82
Cognitieve neurowetenschappen van de ontwikkeling..................................................................................82
Wat ontwikkelt zich op zenuwstelselniveau?.................................................................................................82
Welke factoren bepalen de ontwikkeling.......................................................................................................83
Navigeren door het menselijk brein................................................................................................................83
Secties: 3 orthogonale vlakken door de hersenen..........................................................................................83
Witte en grijze stof..........................................................................................................................................84
Sensorische en associatieve cortexen.............................................................................................................85
Frontale cortex....................................................................................................................................................85
Hersenen van pasgeboren en volwassenen....................................................................................................85
Ontwikkeling van het menselijk brein tot de jonge volwassenheid...............................................................86
Postnatale hersengroei...................................................................................................................................86
Eliminatie van synapsen (snoeien/pruning)....................................................................................................86
Tijdsverloop van postnatale ontwikkeling......................................................................................................87
Het complexe samenspel van sociaaleconomische status (SES) en hersenontwikkeling...................................87
6 Neurocognitieve ontwikkeling in de adolescentie...............................................................................................88
Adolescentie: wat en wanneer?..........................................................................................................................88
Ontwikkelingstaken van de adolescentie............................................................................................................88
Van ‘Storm and Stress’ naar een versie van de 21ste eeuw...........................................................................88
Cognitieve ontwikkeling in de adolescentie........................................................................................................88
Vertrekpunten en verwezenlijkingen..............................................................................................................88
Topics overzicht...............................................................................................................................................89
Theorie van Piaget: formeel operationele fase...................................................................................................89
Hypothetisch-deductief redeneren: Piagets pendulumprobleem..................................................................89
Propositioneel denken....................................................................................................................................89
Vervolgonderzoek op formeel operationeel denken......................................................................................90
Verbeterde informatieverwerking in de adolescentie: cognitieve controle & executieve functies...................90
Gevolgen van abstract redeneren: zelfbewustzijn & focus op ‘zelf’ (I)..............................................................90
Andere gevolgen van abstract redeneren.......................................................................................................90
Onderliggende hersenfuncties bij impulsief gedrag van de adolescent.............................................................91
Geslachtsverschillen in mentale bekwaamheden...............................................................................................91
3
, Geslachtsverschillen in lezen en schrijven......................................................................................................91
Geslachtsverschillen in wiskundige taken zijn afhankelijk van type informatieverwerking...........................91
Op perceptie gebaseerde representaties: mentale rotatie............................................................................91
Biologische invloeden op geslachtsverschillen in ruimtelijke bekwaamheden..............................................92
Ervaringsinvloeden op geslachtsverschillen in ruimtelijke bekwaamheden..................................................92
Culturele factoren bij geslachtsverschillen in mentale bekwaamheden........................................................92
Gebruik van digitale media.................................................................................................................................92
Media Gebruik en Media Multitasking...........................................................................................................93
Cognitief presteren bij HMM’s........................................................................................................................93
Multitasking verstoort leren...........................................................................................................................93
Is je smartphone al onderdeel van jouw lichaam?.........................................................................................93
Preventie vroegtijdig school verlaten.................................................................................................................94
Huidige Stand van Zaken en Fundamentele Vragen...........................................................................................94
Onderliggende hersenfuncties bij impulsief gedrag van de adolescent.............................................................94
Hersenontwikkeling in de adolescentie..............................................................................................................95
Longitudinale veranderingen in witte massa en grijze massa volumen.............................................................95
Ontwikkeling van het menselijk brein tot de jonge volwassenheid...............................................................95
De ‘Duale-systemen’ Benadering van Adolescentie...........................................................................................96
Het Sociaal-emotionele Netwerk....................................................................................................................96
Lymbisch systeem (Kwab)...............................................................................................................................96
Cognitieve Controle.........................................................................................................................................96
Onbalans in rijping van duale-systemen.........................................................................................................97
Hersenactiviteit tijdens het bekijken van angstige en neutrale gezichten.........................................................97
Verhoogde Beloningsgevoeligheid bij Adolescenten..........................................................................................97
Nucleus Accumbens weerspiegelt de omvang van de beloning bij adolescenten.........................................98
Risico's nemen en de rol van de Aanwezigheid van Peers: Het ‘Stoplicht rij-spel’.............................................98
Adolescenten nemen meer Risicobeslissingen en veroorzaken meer Botsingen in de Aanwezigheid van
Peers................................................................................................................................................................98
Activatie van de hersenen tijdens het ‘Stoplicht rij-spel’...............................................................................98
‘Warme’ en ‘Koude’ Contexten voor Besluitvorming.........................................................................................99
Implicaties voor Interventies en het Sociale Leven.............................................................................................99
Leerdoelstellingen en te stellen vragen: Cognitieve ontwikkeling tijdens de adolescentie...............................99
Te Stellen Vragen: Neurocognitieve Ontwikkeling in de Adolescentie.............................................................100
6.1 Cognitieve ontwikkeling in de middelbare en late volwassenheid.................................................................101
Wat is de jongvolwassenheid?..........................................................................................................................101
Overzicht cognitieve ontwikkeling....................................................................................................................101
Perry: Epistemische cognitie.............................................................................................................................101
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evidebusscher. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
