Samenvatting
Samenvatting Pedagogische Filosofie (MBR20A)
- Instelling
- UC Leuven-Limburg
Het is een samenvatting van de powerpoints en lessen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
PEDAGOGISCHE FILOSOFIETijdens examen leg je een blokje van de gehele toren uit maar het is belangrijk dat je kan
verwijzen naar al de andere blokjes daaronder en boven. Het verband is dus ZEER
belangrijk! Probeer daarnaast ook te linken met de actualiteit of de jeugdprofessionals
1. INDIVIDUALISME EN HET (ON)AFHANKELIJKE INDIVIDU
belang van onafhankelijk en afhankelijk individu tonen
spanningen tussen het onafhankelijke en afhankelijke individu (macro)
VRAGEN
wat is het onafhankelijke individu?
… (aanvullen)
2.1 INTRODUCTIE
we maken zelf veel keuzes
dit was niet altijd zo
o bijvoorbeeld
vroeger: vader muziekplaten vernielt want ‘dat hoef je niet te luisteren’
nu: je kiest zelf wat je luistert op spotify, ouders zijn niet eens op de hoogte
voordeel: verdienstemodel = je hebt er voor gewerkt, topper
nadeel: schuldmodel = het is je eigen schuld, loser
niets met mis omdat je deze keuzes zelf maakt (of toch niet)
niet altijd van toepassing
o bijvoorbeeld
- je vermoord iemand omdat je kind ontvoert is
- je bent ontoerekeningsvatbaar
bijvoorbeeld artikel: Verhulst en CEO’s
Ieder heeft een eigen wereldbeeld. Hij is van mening dat talent en hard werken steeds
beloond wordt. Hij zegt dat ‘geluk’ hier geen rol in speelt. Dit is een bepaald wereldbeeld.
bijvoorbeeld: korfbal – voetbal
Je kan bepaalde talenten hebben maar sommige worden nu eenmaal meer gewaardeerd
dan andere talenten. Een voetballer verdient sneller en meer geld dan een korfballer.
Ook al hebben ze toch even veel talent.
2.2 HET ONAFHANKELIJKE SUBJECT / INDIVIDU – INDIVIDUALISME
vandaag: vanzelfsprekend dat we zelf keuzes maken, dat we onafhankelijk zijn
= keuzesamenleving (bv. carrière, muziek, partner, school, …)
toch wordt er een beeld gevormd en dus een afweging met vele argumenten
o zwakte: te veel leunen op andere
uitzondering in de geschiedenis dat we zoveel kunnen beslissen
,2.2.1 DESCARTES EN DE ONTDEKKING VAN HET SUBJECT
‘vader van de moderne filosoof’
breukfiguur
o hij zorgt voor een breuk met geloof en traditie als fundament van keuzes
o ‘iedereen heeft recht op onafhankelijkheid en dus zelf keuzes maken’
o bijvoorbeeld: hoofddoekdebat: ik draag een hoofddoek omdat…
- ik het moet van mijn strenge ouders
- het een eigen keuze is
Descartes wereld: vooruitgang in de wetenschappen maar niet in de filosofie
niet de boeken geloven maar zelf gaan zoeken naar de waarheid
o Vesalius – geneeskunde: lijken onderzoeken, zelf op tocht gaan
o Copernicus – astronomie: zelf onderzocht dat de zon centraal staat ipv aarde
o Descartes – wiskunde: opzoek gaan naar zekerheden
o Descartes – filosofie: twijfelexperiment
= zoektocht naar zekerheden door aan zoveel mogelijk twijfelen
niet vertrouwen op de traditionele kennis (boeken, geloof, …)
niet vertrouwen op zintuigelijke kennis (bedriegen ons - stok in water)
niet vertrouwen op ideeën (wat we denken is niet altijd waar)
niet vertrouwen op het bestaan van God
ik denk dus ik ben, ik besta
(uiteindelijk twijfels uitschakelen door te bewijzen dat God bestaat enz.)
gevolgen twijfelexpermiment
individualiteit – individualisme
o kijk 2.2.2
rationalisme met universalisme als gevolg
o rationalisme: de rede / ons denkvermogen
wij mensen hebben allemaal hetzelfde soort denken, iemand anders
hetzelfde boekje lezen dan komt die persoon tot dezelfde uitkomsten
volgens Descartes
o universalisme: iets dat geldig is overal ter wereld en in de tijd
antropocentrisme
o de mens staat centraal tav god en tav de wereld, hij is meester en leider
subject – object
o de wereld staat buiten ons (‘objectieve positieve wetenschappen’)
o subject (ikje) - object (al de rest buiten ik, zelfs het lichaam)
o positief = je baseert je op basis van feiten, vaststellingen
o vlak na dat hij het ikje heeft gevonden, geloofde hij snel wel terug in God
enzo, puur voor het experiment twijfelde hij
wetenschappers hebben elk hùn bril
ook srw’ers: je moet niet objectief leren kijken, er is geen juist en fout
het haalt niet uit om het object (persoon) door 1 bril te zien
,2.2.2 INDIVIDUALISME
• centrale vraag
wie ben ik? beeld: er bestaat een ‘ik’, en dat gaat de wereld ontdekken
• neutrale betekenis
individu kiest/handelt vanuit zichzelf (weliswaar met info van buitenaf, maar de
handeling gaat uit van een onafhankelijk individu), je maakt zelf keuzes
• waarde geladen betekenis
individualist/egoïst houdt geen rekening met een ander, steeds (of
overwegend) kiezen voor het eigenbelang
!! deze betekenis gebruiken we niet in dit vak
• ‘ik denk, dus ben ik’
alleen op de wereld: dat geeft echte waarheid, want descartes betwijfelde ook de
traditie
ook in alledaagse beeld: ‘denk er nog maar eens goed over na, zonder je
maar even af’
leidt tot universalisme: denken maakt zich los van je cultuur en historische
bepaaldheid, en zou zo voor iedereen tot hetzelfde resultaat moeten leiden
• zelf kunnen kiezen, ook nieuwe wegen kunnen opgaan
2.2.3 POSITIEVE EN NEGATIEVE GEVOLGEN INDIVIDUALISME
positief
• individualisme = basis van …
• verlichting
• ‘sapere aude’ = durf te denken
• Kant: ‘De verlichting is de uitweg / de vluchtweg, van mensen uit hun
onmondigheid waar ze zelf schuldig aan zijn’
• mensenrechten
• je moet zelf dingen kunnen beslissen
• enorm populair heel snel (individualisme)
• enorme ontwikkeling door zich los te maken van verstikkende tradities
• ontwikkeling op vlak van vele wetenschappen en economie
• visie op de mens als vrij van anderen (>< lijfeigenschap, slavernij,
onderdrukkende staat,…) gaf ‘taal / woorden’ aan al lang ervaren
onrechtvaardigheden
, 2.2.3.1. HET ONAFHANKELIJKE INDIVIDU TEN TOP
tonen hoe dominant / belangrijk dat is in onze samenleving
• Ayn Rand, Atlas Shrugged (De kracht van Atlantis)
• neo-liberaal economisch model
= overheid en etc. weinig mogelijk bemoeien
• er wordt een utopie geschetst
• voor wat hoort wat (in elke relatie)
• het leven is een onderhandeling
• invloed tot in de hoogste beslissingsorganen
• De foto is gemaakt bij het White House, president Georges staat links als
tweede. De middelste is Alan Greenspan, die dag werd hij benoemd tot
voorzitter van de centrale bank. De vrouw naast Alan is Ayn Rand. Zij is
voorstand voor de vrije markt, bij haar leunt het dicht bij egoïsme (voor wat,
hoort wat).
• PoMo (Zygmunt Bauman, Liquid Modernity)
• vandaag stellen individuen zelf hun identiteit samen
• er zit geen vaste structuur meer in culturen: mensen veranderen vaak van
culturele identiteit
• vloeibare identiteiten
• sinds jaren ’60-’70: op zoek naar je authentieke, innerlijke ‘ik’: die staat los van
tradities
2.2.3.2 KRITIEK OP HET INDIVIDUALISME
negatieve gevolgen
• individuele keuzes geven ver – antwoord – elijkheid
individuele verdienstemodel = individuele schuldmodel
keerzijde van dezelfde medaille
• keuzesamenleving geeft keuzestress en keuzevermoeidheid
keuzestress = kiezen is verliezen
keuzevermoeidheid = heel de tijd keuzes maken
• in discrediet brengen van ‘traditie’, ‘gewoonte’, ‘afhankelijkheid van het individu’
cf. actuele heropleving conservatisme: weg was voorbereid
• het moderne Europese denken ziet zijn eigen culturele bepaaldheid niet
• maakt universalistische aanspraken
• voorbeeld: wat is de echte mens? volgens dit moderne individualisme
de ‘naakte’ mens, namelijk gestript van zijn culturele en historische
bepaaldheid, niet beïnvloedt door culturele en historische zaken, de
pure essentie en die essentiële mens is altijd en overal dezelfde
• = liberalisme
• ↔ communitarisme
• waar ze dit nog niet zien (traditie nog een grote greep laten hebben op de
mens), moeten ze hier van overtuigd worden: kolonisatie als
‘beschavingsverhaal en als bevrijdingsverhaal’.
• achter kolonisatie zat meer o.a. christelijk messianisme en materiele
plundering dus mensen mochten de kolonisatie niet zelf kiezen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ann-sofievanparijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen