Anatomie: urinaire stelsel
Wat zijn de functies v/h urinair stelsel?
1. Excretie: verwijdering van organische afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen.
2. Eliminatie: de lozing van die organische afvalstoffen naar buiten.
3. Homeostatische regeling: regeling van volume en concentratie opgeloste stoffen in bloedplasma.
Hoe gebeurd het proces van mictie?
Def: urine word via contracties v/d gespierde urineblaas via de urinebuizen uit lichaam uitgeperst.
1. Urine uit nieren stroomt langs urineleiders naar urineblaas.
2. Als urine de blaas verlaat loopt het door urinebuizen waardoor urine naar buiten komt.
Wat zijn de homeostatische functies v/h urinaire stelsel?
Ph waarden bloed Tussen 7,35-7,45
Reguleren bloedvolume en BD: Door volume water aan passen dat met urine verloren gaat + afgeven van erytropoëtine
en renine.
Reguleren concentratie van Na, K, Cl en andere ionen: Door regeling hoeveelheid urineverlies en door concentratie Ca-
ionen te regelen via vorming van calcitriol (bevorderd opname Ca + F).
Bijdragen aan stabiliseren van pH bloed: Door verlies van H+ en HCO³- i/d urine te regelen.
Behoud van waardevolle voedingsstoffen: VK dat glucose en AZ via urine worden uitgescheiden.
Wat is de ligging v/d nieren?
Bilateraal van de wervelkolom en de L nier hoger dan R nier.
Beschermd door: Valse ribben, spieren dorsale lichaamswand en bekleding buikholte.
Op hun plaats gehouden door: Buikvlies, aangrenzende organen en bindweefsels.
Wat is een wandelende nier?
Als de ophangbanden zijn beschadigd kunnen nieren van hun plaats raken en de eraan vastzittende BV en ureter belasten =
gevaarlijk ureters en BV kunnen bewegen gedraaid of geknikt geraken.
Hoe ziet de anatomie v/d nier eruit?
Wat zijn de belangrijke delen v/d nierbuizen?
Proximale tubulus contortus (PCT)
De lis van Henle
Distale tubulus contortus (DCT)
Elk nefron mondt uit in verzamelbuis = begin verzamelsysteem
o Verzamelbuis loopt de schors uit en daalt af in het merg
o Urine wordt meegevoerd richting verzamelkanaaltje en zo naar calices en nierbekken.
Wat zijn de functies v/d nefronen?
Omzetten van voorurine in urine Nierlichaampje – filtratie
- VD: passief proces – geen energie nodig
- ND: niet selectief proces
= Stoffen moet met grootste deel van H2O gerabsorbeerd worden anders met urine verloren, nierbuis zorgt voor reabsorptie.
, Wat zijn de fundamentele processen die plaats vinden i/d nierbuis (nefron)= urinevorming?
Alle bruikbare organische moleculen ofwel nutriënten
Meer dan 90% van het water uit de voorurine
Excretie in de voorurine van afvalstoffen die bij het filtratieproces in het bloed zijn achtergebeleven
filtratie reabsorptie Actieve excretie
H²O wordt door BD door filtratie Verwijderen H²O + opg. deeltjes uit tubulair Transport opgeloste deeltjes uit
membraan (nierlichaam) geperst. ep. naar peritubulair vl. peritubulair vl door nierbuis epitheel naar
Kleine opgeloste deeltjes worden door Gereabs. substanties gaan terug naar bloed tubulair vl.
H²O moleculen omringd komt via peritub. capillairen. = belangrijk omdat niet alle opgeloste
terecht in voorurine. Reabsorptie vindt plaats nadat voorurine stoffen uit bloed wordt geperst.
Filtratie vindt plaats o.b.v.omvang. nierlichaam verlaat. Door excretie kan plasmaconcentratie van
Reabsorptie opgeloste deeltjes = niet- Reabs. H²O= passief proces via osmose. afvalstoffen en GM’en ↓.
selectief proces via osmose. Reabs. Opg. d.= selectief proces via Vindt plaats bij DTC.
Vindt plaats in nierlichaampje door diffusie/dragereiwitten in nierbuisep.
capillairwanden v/d glomerulus. Vindt plaats bij PTC.
Wat is het proximale tubulus contortus (PCT)?
Hier komt de voorurine terecht.
Cellen uit bekleding PCT nemen VDS, plasmaeiwitten en ionen terug op uit voorurine afgegeven aan interstitiële
vloeistof rond de nierbuis.
Concentratie opgeloste deeltjes interstitiële vloeistof ↑ en in voorurine ↓.
Door osmose zal water uit voorurine gaan waardoor het volume voorurine sterk ↓.
Wat is de lis van Henle?
Dalende tak richting nierbekken:
o Doorlaatbaar voor water niet voor opgeloste stoffen.
o Water zal via osmose uit voorurine geabsorbeerd worden.
Stijgende tak terug richting nierschors:
o Niet doorlaatbaar voor water en opgeloste deeltjes
o Neemt actief Na en Cl-ionen uit voorurine op hoge concentratie opgeloste deeltjes in interstitieel vocht
niermerg osmotisch effect op water.
Wat is de distale tubulus contortus (DCT)?
Actieve afgifte ionen, zuren, gifstoffen Na opgenomen uit voorurine in ruil K & Cl-ionen.
Epith.celle DCT tegen glomerulus + juxtaglomerulaire cellen = juxtaglomerulair complex.
Endocriene structuur: Afgifte van erytropoëtine + renine.
DCT en verzamelbuizen hebben ionenpompen die reageren op aldosteron zal vrijkomen bij te ↓concentratie Na-
ionen of te ↑concentratie K ; Hoe ↑ aldosteron gehalte – hoe ↑ Na resorptie en hoe ↑ K wordt afgegeven.
Terugresorptie van H2O oiv concentratie antidiuretisch hormoon (ADH):
o Geen ADH: DCT en verzamelbuis ondoorlatend voor H2O verdunde urine.
o Veel ADH: DCT en verzamelbuis sterk doorlatend voor H2O geconcentreerde urine.
Alcohol en cafeïne werken ADH remmend.
Wat houdt het verzamelsysteem in?
Verzamelbuizen: Verzamelen voorurine uit vele nefronen.
Verzamelkanaaltje:
o Verzamelen de voorurine uit verschillende verzamelbuizen.
o Geeft urine af aan calix minor.
Functie: Samenstelling urine aanpassen door terugresorptie/afgifte van H²O, Na+, K-, H+ & HCO³-.
Wat is het doel van urinevorming?
Homeostase nastreven door regulatie van bloedvolume en samenstelling v/h bloed.
Uitscheiding opgeloste (afval)stoffen:
o Ureum (afbraak AZ)
o Creatinine (afbraak creatinefosfaat – nodig bij skeletspierweefsel)
o Urinezuur (afbraak en recycling RNA)
In opgeloste vorm uitscheiden:
o Gepaard met waterverlies Nieren Waterverlies beperken die urine te concentreren.
o Zonder concentratie urine: Kostbare org. stoffen verloren overlijden na enkele uren door dehydratatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iremgurbuz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.