Deze samenvatting bevat alle lessen penologie (). De samenvatting bevat alle dia's in combinatie met mijn lesnotities.
- de zwarte tekst = dia's
- de grijze tekst = mijn lesnotities
1. Inleiding: waarom toezicht op gevangenissen? 77
2. De preventieve wende 80
3. Het Europese antifoltercomité 82
4. Het VN-antifoltercomité 84
5. Het dertigersdilemma van het CPT 89
Dialoog: ruis op de lijn? CPT klaagt… 90
1
, België: voorbeelden van antwoord 93
6. Centrale toezichtsraad en commissies van toezicht 96
7. Tot besluit 99
EFFECTEN DETENTIE EN ASM OP GESTRAFTE 100
1. Inleiding: import en deprivatie 100
2. Context: totale instituties 102
3. Effecten van straffen en maatregelen 104
3.1. Effecten detentie 104
3.2. Effecten ASM 115
4. Tot besluit 118
4.1. Import en deprivatie wordt export 118
4.2. Job-stress en werken in detentie 119
4.3. Impact professionelen 120
DE ROL VAN STRAFFEN/MAATREGELEN OP DE SOCIALE OMGEVING VAN DE DELICTPLEGER
124
1. Inleiding 124
2. Contact gedetineerde met zijn/haar directe sociale omgeving tijdens detentie: hoe zit het in
praktijk/beleid? 128
1. Contact tijdens detentie van gedetineerde met sociale omgeving 128
3. Rol van de (gevangenis)straf op de directe sociale omgeving 131
3.1 Algemeen: families 132
3.2. vrouwelijke partner van mannelijke gedetineerde 133
3.3 Rol van gevangenisstraf op kinderen 133
3.4. Impact van COVID-19 op de directe sociale omgeving 137
Tussentijdse Conclusie impact detentie op omgeving 138
4. Rol van Alternatieve maatregelen op directe sociale omgeving 139
4.1. Inleiding 139
4.2. De rol van de Maatschappelijke enquête 139
4.3. Elektronisch toezicht en de rol van de directe sociale context 139
Tussentijdse conclusie 141
5. Rol van de (gevangenis)straf op de indirecte sociale omgeving 142
6. Conclusie 145
DRUGS(BELEID) IN DETENTIE 146
1. Inleiding 146
2. Beleid en Interventies 155
3. Praktijk 168
Na vrijlating 174
2
,SUICIDE IN DETENTIE 176
1. Achtergrond 177
1.1. Proces 180
1.2. Model 181
2. Detentie 183
2.1. Kader 193
3. Preventie 199
GASTCOLLEGE PENOLOGIE: TERRORISME – FENOMEEN EN AANPAK BINNEN DETENTIE 206
1. Introductie 207
2. What’s in a name? 209
Definities: radicalisering, extremisme, terrorisme…? 209
Theoretische verklaringsmodellen 210
Geïntegreerd theoretisch model 212
3. AANPAK 224
Aanpak in België: tijdens detentie 224
AANPAK IN BELGIË: BUITEN DETENTIE 234
4. CONCLUSIE 235
STRAFUITVOERING: VAN GEVANGENIS TOT DETENTIEHUIS 236
1. Inleiding 236
2. Werking Detentiehuis 239
Concept 239
Autonomie en responsabilisering bewoner 240
Nadruk op re-integratie 241
Vermijden detentieschade 241
Meer detentie-uitvoering in de samenleving 242
3. Praktisch 242
Doelgroep 242
Komst naar detentiehuis 243
Gebouw 243
Omkadering 244
Visie 245
4. Vragen 245
3
,PRAKTISCHE INFO
Doel en werkwijze
• Penologie = de leer van het straffen
• Toepassing van en kritische reflectie bij verworven kennis en inzichten:
o inzicht strafdoelen
o inzicht mogelijkheden tot en beperkingen bij bestraffen criminaliteit
o kennis effecten en effectiviteit straffen en maatregelen
o kunnen reflecteren over penologisch beleid in België en daarbuiten
• Centrale doelstelling: zelfstandig een afgewogen oordeel vormen over wijze waarop in
samenleving criminaliteit wordt bestraft
STRUCTUUR & INHOUD
STRUCTUUR & INHOUD
LES DATUM INHOUD LESGEVER
1 27/9 Inleiding + bestraffingstheorieën Louis Favril
2 4/10 Factoren bij bestraffing Louis Favril
3 11/10 Effectiviteit straffen en maatregelen Charlotte Colman
4 18/10 Toezicht op detentie (14u15 online) Louis Favril
5 25/10 Verwerking zelfstudie opdracht
6 1/11 Geen les
7 8/11 Effecten detentie en ASM op gestrafte Louis Favril
8 15/11 Effecten detentie en ASM op context Charlotte Colman
9 22/11 Kleinschalige detentie Charlotte Colman
10 29/11 Deradicalisering Charlotte Colman
11 6/12 Drugsbeleid in detentie Louis Favril
12 13/12 Suïcide in detentie Louis Favril
3
Begeleide zelfstudie
• Zelfstudie
• Vander Beken, T. (2015). Howardreizen. Maklu.
