Thema 1: Dierlijke ontwikkeling .............................................................................................................................. 4
Bevruchting ......................................................................................................................................................... 4
Sperma-penetratie en membraanfusie ........................................................................................................... 4
Eicel-activatie .................................................................................................................................................. 5
kernfusie ......................................................................................................................................................... 5
Kernfusie ............................................................................................................................................................. 6
Klieving ................................................................................................................................................................ 7
Klievingspatronen ............................................................................................................................................... 8
Gastrulatie ........................................................................................................................................................... 9
Organogenese ................................................................................................................................................... 10
Organogenese in vertebraten ........................................................................................................................... 10
Neurulatie ..................................................................................................................................................... 10
Ontwikkelingsmechanismen ............................................................................................................................. 12
Cellulaire ontwikkelingsprocessen ................................................................................................................ 12
Controle ontwikkelingsprocessen ................................................................................................................. 12
Ontwikkeling bij placentaire zoogdieren........................................................................................................... 13
Gastrulatie zoogdieren ...................................................................................................................................... 14
Extra-embryonale membranen bij vogelei en menselijk embryo ..................................................................... 14
Ontwikkeling bij placentaire zoogdieren........................................................................................................... 15
Thema 2: weefsels................................................................................................................................................. 16
Dierlijke weefsels .............................................................................................................................................. 16
Dierlijke lichaamsholtes .................................................................................................................................... 16
Epitheelweefsel ................................................................................................................................................. 16
Steunweefsel ..................................................................................................................................................... 17
Spierweefsel ...................................................................................................................................................... 19
Zenuwweefsel ................................................................................................................................................... 20
Organen en orgaanstelsels ................................................................................................................................ 20
Homeostase ...................................................................................................................................................... 21
Thema 3: Osmoseregulatie en het excretiestelsel ................................................................................................ 23
Osmolariteit en osmotische balans ................................................................................................................... 23
Osmoregulatie bij invertebraten ....................................................................................................................... 24
Evolutie van de nier bij vertebraten .................................................................................................................. 25
Stikstofhoudende afvalstoffen .......................................................................................................................... 25
De nier bij zoogdieren ....................................................................................................................................... 26
Reabsorptie en secretie .................................................................................................................................... 27
1
, Excretie.............................................................................................................................................................. 27
Transport in het nefron ..................................................................................................................................... 27
Hormonale controle van de osmoregulatie ...................................................................................................... 28
Thema 4: spijsvertering ......................................................................................................................................... 29
Variatie in spijsvertering ................................................................................................................................... 29
Types spijsvertering .......................................................................................................................................... 29
Vertebrate spijsvertering .................................................................................................................................. 29
Wanden spijsverteringskanaal ...................................................................................................................... 30
Mond en keelholte ........................................................................................................................................ 30
Slokdarm (oesophagus) ................................................................................................................................. 30
Maag ............................................................................................................................................................. 30
Dunne darm .................................................................................................................................................. 31
Absorptie ........................................................................................................................................................... 32
Dikke darm ........................................................................................................................................................ 32
Regulatie spijsverteringstelsel........................................................................................................................... 32
Regulatie voedselopname ................................................................................................................................. 33
Neuro – endocriene controle van voedselgedrag ............................................................................................. 33
Voedselenergie en essentiele nutriënten ......................................................................................................... 33
Thema 5: Musculo-skeletaal stelsel ...................................................................................................................... 34
Types van skelet ................................................................................................................................................ 34
