INLEIDING
Er is vaak een overlap tussen arbeidsrecht en sociaalzekerheidsrecht.
Arbeidsrecht: de verhouding tussen wg’s en wn’sen alles wat daar
juridisch verband mee houdt.
Heeft betrekking op de regulering van de economisch productieve
formele arbeid en het vermijden of bestrijden van informele arbeid
Arbeid = economisch productieve arbeid -> levert inkomen op en draagt
rechtstreeks bij aan het BBP
vb. van niet-betaalde arbeid vrijwilligerswerk, huishoudelijke arbeid, …
Formele arbeid: op officiële arbeidsmarkt
Informele arbeid; bv. zwartwerk = met miskenning van sociale en/of
fiscale regels of de verboden productie van goederen of verboden
verrichten van diensten
Kennisoverdracht
• Voorbeeld 1: dagen
– Art. 70 wet 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten:
1
,“De bediende [...] behoudt het recht op zijn loon gedurende de eerste
dertig dagen van arbeidsongeschiktheid wegens ziekte of ongeval”.
– Art. 35, derde lid, wet 3 juli 1978 betreffende de
arbeidsovereenkomsten:
“Ontslag om een dringende reden mag niet meer [...] worden gegeven,
wanneer het feit ter rechtvaardiging ervan sedert ten minste drie
werkdagen bekend is aan de partij die zich hierop beroept”.
Wat is een werkdag? Sinds 1 januari 2023 – artikel 1.7. § 3 Boek 1
“Algemene Bepalingen”: is zaterdag een werkdag – Artikel 20 § 1
Arbeidswet
• Voorbeeld 2: ploegenarbeid
– Art. 17 Arbeidswet 16 maart 1971: “De werknemers die arbeid
verrichten in opeenvolgende ploegen kunnen op zondag
worden tewerkgesteld op voorwaarde dat hun arbeid een keer
per week wordt onderbroken gedurende een periode van
vierentwintig opeenvolgende uren waarvan er ten minste
achttien op de zondag vallen.”
• Voorbeeld 3: Semantiek
– “De werknemers, die zich niet inspannen, zullen worden
ontslagen.”
– “De werknemers die zich niet inspannen, zullen worden
ontslagen”.
ALGEMEEN: ONTSTAAN EN BRONNEN
HISTORISCHE INLEIDING
• ARBEIDSRECHT IS EEN JONGE RECHTSTAK
= GEHEEL VAN REGELEN DIE DE RECHTSPOSITIE IN DIENSTVERBAND BEPALEN
HANGT SAMEN MET DE INDUSTRIËLE MAATSCHAPPIJ
• FRANSE REVOLUTIE : INTRODUCTIE VAN VRIJHEID VAN NIJVERHEID LIBERTÉ
• DECREET D’ALLARDE VAN 2 MAART 1791 VOERDE BEGINSEL IN
= ABSOLUTE VRIJHEID : VRIJHEID OM ARBEIDSVOORWAARDEN EN –
OMSTANDIGHEDEN TE BEPALEN -> RECHT BEROEP UIT TE OEFENEN DAT HIJ
VERKOOS + RECHT OM BEROEP TE DOEN OP ARBEIDSKRACHT VAN ANDEREN
NADEEL:LEIDDE VAAK TOT MENSONWAARDIGE ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN EN
VOORWAARDEN
• NEGENTIENDE EEUW: MISBRUIK VAN DE VRIJHEID VAN NIJVERHEID
2
, • GENTSE KATOENINDUSTRIE : WERKDAGEN VAN 12 TOT 14 UUR , OOK VOOR
VROUWEN EN KINDEREN
• KINDERARBEID