o 3 HS: Engeland, Noorwegen en Nederland + proloog
• Zelftest via Ufora met mogelijkheid voor vragen
• Kennisclip op basis van jullie vragen
• Examen: één reflectievraag over de drie hoofdstukken
• Toelichting: prof. Colman
4
,Inhoud lessen - zelfstudie
• Selectie één wetenschappelijke tekst (gepubliceerd in 2017 of later) met meerwaarde voor
penologie = één vraag examen
o We krijgen één examenvraag op voorhand
o Zoeken van wts tekst die recent is gepubliceerd over thema die wij vinden dat meer
aandacht moet verdienen in lessen penologie
o Daar een kritische reflectie over schrijven + wts onderbouwen
▪ Niet gewoon samenvatten!
▪ Zaken uit de les daarin betrekken
o We krijgen vraag op voorhand
▪ AFGEVEN OP HET MOMENT VAN HET EXAMEN
• Vragen voor jezelf
o Over welk onderwerp/aspect, dat nu (partieel of niet) aan bod is gekomen in
penologie, zou ik graag meer weten?
o Kritische reflectie!
▪ Beargumenteer waarom je dit onderwerp of aspect graag toegevoegd zou
zien aan penologie & onderbouw argumentatie met wetenschappelijke
bronnen.
• Antwoord (in Word) opladen op Ufora ten laatste op de dag van het examen 1e zittijd & breng
antwoord, op papier, mee naar examen
Cursus = reader
• Reader
o Wetenschappelijke teksten
▪ Die zijn verbonden aan de les
▪ Teksten die behandeld worden in de les
• Niet alles uit die teksten moeten we kennen
• Wel weten wat er in die teksten staat
o Leerstof
o Docunet (vanaf 30/9, €16)
• Slides: Ufora
• Boek (Vander Beken, T. (2015). Howardreizen. Maklu): via cursusdienst Lombrosiana of uitgeverij
5
,Het examen = open boek
• Schriftelijk examen (100%)
• Open vragen & vraag zelfstudie
• Op papier mag je alles meebrengen
o Breng uitgetikt antwoord op zelfstudie vraag mee
• Open boek vraagt ook voorbereiding !!
• Tips
o Bestudeer verbanden tussen onderdelen
Volg actualiteit
Medelesgever Penologie
• Effecten straffen
• Effecten straffen op context
• Drugsbeleid in detentie
• Gastcollege Directeur-Generaal DG EPI
Zelfstudie
• Lezen boek “Howardreizen”
o Proloog, Noorwegen, Nederland en Verenigd Koninkrijk
o Over dat boek komt een zelftest!
• Zelftest
o 8/12/2021 (opgelet dit gold voor AJ 21-22. AJ22-23: zie ufora)
• Kennisclips
o Op basis van zelftest en jullie vraag!
Boek “Howardreizen”
• Vander Beken, T. (2015). Howardreizen. De rol van de gevangenis in Europa. Antwerpen: Maklu.
• Hoe lezen?
o Wat zijn de belangrijkste ideeën van de auteur in dit hoofdstuk? Wat zijn de
opmerkelijkste vaststellingen in dit land?
▪ Wat bedoelt auteur met dit hoofdstuk
o Welke bedenkingen kan je formuleren bij dit hoofdstuk en kan je die linken aan de
cursus?
▪ Strafdoelen, effecten van straffen, aan context straffen/omgeving
▪ Link leggen tussen wat de auteur zegt en de lessen
• Vb. wat is het strafdoel in dit land
• Vb. wat is het effect van deze straf
• Vb. wat zijn de voordelen van deze straf tov straf in ander
6
,Actualiteit 2022-2023
• (1) Meer dan 70 directeurs hebben een brief geschreven naar MvJ – teveel overbevolking
o Het is niet meer mogelijk om de mensenrechten van gedetineerden te waarborgen
o Dus directeurs komen in opstand voor de leefomstandigheden in de gevangenissen
• (2) reactie van medische professionals in gevangenissen (artsen, psychiaters…)
o Zij zeggen hetzelfde
o Door overbevolking kan er niet meer gezorgd worden voor adequate medische zorg
• (3) opening gevangenis Haren
o Woensdag 7/12 al eerste staking
o Ratio?
