INLEIDING TOT DE CRIMINOLOGIE
DEFINITIE CRIMINOLOGIE
è een wetenschap
=> een jonge wetenschap eind 19de eeuw
=> er bestaat een rationele manier om kennis te verwerven
-> pseudowetenschap
=> een wetenschap die bestaat uit een universitair curriculum
è een kennisobject
=> een objectwetenschap (we houden ons bezig met een bepaald object)
F Criminaliteit
-> geen juridisch begrip
- misdrijven (politionele rechtbank
- wanbedrijven (correctionele rechtbank)
- misdaden (Hof van assisen)
-…
F Deviantie
-> afweikend gedrag
- geen juridisch begrip, komt uit sociologie
- deviant sexueel gedrag
- we kijken ruimer dan enkel de criminologie
F Overlast
-> incivilities
-> gedrag die je als burger niet stelt uit respect voor uw medeburger
-> ruim u hondenkak op, parkeer niet voor uitrit
-> strafbare overlast :
- vuilniszakken te vroeg buitenzetten,…
-> kan een sanctie volgen
-> strafsbedreiging
-> 1998; wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten
-> vb; spionage, inmenging, terrorisme,…
F strafrechtsbedeling
-> strafrechtelijke keten (in het begin zit de wetgever, het parlement)
-> strafrechtelijk beleid
-> interesse in dader en slachtoffer
-> victiminologie => leer van het slachtoffer
-> Diefstal; het wegnemen van een zaak die toebehoord aan iemand anders met
bedrieglijk opzet. (moreel element)
-> criminalisering = strafbaar stellen van gedrag
-> decriminalisering = niet-strafbaar stellen van gedrag
--> criminologen gaan dit bestuderen
1
,è een theorievorming
F recht, sociologie, psychologie, politicologie, geschiedenis, economie, culturele studies,…
=> Politie => proces-verbaal
=> Parket => procureurs => opsporingsonderzoek => onderzoeksrechters => seponeren,
vorderen
Uiteindelijk => strafuitvoering ; Penologie
--> penologie => strafkunde, de leer van het straffen
Talio proncipe --> oog om oog, tand om tand
=> eigen rechting, niet het recht hebben om zelf wraak uit te voeren.
Criminaliseren -> opsporen -> berechten -> uitvoeren
eerste aanleg = vonnis
beroepsbeslissing = arrest
klassieke straffen = gevangenis & geldboetes
è methodologie
F Kwalitatieve onderzoeksmethoden
F Kwantitatieve onderzoeksmethoden
o Verschillende methoden om criminologie te verzamelen
-> kennis neemt toe
10 mei 1938: De opleiding criminologie aan de toenmalige rijksuniversiteit Gent wordt opgericht.
Oprichter? Nico Gunzburg - Bologna = Oudste universiteit ter wereld
2
, IN COLD BLOOD
Boek geschreven door Truman Capote (journalist) in 1966. Gaat over een roofmoord op een volledig
gezin. Hij wou hiermee een nieuw genre van boeken introduceren → de ‘true crime novel’ boeken. Een
true crime novel is een waargebeurd verhaal geschreven in een romanvorm. Capote volgde de
rechtszaak bij de politie, jury en dergelijke. Maar heeft ook lang gecommuniceerd met beide daders.
INHOUD:
• Moord gebeurde op 15 november 1959
• 2 daders: Dick Hickock en Perry Smith leren elkaar kennen in de gevangenis
• Rationele moord: de ratio tegen de buit en pakkans was klein genoeg voor hen. Ze
dachten dat er $10000 in de kluis lag. (uiteindelijk $80)
• Alle slachtoffers waren vastgebonden en neergeschoten behalve de dochter.
Moral Panic: In een klein dorpje waar nooit iets gebeurd, krijg je nu plots een zware roofmoord
DADERS:
• Beide relatief kleine criminelen, oplichten, vervalsen van cheques,.. En hebben een
traumatische gebeurtenis meegemaakt in de jeugd (Hickock auto ongeval, Smith
verwaarlozing)
• Wilden de buit delen en een nieuw leven beginnen in Mexico
• Recidive: Men gaat recidiveren, hervallen, opnieuw een misdrijf plegen – Zowel Hickhock
als Smith hadden al eens kleine misdrijfjes begaan.
RECHTSZAAK:
• De rechtszaak vond plaats in 1960
• Ze pleiten beide dat ze ontoerekeningsvatbaar waren maar dit werd niet aanvaard
• Beiden werden veroordeeld tot de doodstraf door ophanging (bestond nog in Cansas)
• Executie op 14 april 1965
MOORD – DOODSLAG – LUSTMOORD – ROOFMOORD
• Moord: Doodslag met voorbedachten rade
• Doodslag: Niet met voorbedachten rade
• Lustmoord: Men vermoord iemand omdat dit seksuele lust opwerpt
• Roofmoord: Vermoorden met voorbedachte rad, om te kunnen beroven bijv. Familie
Clutter
3
, VADER VAN DE CRIMINOLOGIE (QUOTELET/LOMBROSSO)
Gedachte 1: Adolf Quotelet: Hij was een wiskundige en probeerde een statistiek op te stellen van de
criminaliteit in ons land
Gedachte 2: Lombrosso: Italiaans Antropologische school, men doet in Italië onderzoek aan de
universiteit
Wie?
• Lombroso Cesare: ‘’De geboren crimineel’’ (L’umo Delinquente)
• Raphael Galaphalo: Introduceert naamgeving criminologie
• Hernico: Boek ‘Criminologia’’
Adolf is dus niet de vader van de criminaliteit maar Lombroso, vandaar de naam van onze studentenclub
Lombrosiana
ORGANISATIE POLITIE
Drie organisaties van de politie:
(1) Gerechtelijke politie: In 1919 werd de eerste gerechtelijke politie opgericht door
overheid. Jaren 30: Ministerie van Justitie - Oprichten van een school voor
criminologie en criminalistiek voor de mensen van de gerechtelijke politie (officieren)
Vervolgens wordt er ook een unief opgericht voor politie, onderzoeksrechters, etc.
(2) Gendarmerie (Rijkswacht) Naast de gerechtelijke politiedienst hadden we nog een
politiedienst namelijk de gendarmerie. Deze politiedienst was afhankelijk van het leger,
en had macht over het hele land. Hierbij verschilt dit met de gerechtelijke politie, want
zij hebben enkel bevoegdheid in het arrondissement.
(3) Gemeente politie
DRIE SOORTEN MISDRIJVEN
Het begrip ‘misdrijf’ is de gemene noemer voor de strafrechtelijk gesanctioneerde feiten
van overtredingen, wanbedrijven en misdaden.
• Overtredingen: laagste vorm criminaliteit: (rijden dr rood licht, onder invloed
rijden,…)
• Wanbedrijven: middelste vorm criminaliteit: (diefstal, oplichting, slagen &
verwondingen, etc.)
• Misdaad: hoogste vorm van criminaliteit: (moord, verkrachting, brandstichting, etc.)
Verschijnen voor het hof van Assisen MAAR als je als militair iemand vermoord is dit
geen misdaad → criminaliteit is niet altijd en overal criminaliteit.
Iets doen, maar soms ook iets NIETS doen kunnen beiden misdrijven zijn bijv. Het niet helpen als je voorbij
een auto rijdt die een ongeval heeft begaan.
4
