Private Projectontwikkeling
Ruimtelijke ordening Vlaanderen → fout gelopen → maatschappelijke problemen
en vraagstukken (fileprobleem, gebrek aan natuur, dure
nutsvoorzieningen, gigantische CO2 uitstoot, vele verkeersdoden,
overstromingen, …
Jaren 60 → duidelijk dat België nood had aan degelijk beleid → wetten en
plannen
Probleem → veel van 50 jaar oude plannen zijn nog steeds in gebruik →
maatschappelijke visie/problemen/wensen niet te vergelijken zijn
Hoofdstuk 1: Ruimtelijke ordening
1. Overzicht van de wetgeving
1.1 Verleden
1.1.1 Inleiding
130 jaar geen stedenbouwkundig beleid → rond 1960 de grens van onbewoonbaarheid
Verloren gaan specifieke kwaliteiten en kenmerken stad, dorp en landschap
Wetgevingen die pogen het ruimtegebruik in goede banen te leiden hebben onvermijdelijk
beperkingen tot gevolg
Vroeger grond een consumptiegoed → eigenaar grond vrij beschikken en grond middel tot
winst maken
Maken van wetten ruimtelijke ordening en stedenbouw → vrijheid beperkt
1.1.1 De periode van 1830 tot 1962
Probleem → gezinsverdunning + welvaartsstijging → groeiende vraag naar ruimte
toegenomen
Geen beleid + foute politieke keuzes zorgden voor versnippering
1830-1846 enkele wetsvoorstellen waarvan niks kwam wel besluitwet 1946 → wel aanzet
stedenbouwwet 1962
Besluitwet 1946 → opmaken gemeentelijke plannen en afleveren bouwvergunningen
vooropstelde (theoretisch zijn er nog plannen van toen die nog gelden)
België is minder getroffen door 2e wereldoorlog dan zijn buurlanden, naoorlogse jaren een
nijpend woningtekort → oorlogsschade opgelopen en nauwelijks nieuwe woningen door
bouwstop
1945 woningnood geschat op 250 000 nieuwe woningen → overheid is bewust van de
problematiek → 1948 treedt er nieuw woonbeleid in werking wegens politieke en
ideologische spanningen tussen CVP en BSP
Na Duitse capitulatie was het tijd voor wederopbouw → jaren 50 werd de welvaartsstaat in
steigers gezet → eerst slopen (bang voor epidemieën)
Na 2e wereldoorlog 3 grote wetten hun stempel gevestigd op huisvestingsbeleid
De wet De Taeye 1948 → bevestigde de voorkeur van eigendomsverwerving en privaat
initiatief via premies en toekenning van staatswaarborg aan hypothecaire
leningsmaatschappijen (aanspraak maken verschillende dwingende of voorwaardelijke regels
inzake oppervlakte, comfort, uitrusting en indeling)
Wet de Taeye betekende echter een hoge vlucht voor gespreide verstedelijking in
Vlaanderen → verkavelingen en linten deden Vlaanderen veranderen
, Baksteen in de maag bewuste keuze van de socialisten
Wet Brunfaut 1949 → meer gericht op lagere inkomens en stimuleerde de bouw van sociale
huurwoningen en de infrastructuur in sociale woonwijken (regelde oprichting Nationaal
Fonds voor de huisvesting)
Door wet werd staat verantwoordelijk voor het uitvoeren wegeninfrastructuur van sociale
woonwijken → beschouwd wordt als wet ter bevordering collectieve sociale (huur)woningen
Weinig voedsel + veel ontbering + continue blootstelling aan gevaren loerden epidemieën
om de hoek (Spaanse griep (pandemie) na WO I) → veel kopzorgen
In 1947 werd Hoge Raad voor Volkshuisvesting en Volkswoningen opgericht → advies geven
over krotwoningen en gesloopt moeten worden, leidde in 1953 in volksmond tot Wet van
krotopruiming → genoeg verkrotte buurten werden opgeruimd werd de raad in 1957
opgedoekt
Deze 3e belangrijke wet zette in op de sanering van krotwoningen waarbij sociale
huisvestingsmaatschappijen dienden in te staan voor de heropbouw van de vrijgekomen
ruimte waarbij een deel van de woningen was voorbestemd voor de bewoners van de
gesloopte woningen
Overbevolkte gebieden zoals Kiel, Antwerpen, Brussel waar hygiëne nooit hoog stond gingen
ze tot op het bot
1.1.1 De periode van 1962 tot 1999
Reactie op naoorlogse verkavelingswoede kwam er op 29 maart 1962 ‘organieke wet op de
stedenbouw en ruimtelijke ordening’
Eerste wettelijke kader voor organisatie van ruimtelijke ordening in België
Bood de mogelijkheid aan gemeenten om verkavelingsvergunningen uit te reiken wat leidde
tot verdere groei van verkavelingen en linten
Volgende grondbeginselen →
, 1980 werd de staat België geregionaliseerd en dat ruimtelijke ordening een materie werd
voor de diverse gewestregeringen → bestaande wetgeving te herzien, 1996 2 nieuwe
decreten
Planningsdecreet → aanzet gaf tot structuurplanning en goedkeuring van RSV
Coördinatiedecreet → meest recente versie van stedenbouwwet van 1962 en al haar
wijzigingen
1.1.1 De periode van 1999 tot 2009+
18 mei 1999 → nieuw decreet ruimtelijke ordening goedgekeurd
Bundelde planningsdecreet en coördinatiedecreet → nog steeds bepalend hedendaagse
werking ruimtelijke ordening in Vlaanderen
Algemene bepalingen →
o Opmaken van jaarverslagen en jaarprogramma’s op de 3 niveaus : gemeente,
provincie en gewest
o Oprichten commissies voor RO (Vlaams, Provinciaal, Gemeentelijk)
o Aanstellen stedenbouwkundige ambtenaren in het gewest en de provincies, ook
verplicht in elke gemeente
Planning →
Opmaken Ruimtelijke structuurplannen opnieuw op de drie niveaus, bestaande uit 3
delen → bindend gedeelte (Waar ze zich tot binden, wat ze moeten uitvoeren),
richtinggevend gedeelte (Waar wil het beleid naar toe), informatief gedeelte (informatie
over de gemeenten)
o Opmaken ruimtelijke uitvoeringsplannen opnieuw op de 3 niveaus
o Opmaken van stedenbouwkundige verordeningen op de 3 niveaus
o Aanpassing naar recht op voorkoop en onteigeningen met het oog op de
verwezenlijking van een ruimtelijk uitvoeringsplan
o Opmaak rooilijnplannen met het oog op de verwezenlijking van een ruimtelijk
uitvoeringsplan
o Inrichten herverkaveling, ruilverkaveling met het oog op de verwezenlijking van een
ruimtelijk uitvoeringsplan
o Bepalen planbaten en planschaden met het oog op de verwezenlijking van een
ruimtelijk uitvoeringsplan
, Vergunningen →
o Bepalingen inzake stedenbouwkundige vergunningen
o Bepalingen inzake verkavelingsvergunningen
o Opmaak plannen- en vergunningenregister
Plannenregister → inventaris van alle plannen die aanwezig zijn binnen een
gemeentebestuur bestaande uit
o Lijst gegevens van al deze plannen
o Plancontouren op kaart
o Eigenlijke plannen
Gemeentelijk gegevensbestand waarin voor het grondgebied van gemeente alle plannen
opgenomen zijn die invloed kunnen hebben op nemen ambtelijke beslissing in verband met
ruimtelijke ordening
Plannenregister bevat → geldende plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en
ontwerpen, stedenbouwkundige verordeningen en onteigeningsplannen
Wordt gebruikt voor → beoordeling stedenbouwkundige vergunningsaanvraag & elke vraag
naar de gebruiksmogelijkheden van een perceel of gebouw
Vergunningenregister → inventaris van alle verleende vergunningen en diverse
(stedenbouwkundige vergunningen, verkavelingsvergunningen, bouwmisdrijven,
stedenbouwkundige attesten,…) binnen het gemeentebestuur sinds 1962
Geïnformatiseerd gegevensbestand over perceelsgebonden informatie met betrekking tot
ruimtelijke ordening en stedenbouw op grondgebied gemeente
Vermelding in vergunningenregister vormt geen geldigheidsvoorwaarde voor
stedenbouwkundige vergunning
Zowel plannenregister als vergunningenregister zijn bestuursdocumenten → burgers kunnen
het inzien of tegen vergoeding uittreksel vragen
Het decreet onderstreept het belang van deze registers door te stellen dat iedere gemeente
over een plannenregister én een vergunningenregister moet beschikken
Overgangsbepalingen
In 1999 wordt gevraagd aan de gemeenten om zich te ontvoogden
Toepassing decreet geleidelijk gebeurde → gemeenten die sinds 2005 voldeden aan 5
voorwaarden zijn toegetreden tot het nieuw decreet en kunnen bijgevolg autonoom
handelen bij het verlenen van vergunningen (ontvoogding)
o Ze hebben een goedgekeurd gemeentelijk structuurplan
o Ze hebben een stedenbouwkundige ambtenaar
o Ze hebben een vastgesteld plannenregister
o Ze hebben een vastgesteld vergunningenregister
o Ze hebben een register van onbebouwde percelen
Gemeenten die niet voldeden → volledige autonomie verliezen en dus overdragen aan
provincie en provinciale stedenbouwkundige ambtenaar
Gemeenten die wel voldoen → niet langer BPA’s opmaken maar RUP’s (zolang geen
vervangend RUP opgemaakt blijft BPA van toepassing) & bindend advies van de gemachtigde
(gewestelijke) ambtenaar bij het verlenen van een (stedenbouwkundige) vergunning niet
meer noodzakelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Arne84. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.