Been .................................................................................................................................................................. 35
Beenstructuur ................................................................................................................................................... 35
Beweging van de skeletspieren ......................................................................................................................... 36
Structuur van de skeletspier ............................................................................................................................. 36
Contractie van de skeletspier ............................................................................................................................ 36
Types van spiervezels ........................................................................................................................................ 37
Thema 6: Het circulatorisch systeem: de bloedsomloop ...................................................................................... 38
circulatiestelsel bij invertebraten...................................................................................................................... 38
Circulatiestelstel bij vertebraten ....................................................................................................................... 38
Samenstelling en functie van het bloed ........................................................................................................ 38
Karakteristieken van bloedvezels .................................................................................................................. 39
Cardiovasculaire ziektes ................................................................................................................................ 39
Evolutie van de bouw van het hart ............................................................................................................... 40
Hartcyclus ...................................................................................................................................................... 41
Bloeddruk meten .......................................................................................................................................... 42
Contractie hartspier ...................................................................................................................................... 42
Thema 7: Ademhaling/gasuitwisseling ................................................................................................................. 43
2
, Cellulaire ademhaling (respiratie) ..................................................................................................................... 43
(in)directe gasuitwisseling cel – milieu ............................................................................................................. 43
Transport van gassen ........................................................................................................................................ 43
Principes van gasdiffusie ................................................................................................................................... 43
Transport van O2 ............................................................................................................................................... 43
Ademhalingspigmenten .................................................................................................................................... 44
Transport van CO2 ............................................................................................................................................. 45
Gasuitwisselingssystemen ................................................................................................................................. 45
Thema 8: Endocrien – hormonaal stelsel .............................................................................................................. 46
Chemische boodschappermoleculen ................................................................................................................ 46
Typische chemische boodschapper-moleculen ............................................................................................ 46
Endocrien systeem ............................................................................................................................................ 47
Lipofiele hormonen ........................................................................................................................................... 49
Hydrofiele hormonen ........................................................................................................................................ 50
Hypofyse-hypothalamus ................................................................................................................................... 51
Neurohypofyse .............................................................................................................................................. 51
Adenohypofyse ............................................................................................................................................. 52
Perifere endocriene klieren............................................................................................................................... 53
Diabetes Mellitus .............................................................................................................................................. 55
Gonaden ............................................................................................................................................................ 56
RAAS – systeem ................................................................................................................................................. 56
Thema 9: Het zenuwstelsel ................................................................................................................................... 57
Organisatie van het zenuwstelsel ..................................................................................................................... 57
Mechanisme van de zenuwimpuls .................................................................................................................... 58
Synapsen ........................................................................................................................................................... 61
Neurotransmitters ............................................................................................................................................ 62
Synaptische integratie ....................................................................................................................................... 62
Habituatie.......................................................................................................................................................... 63
Centraal zenuwstelsel ....................................................................................................................................... 64
3
, THEMA 1: DIERLIJKE ONTWIKKELING
BEVRUCHTING
- In alle sexueel-reproducerende dieren → de versmelting van mannelijke en vrouwelijke haploïde
gameten (zaadcel en eicel) tot diploïde zygote die ontwikkelt (embryo)
- Drie gebeurtenissen:
o Sperma-penetratie en membraanfusie
o Eicel-activatie
o Versmelting van de kernen (kernfusie)
- Tegenstrijdige vereisten:
o Bevruchting bevorderen
o Verhinderen polyspermie (polyploïdie) of versmelting met zaadcel andere soort (bij
uitwendige bevruchting)
- Van zygote naar embryo → methodische delingen.
o Meiose = vorming geslacht
o Mitose = vorming embryo
POLYSPERMIE: versmelten van meerdere zaadcellen met een eicel. Moet vermeden worden, zie abnormaal
aantal chromosomen (polyploidie, komt wel voor bij planten).
SPERMA-PENETRATIE EN MEMBRAANFUSIE
- Beschermende lagen van de eieren bestaan uit:
o Vitelline-enveloppe
o Gelatinelaag Zee-egels
o Zona pellucida Zoogdieren
- ACROSOOMREACTIE: Acromosoom van sperma bevat verteringsenzymen → doorbreekt
celmembraan van de eicel.
O Bij zoogdieren wordt de eicellen omgeven door zona pellucida
- Membraanfusie laat de spermakern toe om onmiddellijk binnen te dringen in het eicel-cytoplasma →
cytoplasma is wat er rond jouw cel in de eicel zit.
De zaadcel bevat vooral aspecten om de eicel binnen te geraken
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evidebusscher. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.