Welbevinden in de school
Inhoudsopgave
Het beleidsvoerend vermogen van scholen (H1)............................................................................................. 4
Inleiding................................................................................................................................................................4
Waarom wordt van scholen een beleidsvoerend vermogen verwacht?..............................................................4
Decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen.....................................................................................4
Niet-decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen..............................................................................7
Zoeken naar een evenwicht.............................................................................................................................7
Wat bedoelen we met het beleidsvoerend vermogen van scholen?...................................................................8
Definitie............................................................................................................................................................8
8 dragers van beleidsvoerend vermogen........................................................................................................8
De impact van de schoolcultuur....................................................................................................................10
De schoolcultuur.......................................................................................................................................10
Het belang van gedeeld leiderschap.........................................................................................................11
Hoe brengen we het beleidsvoerend vermogen van scholen in kaart?.............................................................12
Verwachtingen inzake schoolbeleid en -organisatie binnen de Vlaamse basisscholen.....................................13
Inleiding.........................................................................................................................................................13
Algemeen beheer van het onderwijs............................................................................................................13
Basiswetgeving en sleutelbegrippen........................................................................................................13
Algemeen beheer op nationaal vlak.........................................................................................................14
Algemeen beheer op lokaal (en intermediair) niveau..............................................................................14
Verwachtingen van de overheid inzake schoolbeleid...................................................................................15
Pedagogisch project..................................................................................................................................15
Pedagogisch project van het gemeenschapsonderwijs (PPGO)..........................................................15
Pedagogisch project andere scholen binnen het officieel onderwijs..................................................16
Pedagogisch project vrij onderwijs......................................................................................................16
Schoolwerkplan.........................................................................................................................................16
Wat is een schoolwerkplan?................................................................................................................16
Inhoud van een schoolwerkplan..........................................................................................................16
Schoolreglement.......................................................................................................................................17
Wat is een schoolreglement................................................................................................................17
Welke afspraken staan erin?................................................................................................................17
Schoolteam....................................................................................................................................................18
Indeling.....................................................................................................................................................18
Wervingsambt, selectieambt, bevorderingsambt....................................................................................18
Overleg en partcipatie...................................................................................................................................19
Inleiding.....................................................................................................................................................19
Schoolraad................................................................................................................................................19
Wat is de schoolraad?..........................................................................................................................19
Wat doet de schoolraad?.....................................................................................................................19
De pedagogische raad...............................................................................................................................20
Wat is de pedagogische raad?.............................................................................................................20
Wat doet de pedagogische raad?........................................................................................................20
Ouderraad.................................................................................................................................................20
Participatie? Ja maar…..............................................................................................................................21
Zorg voor onderwijskwaliteit in het onderwijs..............................................................................................21
Referentiekader Onderwijskwaliteit.........................................................................................................22
Onderwijsinspectie...................................................................................................................................22
Wat is belangrijk in de doorlichtingsaanpak Inspectie 2.0?................................................................22
1
, Wat onderzoekt de inspectie?.............................................................................................................23
Hoe onderzoekt de inspectie?.............................................................................................................24
Hoe beoordeelt de inspectie?..............................................................................................................24
Welke adviezen zijn er?........................................................................................................................25
Hoe ziet een doorlichtingsverslag er uit?............................................................................................25
Hoe verloopt doorlichting....................................................................................................................26
Pedagogische begeleidingsdienst.............................................................................................................26
Nascholing.................................................................................................................................................27
Bepalingen vanuit het decreet.............................................................................................................27
Nascholing op initiatief van de scholen...............................................................................................27
Nascholing op initatief van de pedagogische begeleidingsdienst (PBD).............................................27
Nascholing op initiatief van de Vlaamse Regering...............................................................................28
De rol van de school en de leerkracht.................................................................................................28
Welbevinden van de leerkrachten op school (H2)......................................................................................... 30
Inleiding..............................................................................................................................................................30
Mijn onderwijsloopbaan....................................................................................................................................30
Opdrachtbepaling..........................................................................................................................................30
Volledige opdracht....................................................................................................................................30
Opdracht..............................................................................................................................................31
