• Grondwet • Statuut voor het Koninkrijk der • Grondwet van 1958 (Vijfde Franse • Grundgesetz (GG)
• Formele wetten & Nederlanden (legt verhoudingen republiek) • Algemene beginselen volkenrecht
Bijzondere meerderheidswetten binnen het Koninkrijk vast) • Les lois organiques (artikel 46 GW • Grondwetten Länder
(raken aan bestaande evenwicht tussen Vlamingen en • Grondwet organisatie van het openbaar gezag • Federale wetten (ook omzetwetten
Franstaligen) vormgeven / verplichte voorafgaande
• Formele wetten legaliteitscontrole Conseil
behoren hiertoe)
meerderheid in beide kamers + taalgroepen, 2/3 • Wetten deelstaten (eenheid door
meerderheid totaal Constitutionnel)
modelwetten en Staatsverträge)
• Formele wetten
• Decreet
• Ordonnantie
Koninklijke besluiten: Reglementen:
• Koninklijk besluit (hele regering) • Rechtsverordenungen (Regeringen
• Minsiterieel besluit (één minister) • Algemene Maatregelen van • Décret (president of premier) Bond en deelstaten, ministers)
Bestuur (AmvB) (uitwerking • Arrêté (minister, prefectoraal of • Enkel op voorwaarde dat wet
• Regeringsbesluiten wetgeving gemeentelijk) machtigt = geen zelfstandige
• Beschikkingen (individuele verordeningsbevoegdheid
• Ministeriële besluiten bestuursbeslissingen) • UM in Fr heeft autonome
wetgevende macht daarom • Materiële wetgeving door
• Ministeriële regeling (mits onderscheid tussen gemeenten, Kreise
delegatie wetgever of regering) o Règlements autonomes
o Règlements d’application
(tenuitvoerlegging)
• Verordeningen (provincie,
gemeente, waterschappen, o Ordonnances (parlement
openbare lichamen) delegeert bevoegdheid via
draagwijdte uitgewerkt in wet habilitatiewet)
Omzendbrief + toelichting
1
,Beide kamers dubbele 2/3 meerderheid • Eerste lezing: wet met • Initiatief kan zowel van UM • Wijzigingswet: 2/3 meerderheid in
(aanwezigheidsquorum en meerderheidsquorum) voorgestelde wijzigingen (door president op voordracht beide kamers
premier) als WM
Preconstitutante ontbinding/verkiezingen - verkiezingen Tweede Kamer - • Meerderheid in beide kamers • Federale staatsstructuur,
constituante • Referendum aan volk participatie Länder in wetgeving en
• Tweede lezing: 2/3 meerderheid (Indien voorstel van president kan grondrechten kunnen niet
Wijzigingen in een verklaring (geen wet) in beide kamers referendum vervangen worden aangepast worden
door 3/5 meerderheid in beide (Ewigkeitsgarantie)
kamers)
Drie staatsmachten Drie staatsmachten Drie staatsmachten
• Federale regering van 15 ministers • Koning + ministers • President (5j) • Bondspresident (niet rechtstreeks
• Eerlijk verdeeld + 1 neutrale premier (Koning bekrachtigd wetten) o sterke rol (hoofd strijdkrachten + verkozen / representatieve functie)
• Koning = staatshoofd • Minister-president diplomatie / kan parlement ontbinden, • Kanselier (hoofd regering / verkozen door
wetten afkondigen / samenstelling
o Onschendbaar dus ministeriële • Regering heeft ook initiatief bondsdag)
Conseil supérieur de la magistrature)
eindverantwoordelijkheid wetgeving (>< Eerste kamer) o Hoeft vaak geen akkoord
regering of parlement
• Kamer en senaat • Staten-Generaal o Artikel 16 GW: bestaan republiek, • Bundestag (rechtstreeks)
o Eerste Kamer (75 / door onafhankelijkheid natie, integriteit van • Bundesrat (vertegenwoordigers Länder)
Provinciale Staten + Caraïbisch grondgebied of nakoming
Ned / geen initiatiefrecht of internationale verplichtingen =
amendering, enkel wetten crisisbeleid • Belangen van Länder? Beide
goed of afkeuren) o Artikel 68 GW: afzetting bij kamers, anders enkel Bundestag.
