Samenvatting van het vak parasitaire ziekten en zoönosen. volledig gebaseerd op de lessen, slides en soms aanvulling vanuit de cursus. super fijne samenvatting!!
PROTOZOAIRE MAAGDARM-PARASIETEN
OVERZICHT:
- Maagdarmstelsel:
o Cryptosporidium
o Gardia
o Eimeria
o Strongyliden
▪ Ostertagia
▪ Cooperia
▪ …
o Moniezia spp.
o Paramphistomum
- Lever:
o Fasciola hepatica
- Longen:
o Dictyocaulus viviparus
- Genitaalstelsel:
o Neospora caninum
o Titrichomonas foetus
- Bloed:
o Babesia spp.
- Huid:
o Schurft
o Luizen
o Vliegen
o Hypoderma
o Besnoitia
,MAAGDARMPARASIETEN
Op stal (jonge runderen/kalveren):
- Cryptosporidium
- Gardia
- Eimeria
Op de weide (> 6m):
- Maagdarm-nematoden
- Moniezia
- Paramphistomum
KALVERDIARREE
Neonatale kalverdiarree (< 1m) (apart in kalverhutten):
- Cryptosporidium parvum
- Rotavirus
- Coronavirus
- E. coli
NEONATALE KALVERDIARREE
Cryptosporidium parvum
Is de belangrijkste oorzaak van kalverdiarree, belangrijker dan virale en bacteriele ziekten. (60%
van de gevallen neonatale kalverdiarree zijn ten gevolge van c. parvum (hetzij mono-infectie,
hetzji meng-infectie)).
Cryptosporidium parvum is dus belangrijk bij ongespeende kalveren, het is ook een belangrijke
zoönose!
Levenscyclus cryptosporidium:
Directe homoxene levenscyclus, de gastheer wordt besmet door orale opname van de infectieuze
sporocysten (oöcyste), met daarin 4 sporozoïeten. Eenmaal in de dunne darm aangekomen komen de
sporozoïeten vrij uit de sporocysten en hechten ze zich vast aan de microvilli van de epitheelcellen.
Schizogonie: Binnenin de parasitofore vacuole groeit de sporozoïet uit tot een schizont. Door aseksuele
vermenigvuldiging wordt de schizont gevormd tot 8 merozoïeten, deze barsten uit de gastheercel en
komen zo vrij, de merozoïeten gaan dan weer zelf opzoek naar epitheelcellen om deze binnen te dringen.
Gametogonie: Merozoïeten differentiëren zich tot multinucleaire microgamonten of macrogamonten, de
microgamonten bevruchten de macrogamonten waardoor een zygote ontstaat.
Sporogonie: De zygoten ondergaan verdere seksuele ontwikkeling, dit leidt tot de vorming van
sporocysten met daarin 4 sporozoïeten. Deze sporocysten worden uitgescheiden met de feces.
Prepatent periode: 3 tot 5 dagen.
,Dus:
- Directe levenscyclus (zonder tussengastheer)
- Fecale-orale transmissie
- Orale opname van oöcysten (er is maar een klein aantal oöcysten nodig voor
besmetting) (door fecale contaminatie van het voeder bijvoorbeeld)
- Hoge uitscheiding van öocysten die onmiddellijk infectieus zijn
- Öocysten zijn resistent in de omgeving!
- Prepatent periode zeer kort (minder dan een week → snelle cyclus die de verspreiding
bevorderd).
Epidemiologie:
Directe overdracht:
- Initiele infectie: van moederkoe naar kalf (hygiene in de kraamstal speelt een belangrijke
rol)
- Eenmal een kalf besmet is gaan vooral kalveren elkaar besmetten (kalf tot kalf
besmetting)
- Kalveren kunnen ook andere zoogdieren, zoals de mens besmetten!
Indirecte overdracht (oöcysten zijn resistent in de omgeving):
- Via besmet water of voeding
- Via besmette omgeving (fecaal verontreinigde omgeving → HYGIENE)
Prevalentie van C. parvum:
- Berdrijfsprevalentie tussen den 50 en 95 procent
- Kalverprevalentie tot wel 50 procent, maar: elk kalf op een besmet bedrijf raakt wel
besmet!
- Komt dus zeer veel voor
(PCR is zeer gevoelig: niet relevant)
Pathogenese:
C. parvum gaat zich ontwikkelen ter hoogte van het caudale gedeelte van de dunne darm en zit
op de enterocyten half intracellulair half extracellulair → vernietigt de epitheelcellen en atrofie
van de microvilli.
, Het zorgt er ook voor verminderde activiteit van de intracelulaire enzymen en enzymen thv de
microvilli (door vernietiging en atrofie er van)
Dit alles zorgt er samen voor dat er verminderde absorptie en vertering is waardoor diarree
ontstaat.
Kliniek (diarree) afhankelijk van:
- Leeftijd → leeftijd van 1-2 weken zijn de kalveren het meest gevoelig
(ouder dan een maand: zelden klinische infectie)
- Infectiedruk (hygiene zeer belangrijk!)
- Immuunstatus (colostrumopname voldoende?)(colostrummanagement zeer belangrijk!)
- Menginfecties
Dus diarree treedt enkel op bij jonge dieren wanneer er een hoge infectiedruk is.
- Diarree
o tijdens de eerste 2 weken
o Pasteus tot waterig (geelgroenige kleur → typisch!)
- Dehydratatie
- Verminderde groei
- Sterfte enkel bij menginfecties (hoge morbiditeit maar lage mortaliteit)
Diagnose
- Anamnese + klinische tekens
o Diarree bij neonatale kalveren
o Hygiene en colostrummanagement
- Laboratorium diagnose = bevestiging van je vermoedelijke diagnose
- Na bevestigende labo diagnose pas behandeling
Laboratorium diagnose → mestonderzoek:
- Aantonen van oöcysten in de mest (kan in 1e lijns praktijk zelf)
o Microscopisch onderzoek na kleuring
▪ Heine’s carbolfuchsine kleuring,
▪ Ziehl-Neelsen kleuring
- Aantonen van antigenen in de mest (zeer betrouwbare tests)
o ELISA
o Immunofluoriscentie
o Immunochromatografie (dipstick methode) (kan in de 1e lijns praktijk zelf)(niet
kwantitatief → enkel positief of negatief resultaat)
Post-mortem histologie om diagnose te stellen:
- Aantonen van de parasiet in/aan de enterocyten
- Mortaliteit is laag dus eerder zeldzaam
Behandeling
- Zieke kalveren worden geisoleerd
- 1 product wat geregistreerd: halofuginone-lactaat voor per orale toediening voor
minimaal 7 dagen, echter is dit geen wondermiddel:
o het verbeterd de diarree,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Milanugent5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