Schoolopdracht....................................................................................................................................31
Hoofdopdracht.....................................................................................................................................31
Plagelestijden.......................................................................................................................................31
Opdrachtbepaling versus realiteit............................................................................................................32
Functiebeschrijving........................................................................................................................................32
Wat staat er in je GFB?.............................................................................................................................33
Evaluatie........................................................................................................................................................33
Evaluatie als proces...................................................................................................................................33
Wie zijn mijn evaluatoren?.......................................................................................................................34
Evaluatiegesprek en -verslag....................................................................................................................34
Welke veranderingen komen er aan in de evaluatieprocedure?.............................................................34
Juridisch en deontologisch functioneren van de leerkracht...............................................................................35
Inleiding.........................................................................................................................................................35
Deontologie...................................................................................................................................................35
Onderwijsdeontologie: een begripsomschrijving.....................................................................................35
Wat zegt de onderwijswetgeving?...........................................................................................................35
Decreet betreffende de rechtspositie van bepaalde personeelsleden in het Gemeenschapsonderwijs 36
De plichten...........................................................................................................................................36
Tuchtstraffen........................................................................................................................................38
Aansprakelijkheid.................................................................................................................................39
Schoolpolis...........................................................................................................................................40
Andere elementen uit het decreet......................................................................................................41
Het mozaïekdecreet..................................................................................................................................41
Welke praktijken zijn verboden of voorwaardelijk toegelaten?..........................................................42
Welzijn en zelfzorg op school.............................................................................................................................44
Inleiding.........................................................................................................................................................44
Enkele getuigenissen.....................................................................................................................................45
Welbevinden en verstoord welbevinden......................................................................................................46
Hoe kan de school inzetten op welzijn?........................................................................................................47
Hoe kan jij inzetten op welzijn?.....................................................................................................................47
Welbevinden van de leerlingen op school (H3).............................................................................................48
Inleiding..............................................................................................................................................................48
Redenen om aandacht te hebben voor het welbevinden van de lln..................................................................48
2
, Samen tegen schooluitval..............................................................................................................................48
Preventie van pesten.....................................................................................................................................49
Welbevinden of presteren: de valse tegenstelling........................................................................................50
Stress op school.............................................................................................................................................50
Regelgeving op macroniveau omtrent aandacht voor het welbevinden van de leerlingen..............................51
Referentiekader Onderwijskwaliteit..............................................................................................................51
Decreet leerlingenbegeleiding.......................................................................................................................52
Wat verstaan we onder welbevinden van leerlingen op school?.......................................................................53
Omschrijving welbevinden............................................................................................................................53
Beïnvloedende factoren................................................................................................................................54
Hoe kan een school aandacht hebben voor het welbevinden van lln?..............................................................55
Preventiepiramide.........................................................................................................................................55
Theoretisch kader.....................................................................................................................................55
De preventiepiramide binnen de onderwijscontext.................................................................................56
Verbindend schoolklimaat.............................................................................................................................57
Wat is een verbindend schoolklimaat?.....................................................................................................57
Verbindend communiceren......................................................................................................................58
Verbinden met autoritatief schoolklimaat...............................................................................................60
Een verbindend schoolklimaat creëren....................................................................................................61
Schoolaanpak met betrekking tot (maatschappelijke) thema’s....................................................................62
3
, Het beleidsvoerend vermogen van scholen (H1)
Inleiding
Scholen -> krachtig beleid voeren rond thema’s
organisatie van het schoolgebeuren
-> personeelsbeleid, evaluatiebeleid, zorgbeleid, …
aanpak van (maatschappelijke) thema’s
-> pestbeleid, spijbelbeleid, …
mesoniveau -> duidelijke visie en krachtlijnen uitstippelen
=> microniveau -> gestructureerd handelen
=> onderwijskwaliteit verbetert en doelen worden gerealiseerd
Beleid vormgeven is niet evident -> schoolcultuur en schoolstructuur kan dit proces
faciliteren of tegenwerken
Waarom wordt van scholen een beleidsvoerend
vermogen verwacht?
Scholen moeten investeren in een goed uitgewerkt beleidsvoerend vermogen
Decretaal verankerde schoolexterne verwachtingen
Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs (decreet = Vlaamse wet)
scholen krijgen autonomie om hun beleid vorm te geven & uit te voeren
-> school kan eigen accenten leggen (vroeger: regelgeving volgen en uitvoeren)
deregulering en decentralisatie (werd laatste 2 à 3 decennia ingezet)
-> kracht van het beleidsvoerend vermogen
-> school is mee verantwoordelijk voor de kwaliteit & interne kwaliteitszorg om
onderwijskwaliteit te garanderen
Decentralisatie -> grondwettelijk en decretaal verankerd met het principe van vrijheid van
onderwijs
Decentralisatie kan zorgen voor meer verschillen tussen scholen (nadeel)
Inhoud decreet (artikels):
Onderwijsinstelling is verantwoordelijk om kwaliteitsonderwijs te verstrekken &
geboden onderwijs kwaliteitsvol te ondersteunen
Instelling beschikt over beleidsvoerend vermogen dat haar in staat stelt om
zelfstandig een kwaliteitsvol beleid te voeren
-> het beleid respecteert de beleidscontext die door de overheid wordt vastgelegd in
de regelgeving
Instelling onderzoekt en bewaakt op systematische wijze haar eigen kwaliteit
-> instelling kiest de wijze
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlie1350. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.