• IN PRILLE BELGIË : MACHT BERUSTTE SLECHTS BIJ EEN BEPERKT AANTAL
GEGOEDE CIJNSKIEZERS , DIE GEEN BELANGSTELLING VERTOONDEN VOOR DE
MISERIE VAN DE ARBEIDERSKLASSE ( DIE COMPLEET MACHTELOOS STONDEN)
COALITIEVERBOD : VERBOD VAB SAMENSPANNING VAN WN ’S OM WERK TE
VERHINDEREN OF OP TE SCHORTEN STAKEN WORDT ONMOGELIJK
NADIEN ZEKERE STAKINGSVRIJHEID INGEVOERD
WET VAN 22 G ERMINAL : VERBOD VOOR WERKGEVERS IEMAND AAN TE WERVEN DIE
NIET IN HET BEZIT WAS VAN EEN WERKBOEKJE ( LIVRET ) DAT DE BEVESTIGING
BEVATTE VAN DE VORIGE WERKGEVER DAT DE BETROKKENE AL ZIJN VERPLICHTINGEN
TEGENOVER DEZE LAATSTE WAS NAGEKOMEN
= BELANGRIJK CONTROLE - EN DRUKKINGSMIDDEL
WETTEN BODEN GEEN OPLOSSING WANT IN VOORDEEL VAN WERKGEVER ( DEZE WERD
WAT LOON BETREFT STEEDS OP ZIJN WOORD GELOOFD, WN MOEST BEWIJS LEVEREN )
GESCHILLEN TUSSEN ARBEIDERS & PATROON VIELEN ONDER BEVOEGDHEID VAN
WERKRECHTERSRADEN = EERDER VERZOENINGSORGANEN (TOT 1858 ENKEL UIT
WG’ S SAMENGESTELD )
UITBARSTINGEN VAN GEWELD & WOEDE VAN ARBEIDERS WERDEN
DOOR NIEMAND GEKANALISEERD
• EINDE NEGENTIENDE EEUW EN BEGIN TWINTIGSTE EEUW EERSTE
SOCIALE WETTEN
ARBEIDERSPROLETARIAAT : SLECHTE WERKOMSTANDIGHEDEN
JURIDISCHE SITUATIE VAN FRANS RÉGIME OVERGEËRFD
3
, DERDE KWART 19E EEUW ; BELGIE 2E MEEST GEÏNDUSTRIALISEERDE LAND
TER WERELD
SPRAKE VAN GROTE SCHAAL VAN ANALFABETISME , ONWETENDHEID ,
ALCOHOLISME EN LOSSE ZEDEN = DE SOCIALE KWESTIE
– 1887: VERBOD OP TRUCK SYSTEEM ( BESTOND ERIN HET LOON GEHEEL
OF GEDEELTELIJK IN NATURA TE BETALEN )
- 1887: WET BEPERKTE MOGELIJKHEDEN TOT OVERDRACHT VAN
EN BESLAG OP HET LOON
– 1889: VERBOD OP VROUWEN – EN KINDERARBEID
– 1896: WERKPLAATSREGLEMENT
– 1900: WET OP ARBEIDSCONTRACT : VERPLICHT DAT ARBEIDERS EEN
CONTRACT GESLOTEN WORDT
– 1905: WET OP ZONDAGSRUST
• NA WO I A LGEMEEN ENKELVOUDIG SSTEMRECHT EN WET 1921 VRIJHEID VAN
VERENIGING
• 21 STE
EEUW: DEREGULARISERING & FLEXIBILISERING VAN ARBEID + WAKEN
OVER EFFECTIEVE SOCIALE BESCHERMING ( DISCUSSIE ) DOOR GLOBALISERING
-> DAARDOOR DRUK TOT SNELLE REACTIE & VOORTDURENDE AANPASSING
SINDS BEGIN 21STE EEUW ; E UROPESE C OMMISSIE SCHUIFT ALS DOELSTELLING A)
EEN EFFICIËNT ARBEIDSMARKTBELEID VOEREN , B) FLEXIBELE
ARBEIDSOVEREENKOMSTEN , C) LEVENSLANG LEREN BEVORDEREN
VERANKERD IN ‘EUROPESE SOCIALE PIJLER ’ IN 2017 = NIET-BINDEND
+ AANDACHT VOOR NIEUWE DOMEINEN (ZOALS WELZIJNSRECHT (BESCHERMING
WN TEGEN PSYCHOSOCIALE RISICO’S) & DISCRIMINATIEWETGEVING )
2. ARBEIDSOVEREENKOMSTENRECHT
REGELT DE WEDERZIJDSE RECHTEN & PLICHTEN VAN DE WN & WG
3. LOONREGULERING EN LOONBESCHERMING
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xxxb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,89. Je zit daarna nergens aan vast.