hoogverraad Bundesrat kan wraken met normale
o Tweede Kamer (j)
o Onschendbaar of 2/3 meerderheid Bundestag
o Eerst goedkeuring K2,
daarna stemming in K1 kan toch doorgaan met zelfde
• Eerste minister: benoemt meerderheid
regeringsleden
o Regering wel • Bundesrat kan wetsvoorstellen
verantwoordelijk aan indienen bij Bundestag
Assemblée nationale (ook
premier cohabitation) • Länder zijn unicameraal (Beieren = 2)
o Initatiefrecht regering
• Assemblée nationale (5j /rechtstr)
2
, • Le Sénat (door gedecentraliseerde
besturen / 6j, 3j helft vernieuwing /
raadgevend)
Federale staat Gedecentraliseerde eenheidsstaat Eenheidsstaat met opmerkelijk Federale staat
centralistisch bestuur
• Federatie • Centrale niveau • Federatie (Bond)
• Deelstaten (Gewest / Gemeenschap) • Provincies (12 / Provinciale • Centrale niveau • Länder (16 / eigen GW /
• Provincie (Provincieraad 6j / Deputatie / Staten / Gedeptueerde Staten / • Regio’s (le conseil régional) verantwoordelijk voor uitvoering
Provinciegouverneur) Commissaris vd Koning) • Departementen (le conseil van hun en federale wetten)
• Gemeente (Gemeenteraad 6j / College (bevoegdheden!) départemental) • Gemeenten (Gemeinden /
burgemeester en schepenen / Burgemeester) • Gemeenten (355 / • Gemeenten (les communes / le Selbstverwaltung = binnen wettelijk
Gemeenteraad / College conseil municipal) kader zelf lokale zaken regelen)
burgemeester en wethouders / • Districten (Kreise)
burgemeester) >< decentralisatiegedachte in GW
• Waterschappen (functionele • Toezicht vanuit centrale bestuur
decentralisatie >< territoriale) door de prefect (le préfet)
(regeling waterhuishouden)
(bestuursorgaan / heemraden /
dijkgraaf)
Monisme Monisme Monisme Dualisme
• Rechtspraak is niet algemeen bindend, bij • Rechtspraak niet algemeen • Rechtspraak niet algemeen • Rechtspraak niet algemeen bindend
wet zo vastgelegd. bindend bindend • Grondwettelijk Hof kan materiële
• Rechters zijn niet gebonden aan hogere • Rechtsweigering verboden, • Jurisprudence constante: wetgeving erga omnes vernietigen
rechtscolleges, wel veel gezag voor Hof van algemeen geldende uitspraken rechtspraak hoogste hoven de
Cassatie = de facto precedenten doen ook facto bindend
• Grondwettelijk Hof en Raad van State kunnen • De facto precedenten voor • Grondwettelijk Hof en Raad van
materiële wetgeving erga omnes vernietigen coherentie en door gezag Hoge State kunnen materiële
Raad etc. wetgeving erga omnes
vernietigen
• Rechtsweigering verboden
3
• Gewoonte is bindend formele bron • Gewoonte is bindend formele • Gewoonte is bindend formele • Gewoonte is bindend formele bron
• Secundair en accessoir, ter aanvulling bron bron • Gelijk aan wet
• Ter aanvulling, gebruiken
rechtspractici
• Algemene rechtsbeginselen zijn bindend • Algemene rechtsbeginselen zijn • Algemene rechtsbeginselen zijn • Algemene rechtsbeginselen zijn
formele rechtsbronnen indien ze erkend bindend formele rechtsbronnen, bindend formele rechtsbronnen bindend formele rechtsbronnen
werden door hoogste hoven niet wettelijk verankerd maar ze • Principes (GW) erkend door • Voorrang op de wet
• Grondwettelijk of wettelijk gehalte kan zijn wel van belang vb. Conseil d’Etat • Bepaald door GwH
verschillen beginselen behoorlijk bestuur (Bundesverfassungsgericht)
• Residuaire bevoegdheden bij de deelstaten • Onschendbaarheid formele wet • Artikel 34 GW: Residuaire • Exclusieve bevoegdheden Bond (BZ,
(artikel 35 GW) o Artikel 120 GW: Niet toetsen bevoegdheden bij UM Defensie, IE)
• Voorlopig nog niet het geval want lijst aan GW • Organieke wetten hebben • Concurrerende bevoegdheid
expliciete bevoegdheden federatie nog niet o Ook niet aan algemene intermediaire positie (meerderheid) Bond enkel als
vastgelegd rechtsbeginselen • Algemene rechtsbeginselen eengemaakte regeling nodig is =
o Angst voor gouvernement onder bloc de légalité (ook Bundesricht bricht Landesrecht
des juges ordonnanties en autonome • Residuaire bevoegdheden aan
o Wél aan internationaal recht reglementen!) maar boven UM Länder (onderwijs, cultuur)
reglementen • Algemene regel =
Landesverfassungen boven
Landesgesetze (wie meeste
vrijheden beschermt krijgt
voorrang)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper diederiknollet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.