Cholinerge transmissie
Parasympathicomimetica
Naam Werking Indicatie Nevenwerkingen Bijzonderheden
Acetylcholine - Agonist mAChR:
(Ach) o M1: CZS, pariëtale cellen
o M2: hart, CZS
o M3: klieren, GSC-contractie, VD (via NO)
- Agonist nAChR:
o Ganglia OS/PS, motor. EP spieren, bijnier
Carbachol mAChR en nAChR agonist (zelfde potentie als Experimenteel - Quaternaire ammoniumverb. à
ACh) gebruik niet door BHB
- Resistent aan hydrolyse door
esterasen
Pilocarpine Partiële mAChR agonist Glaucoom: Versterken de PS: braken, salivatie, miosis, Tertiair amine à kan door BHB
verlagen tranenvloed, diarree, bronchoconstrictie,
oogdruk bradycardie, toename bronchusslijm…
1
,Parasympathicolytica
Naam Werking Indicatie Nevenwerkingen Bijzonderheden
Atropine mAChR antagonist - Premedicatie anesthesie: verminderen - Inhibitie secreties - Tertiair amine à kan door BHB
kliersecretie in bronchiën, speekselsecretie + - Tachycardie (BD - In bessen van nachtschade (let op
verminderde bronchoconst à vermindert ongewijzigd, want geen uw kinderen)
risico op luchtwegobstructie en postop effect op BV) - Fyostigmine (ChE-remmer) =
pneumonie tgv ingeademde secreten - Mydriase, cycloplegie goede antidoot bij atropine
- Bij GI-hypermotiliteit, krampen - Vermindering GIS motiliteit intoxicatie
- Oftalmologie: mydriaticum en cycloplegicum - Verslapping GSC in - Atropine kan je dan weer geven bij
bij diagnostisch oz bronchiën, blaas, galwegen OD ChE-remmers
- Neurologie: Parkinson à verminderde - Centraal: hyperreactiviteit, - Contra-indicatie: glaucoom
tremor hyperpyresie en warme (verhoogt intraocculaire druk)
- Bradycardie rode huid (blokkade mAChR
in warmteregulatiecentrum)
Hyoscine/scopolamine Competitieve Preventie wagenziekte, tegen braken door Anticholinerge Tertiaire ammoniumverbinding à
antagonist van alle reisziekte (anti-emeticum), premedicatie nevenwerkingen makkelijk in CZS (itt ipratropium) =
mAChR (M1) anesthesie centraal werkend anticholinergicum
Ipratropium(bromide) mAChR antagonist - Tweedelijns bij astma Quaternaire ammoniumverbinding
- COPD, want zeer lang werkend à inhibeert à slechte absorptie en niet in CZS.
bronchospasmen gemedieerd door ACh Toediening dmv inhalatie tegen
bronchospasmen à weinig
systemische effecten
Nicotinereceptor (ant)agonisten
Naam Werking Indicatie Nevenwerkingen Bijzonderheden
Atracurium - nAChR antagonist (thv Anesthesie (spierverslappers) BD daling (activatie mestcel à - Quaternaire ammoniumverbinding
motorische eindplaat) à histamine à VD) à niet door BHB, slechte absorptie,
spierverlamming snelle excretie
- Transmissieblokker - Snelle werking (2-3min)
- Contra-indicatie: myasthenia gravis
- Blokkering opgeheven door ChE-
remmers (neostigmine)
Suxamethionium/(succinyl- - nAChR agonist - Intubatie trachea - Quaternaire ammoniumverbinding
choline) - Depolarisatieblokker - Elektroshocktherapie - Contra-indicatie: myasthenia gravis
2
, Cholinesterase-remmers (ChE-remmers)
Naam Werking Indicatie Nevenwerkingen Bijzonderheden
Fysostigmine AChE en BuChE vnl Glaucoom (conctrictie m. ciliaris en Convulsies, bewusteloosheid, - Tertiair N-verbinding
postganglionaire PS iris à verhoogde afvoer oogvocht) ademstilstand (stimulatie mAChR in CZS) - Convulsies blokkeren met atropine
synapsen - Oogdruppels
Neostigmine AChE en BuChE vnl - Opheffen transmissieblok (door Cholinerge crisis: - Quaternaire N-verbinding à
op neuromusculaire nAChR antagonisten) - Speekselvloed perifere werking (nAChR en mAChR)
overgang - Myasthenia gravis - GIT krampen - Cholinerge crisis: tegengaan met
- Postop darm- of blaasatonie - Tranenvloed atropine à neostigmine samen met
- Visusstoornis atropine geven
Paradoxale spierzwakte (agv persistente
depolarisatie nAChR)
Adrenerge transmissie
Sympathicomimetica
Naam Werking Indicatie Nevenwerkingen Bijzonderheden
Adrenaline Zowel αR- als βR-agonist: - Acute anafylactische reactie: IM + - Sympaticomimetische effecten - Afgebroken door MAO
- VC samen met antihistaminica en - Hyperglycemie - Niet gebruiken bij lokale anesthesie
- BronchoD corticoïden van vinger/teen (ringanesthesie)
- Positief inotroop, - Hartstilstand: IV
dromotroop, chronotroop - Verlengde werking lokale anesthetica
α-receptor agonisten
Naam Werking Indicatie Nevenwerkingen Bijzonderheden
Clonidine Selectieve a2-agonist Hypertensie (BD-daling via inhibitie - Orthostatische hypotensie
OS thv hersenstam en perifere - Oedeem
presynaptische a2-receptoren die - Reflex hypertensie
NA-vrijstelling inhiberen)
Fenylefrine α1R-agonist - Oftalmologie: mydriaticum zonder - Hypertensie Oogdruppels, neusdruppels/-spray
cycloplegie bij diagnostisch oz - Reflex bradycardie
- Decongestie neus (bij rhinitis)
Oxymetazoline α1R-agonist à VC Decongestie neusslijmvlies (bij Kans is klein door lokale Neusdruppels/-spray
rhinitis) toediening
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kjellvanrompa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.