▪ Te weinig personeel
▪ Het personeel zegt dat ze te weinig voorbereid zijn
▪ Slechts twee inloopdagen
▪ Dus weten niet goed wat te doen
▪ 174 vacatures die nog in te vullen
• (4) Raad van Europa heeft zich uitgesproken over situatie in Belgische gevangenissen
o Cf. gastcollege toezicht op detentie
▪ CPT (tegen foltering) – Raad van Europa
▪ Brengen onaangekondigde bezoeken aan gevangenissen
▪ In 2021 - 4 bezoeken in België
• Antwerpen, Ieper, St Gillis, Lantin
▪ Eind vorige week: rapport met evaluatie
• Positieve en negatieve punten
▪ Zie samenvatting op Ufora (LEERSTOF!)
o Rapport?
▪ Oude pijnpunten die nogmaals worden aangehaald:
▪ Personeel
• (1) tekort aan bewakend personeel om adequaat te kunnen functioneren
in de gvs
o Tekort op de werkvloer + hoge graad van absenteïsme
(afwezigheid door ziekte)
• (2) onvoldoende opleidingen voor het personeel
o Opleiding bewakend personeel → die procedures verlopen
versneld, waardoor opleiding niet adequaat is
• (3) stakingen in Belgische gevangenissen
▪ Overbevolking (grondslapers)
• Personeelstekort ten opzichte van overbevolkte gevangenissen
• Nog steeds grondslapers (matras op de grond)
▪ Geweld tussen gedetineerden
• Veel geweld
7
, • Niet uitzonderlijk in overbevolkte gevangenissen
o Veel spanningen & frustraties
▪ Zinvolle activiteiten buiten cel
• Gedetineerden, vooral beklaagden die 23 uren op cel zitten, zonder veel
mogelijkheid tot sport, ontspanning…
▪ Geestelijke gezondheidszorg
• Inadequaat
Examen
• 9 januari (17u30)
o Tijd? Afhankelijk van de vragen
o Niet meer dan 2 uur
• Open boek: alles op papier meebrengen
o Ook niet TEVEEL meebrengen!
o Reader: weten wat er in die teksten staat, wat er overeenkomt met de lessen, sommige
zaken gaan verder in op bepaalde aspecten van de lessen
• Drie open vragen: twee over de lessen + 1 boek Howard
o Twee vragen over lessen:
▪ Geen reproductie!
▪ Inzichtsvragen
o Voorbeelden soorten examenvragen:
▪ Beleidsaanbeveling schrijven
▪ Je werkt als directeur, dat is de problematiek… wat zou jij doen?
▪ …
▪ Bij veel vragen ga je uw argumentatie moeten onderbouwen met empirische,
beleids en theoretische argumenten
• Die onderverderling onder die drie argumenten is belangrijk!
• Een argument geven die steunt op elk van de drie argumenten
o Empirisch: iets uit artikel
o Beleids: komt uit beleidsdocument
o Theoretisch: theoretisch kader
• Examenopdracht wordt gezien als een examenvraag (5/20 punten)
o Indienen ten laatste dag voor het examen
o Neem ook paper schriftelijk mee naar het examen! (recto verso)
8
, INLEIDING EN BESTRAFFINGSTHEORIEËN
1. Inleiding: Waarom straffen?
Straffen: een aloude en alledaagse praktijk
• Penologie gaat over de leer van het straffen. En straffen is een alledaagse praktijk.
o STRAFFEN:
Iedereen is al ooit
EEN eens gestraft geweest
ALOUDE of heeft al iemand
EN ALLEDAAGSE gestraft.
PRAKTIJK
Opvoedkundige principes
• Principes in opvoedkundige gids over wat een goede straf zou moeten zijn (bij kinderen)
o Uw straf moet evenredig zijn met wat er heeft plaatsgevonden
o Zinvol
o Kort na de daad
o Consequent
o Aangepast ad persoon
• OPVOEDKUNDIGE
Vraag: in hoeverre komenPRINCIPES
die opvoedkundige principes terug in ons strafrecht?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samcrimi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
