Samenvatting
volledige samenvatting architectuur in context B: geschiedenis van de architectuur
volledige samenvatting (les 1-11) van het vak architectuur in context B, deel geschiedenis van de architectuur
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 72 pagina's
Voorbeeld 4 van de 72 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Architectuur in context BGeschiedenis van de architectuur
1. In welke stijl moeten we bouwen? Architectuurdiscours op het einde van de 19e
eeuw
DE 19E EEUW EN HET HOOGTEPUNT VAN DE BURGERLIJKE CULTUUR
• Drie omwentelingen in de 19e eeuw
o Politieke revolutie
▪ Nasleep Franse Revolutie
▪ Einde Ancien Régime: exit adel, einde absolute vorst, opkomst liberale partij
o Industriële revolutie
▪ Stoommachine, schaalvergroting van industrie, spoorwegen → snelle
verstedelijking en bevolkingstoename
o Socio-culturele revolutie
▪ Verwetenschappelijking → positivisme en materialisme
▪ Klimaat van Verlichting
▪ Zoeken naar identiteit van individu & van volk
▪ Persoonlijke/nationale geschiedenis werd thema in architectuur
o Snelle evolutie → twee tegenstrijdige gevoelens
▪ Vooruitgangsgeloof, optimisme: de wereldtentoonstelling
▪ Angst, nostalgie naar verloren tijd: het burgerlijk interieur
• De wereldtentoonstelling van Londen (1851) en Parijs
(1889)
o Spektakel, vermaak, onderricht
▪ Vooruitgang in zijn meest spectaculaire
gedaante
▪ Celebratie van ‘beschaving’ en menselijk
vernuft
o Concurrentie tussen industriële naties
▪ ‘Slagveld van consumptie en techniek’ ipv
oorlog om territorium Hall des Machines (tentoonstelling Parijs)
o Publiek wordt wereldreiziger
▪ Veilige ontdekkingstocht door onbekende wereld
• Hall des Machines
o veilig krachtigste machines van dichtbij bekijken
▪ Fascinatie voor het exotische
• Het burgerlijk interieur
o Veilige cocon <-> kijk op de wereld, exotische
o Tegenstelling tussen woon – en werkruimte
o Private interieur werd persoonlijk museum
IN WELKE STIJL MOETEN WE BOUWEN
Nieuwe programma’s
1
,• Nieuwe condities = nieuwe opdrachtgevers en programma’s
o Opdrachtgevers niet langer kerk & adel, maar rijke burgers & publieke overheden
▪ Macht vestigen
o Nieuwe programma’s
▪ Musea, concertzalen, operahuizen etc.
• Sociale en economische rol
o Reputaties & relaties onderhouden
▪ Opkomende industrie → flexibele fabrieken
• Grote ruimtes overspannen, maximale verluchting & daglichttoetreding
▪ Toenemende mobiliteit → stations, bruggen, infrastructuurwerken
▪ Nieuwe politieke systeem → regeringsgebouwen
o Bouwtechnische evoluties en nieuwe materialen
▪ Gietijzer, staal, vlak glas, beton
De Ecole de Beaux-Arts en het stijldebat
• De Ecole de Beaux-Arts
o Model voor architectuuronderwijs
o Twee kenmerken
▪ Kunsthistorische & archeologische
benadering
• Klassieke oudheid (principes en
vormentaal)
▪ Ontwerp als oefening in compositie
• Gebouw ontworpen op plan
• Abstract ruimtelijk schema galeries in the museum of studies for copying
and learning from pieces of old masters
o Assen, symmetrie en
hiërarchie
• Geen rekening met cultuur, klimaat, topografie
• Prix de Rome
• Nieuwe condities → welke architectuur?
o Centrale concept: ‘stijl’
▪ Verband tussen bepaalde periode & artistieke expressie
o Geen duidelijke artistieke of architecturale vertaling
o Heinrich Hübsch: ‘In welchem Style sollen wir bauen?’ (1828)
▪ Ideaalbeeld Antieke Oudheid klopte niet → onzuiverheden en tegenstrijdigheden
▪ Koppelen van architecturale vormen aan ideologie en nationale identiteit
• Deur open voor historicisme en eclecticisme
o Verschillende houdingen in de 19e eeuw; afhankelijk van de blik gericht op:
▪ Histor(ic)isme en eclecticisme
▪ Exotisme
▪ Arts & Crafts Movement
▪ Modernisme
o Dominantie van de Ecole des Beaux-Arts
2
, Charles Garnier, Opera, Parijs Mckim, Mead and White, Penn Station,
NY
Historicisme
• teruggrijpen naar bepaalde architectuurstijl in het verleden
o bouwkunst van ‘gouden tijdperk’ = waarden & normen van dit tijdperk
o populariteit van bepaalde stijl vaak religieuze of politieke motieven
• Historicisme in België: de neo-gotiek
o ‘Historische fictie’
▪ Nostalgie naar Middeleeuwen
o Ideologisch programma
▪ Vlaamse identiteit
▪ Katholieke waarden
• Harmonische christelijke
maatschappij
o Grote bloei in Vlaanderen
▪ Sint-Lucasscholen
• katholieke kunstenaars vormen
die gebouwen christelijke
waarden konden uitdragen
o Vlaamse Schouwburg, Brussel 1887
▪ verwijzing naar Gouden Eeuw van de
Nederlanden (16e eeuw) Vlaamse Schouwburg
▪ rode baksteen & speklagen witte
zandsteen
o Italiaanse Renaissance = symbool opkomst kapitalisme
▪ commerciële programma’s van de burgerij
▪ Sint-Hubertusgalerij, Brussel
3
, Eclecticisme
o Combineren van planconcepten, vormen en constructietechnieken uit verschillende
kunsthistorische periodes
▪ Zo nieuwe persoonlijke stijl ontwikkelen
o Geschiedenis van bouwkunst is catalogus van roemruchte voorbeelden waar architect
zich mee kan meten
o Encyclopedische houding ten opzichte van het verleden
o Heden = culminatie van het verleden
o Creativiteit ~ vindingrijkheid/inventiviteit
▪ Kennis en kunde van ontwerper
• Bouwtechnisch kunnen & kennis van verleden
▪ Verfijning van bezoeker of gebruiker
o Koninklijke Sint-Mariakerk Schaarbeek
▪ Byzantijns: koepel & mozaïeken
▪ Romaans: kranskapellen
▪ Gotiek: luchtbogen
o Centraal station Antwerpen
▪ Koepel ≈ Pantheon
o Justitiepaleis Brussel koninklijke Sint-Mariakerk
▪ Historische & exotische voorbeelden
• Exotisme: het verre en vreemde
o Persoonlijke interpretaties van vreemde en exotische culturen
o Invloed van fotografie en wereldtentoonstellingen
o Japanse toren & Chinees paviljoen
• Lokale tradities: de Arts & Crafts Movement
o John Ruskin, The Seven Lamps of Architecture (1849)
▪ Sacrifice, Truth, Power, Beauty, Life, Obedience, Memory
▪ Focus op ambacht en traditie: “beauty must be derived from nature and crafted
by man”.
o Morele dimensie van esthetiek; streven naar ‘harmonie’
the Red House – Philip Webb
DE AANLOOP NAAR HET MODERNISME
De notie van de ‘hedendaagsheid’
• Veranderingen van Industriële Revolutie snel en hevig
o Nieuwe generaties fundamenteel anders dan de vorige
• Nieuwe tijdsgeest: moderniteit
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirtedw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,59. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen