Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 6: koolhydraten of gluciden van het vak dierenvoeding 1. De samenvatting is gebaseerd op de kennisclips die beschikbaar werden gesteld op Toledo door de docent.
en zal daarom gaan vermageren. Als je een schaap volpropt met suikers en zetmeel, is de kans
groot dat het dier een heel ongezond voormagencomplex krijgt, vermagert en daar uiteindelijk
ook soms aan sterft.
Om vragen als deze te beantwoorden moet je nadenken over hoe het spijsverteringsstelsel
werkt; wat gebeurt er eerst? En wat gebeurt er daarna? Zo zie je dat bij paarden eerst
enzymatische vertering gebeurt en dan pas fermentatie, terwijl er bij het schaap eerst
fermentatie plaatsvindt en dan pas enzymatische vertering. Voor suikers en zetmeel is dit een
nefast verhaal want een fermentatievat kan eigenlijk niet om met suikers en zetmeel.
Hetzelfde verhaal geldt voor de orang-oetan en de Colobus aap.
Hoofdstuk 6: koolhydraten of gluciden
In de voeding vormen de koolhydraten een heel belangrijke groep van moleculen in
verschillende voedermiddelen. Ze zijn zeer uitbundig aanwezig in plantenmateriaal maar ook
in dierlijke voeding. Grofweg zijn koolhydraten ingedeeld in drie groepen:
1. De monosachariden zijn de eenvoudigste moleculen, ze bestaan uit een enkele
suikermolecule.
2. De disachariden zijn iets complexer dan de monosachariden, ze bestaan uit twee
suikermoleculen die aan elkaar gekoppeld zijn. Ze zijn nog steeds zeer eenvoudig
opneembaar/ verteerbaar door allerhande diersoorten.
3. De polysachariden zijn een zeer grote en diverse groep. ‘Poly’ betekent veel; het is een
koppeling van heel veel suikermoleculen aan elkaar. Dit kunnen er meer dan twee zijn,
maar het kunnen er ook duizenden zijn.
Een beetje geschiedenis (herhaling Weende analyse)
De Weende analyse is ontstaan in de 19e eeuw maar wordt tot op de dag van vandaag nog
steeds gebruikt om voedermiddelen te analyseren, zowel in de diervoeding als in de humane
voeding.
De Weende analyse is een vrij ruwe analyse die elk voedermiddel in zes delen gaat opsplitsen.
Het woord ‘ruw’ is belangrijk, hiermee bedoelt men dat de analyse niet 100% nauwkeurig is.
De Weende analyse bevat zes fracties:
§ Vocht
§ Ruw eiwit (RE)
§ Ruw vet (RV)
§ Ruwe celstof (RC), vezel
§ Ruwe as (RA)
§ Overige koolhydraten (OK of OKH)
De eerste vijf fracties zijn analyses die je zal vinden op een voederetiket, de zesde fractie
(overige koolhydraten) is iets dat je zelf moet berekenen omdat het vaak niet vermeld staat
op een voederetiket.
De som van de zes fracties is steeds gelijk aan 100! Als men de som neemt van de ruwe
eiwitten, de ruwe vetten, ruwe celstof, ruwe as en de overige koolhydraten, komt men aan de
, droge stof fractie. Het vochtgehalte is water en behoort dus nooit tot de droge stof fractie
van een voeder.
Soorten koolhydraten
Monosachariden (bv. Glucose, fructose)
De monosachariden (glucose, fructose) zijn vaak de bouwstoffen van de disachariden en de
polysachariden. Glucose en fructose kunnen ook zo aanwezig zijn in verschillende
voedermiddelen, maar zijn dus vaak bouwstoffen.
Het verschil tussen glucose en fructose is dat glucose chemisch wordt voorgesteld als een zes
ring (zes koolstofatomen) en fructose wordt chemisch voorgesteld als een vijfring, maar ook
fructose heeft zes koolstofatomen.
Disachariden (bv. Lactose)
De meest bekende disacharide is lactose. Lactose is een koppeling van twee
glucosemoleculen. Lactose is de enige suiker dat bij de meeste jonge zoogdieren
via de voeding opgenomen wordt, we noemen dit melksuiker. Op dat moment
hebben die jonge zoogdieren ook maar één enzym ter beschikking om
koolhydraten te verteren en dat enzym heet lactase.
Pas nadat het jonge dier begint te experimenteren met allerhande
voedermiddelen (dit gebeurt vaak door kopieergedrag van de moeder), komt er (per ongeluk)
een klein stukje van het voeder in de spijsvertering terecht. Die kleine stukjes zijn
superbelangrijk om de enzymontwikkeling te stimuleren. Elke keer als er andere stofjes dan
lactose in het maagdarmtraject terechtkomen, gaat dit een stimulatie vormen voor de
pancreas en de darmcellen om enzymen te produceren die nodig zijn om die stofjes te gaan
afbreken.
Met toenemende leeftijd gaat de lactase-concentratie afnemen, dit wil zeggen dat de meeste
volwassen zoogdieren niet meer in staat zijn om lactose af te breken. Enkel de westerse mens
is in staat om lactose af te breken voor het grootste deel van zijn leven, tenzij dat die mensen
lactose intolerant zijn geworden want ook dan hebben die mensen moeilijkheden bij het
afbreken van lactose. Het feit dat de lactase-concentratie afneemt naarmate het dier ouder
wordt, is heel logisch want moedermelk is niet levenslang ter beschikking. Het is ter
beschikking tijdens de groeifase, eens de volwassen leeftijd is bereikt, is het in de natuur niet
normaal dat zoogdieren nog in contact komen met melk.
Zowel monosachariden als disachariden zullen in de Weende analyse terecht komen in de
groep van de overige koolhydraten.
Polysachariden
De polysachariden is een heel ruime groep van koolhydraten. We kunnen deze groep
opsplitsen in twee groepen; de structurele koolhydraten en de niet-structurele koolhydraten.
De structurele polysachariden zijn sachariden
waarvoor er geen gastheer eigen enzymen
beschikbaar zijn, ze zijn dus niet enzymatisch
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliesevereyns. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.